«Ἔκστηθι φρίττων, οὐρανέ, καί
σαλευθήτωσαν τά θεμέλια τῆς γῆς»
(Η΄ ωδή Μ. Παρασκευής)
Αν αρμενίσουμε μέσα στα αχανή και βαθειά πελάγη της αγίας Γραφής αλλά και της εμπνευσμένης θεϊκά υμνολογίας της Εκκλησίας μας, διατρέχουμε τον κίνδυνο να παρασυρθούμε από ένα λεκτικό χείμαρρο προς τις εκβολές της αμάθειας και της βαθειάς αγνωσίας μας, καθότι στερούμαστε της ικανότητος πλεύσεως μέσα στον γλωσσικό μας πακτωλό.
Πριν χρόνια, ας ενθυμηθούμε, γινόταν τακτικά αναφορά περί αναλφαβητισμού και αναλφαβήτων ανθρώπων στην ελληνική κοινωνία. Κι όμως μπορεί εκείνα τα πενιχρά χρόνια οι άνθρωποι να μη είχαν την δυνατότητα, λόγω επιβεβλημένης φτώχειας και επιτακτικής ανάγκης βιοπορισμού, να μορφωθούν· παρόλα αυτά παρέμεναν κατά βάση μορφωμένοι ψυχικά και καλλιεργημένοι, σε αντίθεση με την σύγχρονη εποχή, που ενώ άπαντες τιτλοφορούνται ως εγγράμματοι, κατ’ ουσίαν τελούν σε πλήρη αποξένωση από την μητρική γλώσσα και πολύ περαιτέρω κείτονται νεκροί από ψυχικής πλευράς.
Ένας βασικός λόγος που επισύρει την ευθύνη για την πρότερη κατάσταση, είναι η σύληση που έλαβε χώρα και συνεχίζει, στον ιδιάζοντα ναό της παιδείας, από τους ανάλογους λειτουργούς της. Τους εν λόγω υπουργούς. Τους υπηρέτες δηλαδή, σύμφωνα με την ακριβή ερμηνεία του όρου «υπουργός», που μέσω των προκλητικών προσθαφαιρέσεων και ξενικών επιμείξεων στο αντικείμενο της ελληνικής γλώσσας, παρέδωσαν τελικά προς χρήση ένα χυδαίο λεκτικό παρασκεύασμα. Μία μιξοβάρβαρη διάλεκτο, ένα ιδίωμα μιας ιδιότυπης παγιωμένης αργκό, εμπλουτισμένο επιδέξια με ξενομανείς εκφράσεις, για να δηλώνεται επίσημα η εθνική μας υποτέλεια. Πολύ παραπάνω η πνευματική μας ανεπάρκεια. Για να επισημοποιείται σταδιακά και ανώδυνα, κατ’ ουσίαν επώδυνα, μία νέα ιδιόμορφη σκλαβιά, πολύ πιο βαριά και ασήκωτη από τις πρότερες αιματηρές.
Όμως ας μη παραμείνουμε περαιτέρω σε αυτή την εμπύρετη κατάσταση της γραικυλικής παθογένειας, γιατί κινδυνεύουμε να μολυνθούμε και εμείς, οι εναπομείναντες υγιείς Έλληνες.
Όσοι πιστοί, λοιπόν, ας αναρριχηθούμε στα πνευματικά ύψη που προτάσσει δελεαστικά η εκκλησία μας, «αφοριζόμενοι» ιερά από την αποσύνθεση και ολοτελή αλλοτρίωση του ελώδους κάμπου. Ο άνθρωπος πλάστηκε για να πετάει στους ουρανούς και όχι να κυλίεται στον βούρκο των χοιροστασίων, διπόδων κτηνών. Ο Θεός επέτρεψε τον άνθρωπο να πατήσει στην σελήνη, για να αποφεύγει έκτοτε τα εν τη γη ερημικά και αφιλόξενα σεληνιακά τοπία της αμαρτίας.
Ως εκ τούτου χρειαζόμαστε θεϊκή ανάσα, Πνεύμα Άγιον, για να οξυγονωθεί η ψυχή μας και όλα αυτά θα τα αλιεύσουμε μέσα στην πνοή του λόγου του Θεού. Ας τον αναζητήσουμε λοιπόν… Όταν κατέβηκε ο Χριστός από το όρος Θαβώρ, μόλις τον αντίκρισε ο λαός με τους λοιπούς μαθητές, «ἐξεθαμβήθησαν» (Μαρκ. 9.15). Θαμπώθηκαν από την θεϊκή ομορφιά του όλοι και έρχονταν να προσκυνήσουν τον μεταμορφωμένο Κύριο.
Όταν η Μαρία η Μαγδαληνή και οι λοιπές γυναίκες αγόρασαν αρώματα και πήγαν να αλείψουν με αυτά το σώμα του Κυρίου στο μνήμα, βλέποντας τον λευκοντυμένο άγγελο καθήμενο εκεί και τον Χριστό «απουσιάζοντα», «ἐξεθαμβήθησαν» (Μαρκ. 16,5). Έμειναν δηλαδή έκπληκτες, τρομαγμένες ιερά, από το απροσδόκητο συμβάν.
Όταν η Δημιουργία είδε κρεμάμενο πάνω στο σταυρό αυτόν που κρέμασε την ίδια τη γη στα ύδατα, χωρίς κάποιο συνδετικό κρίκο, «θάμβει πολλῶ συνείχετο». Δηλαδή κυριευόταν από μεγάλη κατάπληξη.
Παρομοίως, έκπληξη μεγάλη, «θάμβος», προξένησε το γεγονός να βλέπει κάποιος τον Δημιουργό του ουρανού και της γης, νάναι κρεμασμένος πάνω σε σταυρό… (ιδιόμελο Μ. Παρασκευής).
Όταν ο Πέτρος μαζί με άλλους ψαράδες τραβούσαν τα δίχτυα γεμάτα ψάρια και την ίδια ώρα ξεσχίζονταν, λόγω της πληθώρας και του υπερμέτρου βάρους… «θάμβος» τους κατελάμβανε. Έκπληξη και ιερό δέος. Τόση έκπληξη, που η αγνή ψυχή του Πέτρου αποκάλυψε την θεϊκή ιδιότητα του Κυρίου, οπότε ο πρότερος ομολογώντας δημοσίως την αμαρτωλότητά του και την αναξιότητά του, παρεκάλεσε τον Κύριο να απομακρυνθεί από κοντά του. Διότι· «ἀνήρ ἁμαρτωλός εἰμί ἐγώ» (Λουκ. 5,9).
«Θάμβος»! Οποία λέξη εκλαμβάνει ο ιερός ευαγγελιστής Λουκάς, προκειμένου να εκθέσει την βαθειά, την έκτακτη εντύπωση, που προκάλεσε στα πνεύματα του Πέτρου και των συν αυτώ, το πρωτότυπο θαύμα. Θάμβος λοιπόν! Αίσθημα εκπλήξεως κατέλαβε όλους. Και το αίσθημα αυτό της εκπλήξεως δοκιμάζει κάθε ένας ο οποίος άνευ προκαταλήψεων, αθώος και απονήρευτος, όπως ήταν οι απλοί αλιείς της Γαλιλαίας, ρίχνει ένα βλέμμα στο θεανδρικό πρόσωπο του Χριστού και στο έργο του, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα για 20 αιώνες.
Τι προηγήθηκε όμως, προ του θάμβους; Η υπακοή στην εντολή του Κυρίου· «ἐπανάγαγε εἰς τό βάθος καί χαλάσατε τά δίκτυα ὑμῶν εἰς ἄγραν» (Λουκ. 5,4). Δηλαδή, πήγαινε στα βαθειά και ρίξτε τα δίχτυα σας για ψάρεμα. Τι προηγήθηκε όμως, προ του θάμβους; Η άνευ πολλής σκέψεως ηρωική απόφαση του Πέτρου, να παραδοθεί άνευ ουδεμιάς αντιστάσεως ο ίδιος, στα δίχτυα του μεγάλου ψαρά· του Χριστού!
Γράφει σχετικά με τον όρο «απόφαση» ο C. G. Lewis (Ιρλανδός συγγραφέας και μελετητής).
Τώρα πάρε απόφαση: «Θα έλθει μία στιγμή, που θα είναι αργά πια για να αποφασίσεις! Δεν είναι σωστό να λες ότι προτιμάς να μένεις ξαπλωμένος, ενώ απλούστατα δεν έχεις την δύναμη να σταθείς στα πόδια σου. Τότε δεν θα έχεις πια δυνατότητα εκλογής. Τότε θα καταλάβεις τι διάλεξες στα σιωπηλά· με τα έργα σου· ανεξάρτητα αν το είχες συνειδητοποιήσει ή όχι! Δυνατότητα να εκλέξουμε την σωστή πλευρά, έχουμε τώρα! Ο Θεός έρχεται αργά. Για να δώσει σε μας αυτή την δυνατότητα. Την ευκαιρία αυτή, δεν θα την έχουμε για πάντα! Είναι χρέος μας λοιπόν, να πάρουμε τώρα μια απόφαση· στα σοβαρά· και υπεύθυνα!» (Περιοδικό LE MESSAGER 15, 1987 3ρ.73).
Πρέπει λοιπόν να πάρουμε απόφαση και να αφεθούμε στα δίχτυα του Μεγάλου ψαρά! Πρέπει να πάρουμε απόφαση να προετοιμασθούμε αναλόγως, για την είσοδο μας στον νυμφώνα του Χριστού. Πρέπει να πάρουμε απόφαση να ενταχθούμε και εμείς μέσα στο θάμβος που δοκίμασε ο Πέτρος και ο λαός κάτω από το Θαβώρ και οι γυναίκες που έφτασαν στο μνήμα.
Μόνο άνθρωποι, των οποίων ο ψυχικός κόσμος έχει υποστεί πλήρη διαφθορά, μόνο τυφλοί, κουφοί και αναίσθητοι, μπορούν να μείνουν έξω του θάμβους που δημιουργεί στις ψυχές το πρόσωπο και το έργο του Κυρίου. Μόνο οι άνθρωποι της εποχής μας. Της νέας εποχής…
Αλλά ο Θεός άφησε τον άνθρωπο να επιλέγει ελεύθερα ό,τι θέλει· είτε καλό είτε κακό· είτε την πίστη είτε την άρνηση. Γι’ αυτό ο Κύριος δεν παρουσιάσθηκε μετά την ανάστασή του σε όλους «οὐ παντί τῶ λαῶ» (Πραξ. 10,41). Γι’ αυτό και στις μέρες μας έχουν παύσει κατά κανόνα οι εμφανίσεις του Κυρίου. Αφήνει τον λαό να τον θεωρεί νεκρό, γιατί ο λαός δεν επιθυμεί την ανάστασή του. Ακόμη δεν θέλει επιβολή εκ μέρους του, ούτε στρατιωτική πειθαρχία εκ μέρους μας. Θέλει να τον αναζητάμε ελεύθερα. Θέλει την αγάπη μας· την εκούσια αφοσίωσή μας. Έτσι όσοι τον αναζητούν, αναζητούν το φως του, πέφτοντας κάτω πρηνείς λόγω της λάμψης του της θεϊκής. Όσοι θέλουν να τον αποφύγουν, προτιμούν την νύχτα και τις συνεχείς αμείλικτες καταδιώξεις που φτάνουν έξω από την Δαμασκό. Ως εκεί όμως, ποτέ πιο μέσα, πιο βαθειά… Γιατί κινδυνεύουν οι διώκτες, να γίνουν διωκόμενοι.
Ο Χριστός όμως επιμένει· «ἐπανάγαγε εἰς τό βάθος…». Προτάσσει λοιπόν το βάθος το πνευματικό, όχι την απνευμάτιστη ρηχότητα. Συνιστά μια βαθειά ενδοσκόπηση του εαυτού μας, προς καλύτερη γνωριμία με αυτόν και αντίστοιχη αλίευση των παθών μας προς θανάτωσή τους. Μόνο έτσι η ψυχή μας απελεύθερη της δυναστείας του σκότους, μπορεί να ενταχθεί οριστικά στο γεγονός του θάμβους! Μόνο έτσι συγκλονιζόμενοι μαζί με τον ουρανό, που αλλάζει όψη βλέποντας την σταύρωση, μπορούμε και εμείς να αλλάξουμε τρόπο ζωής. Μόνο έτσι μαζί με τα θεμέλια της γης που σαλεύονται, μπορεί να σειστεί και η ετοιμόρροπη ύπαρξη μας, προμηνύοντας την ψυχική αναδόμησή μας.
Αρίσταρχος