'Οσο και αν δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει αρκετά, όμως είναι γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό των ορθόδοξων χριστιανών στη χώρα μας, ακόμα και μεταξύ αυτών που εκκλησιάζονται τακτικά, έχουν άγνοια σε ουσιώδη θέματα της πίστης μας. Και βέβαια δεν αναφερόμαστε στους αδιάφορους ή όσους δηλώνουν άθεοι, που στην εποχή μας ο αριθμός τους δεν είναι ευκαταφρόνητος.
Συζητώντας με αρκετούς συνανθρώπους μας που δηλώνουν πιστοί, καταλαβαίνουμε πόσο απέχουν οι απόψεις τους από τα ορθόδοξα δόγματα και επειδή στερούνται επαρκούς κατήχησης, έχουν ελλειπή γνώση σε βασικά σημεία και λανθασμένη αντίληψη που την ακολουθεί όπως είναι επόμενο και η εν γένει συμπεριφορά τους.
Για παράδειγμα δεν είναι λίγοι που αμφισβητούν την ανάσταση των νεκρών, που βασίζεται στο θεμέλιο του Χριστιανισμού, την ανάσταση του Κυρίου μας, και θεωρούν το θάνατο ως μία οριστική και αμετάκλητη κατάσταση, όπως κι αυτοί που δεν πιστεύουν. Αν αναφερθεί κανείς στην προσδοκία της ανάστασης όλων των ανθρώπων και της βασιλείας των ουρανών, πολύ συχνά ακούει: “Ποιός τα ξέρει αυτά; Μήπως γύρισε κανείς να μας πει;” Αν παρατηρήσουμε ότι μετά την ανάσταση του Κυρίου μας και την επίγεια παρουσία του μεταξύ των μαθητών του επί σαράντα ημέρες, υπάρχουν αναριθμητες περιπτώσεις εμφανίσεων της Παναγίας μας και αγίων, φαίνονται να αμφιβάλλουν και να αμφισβητούν τις όποιες μαρτυρίες.
Κάποιοι άλλοι, παρ' όλο που εκκλησιάζονται ανελειπώς, απορούν πώς είναι δυνατό ορισμένοι πιστοί να κοινωνούν κάθε Κυριακή και γιορτή, ενώ για τους ίδιους αρκεί να παρευρίσκονται κατά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας. 'Οταν τους απαντήσουμε ότι ο κύριος σκοπός της Θείας Λειτουργίας είναι να μεταλάβουμε το σώμα και το αίμα του Κυρίου, εκφράζουν δυσπιστία και τη δυσκολία τους να συμμετέχουν στις νηστείες που έχει θεσπίσει η Εκκλησία. 'Οσο για εξομολόγηση, ορισμένοι “εξομολογούνται” στις εικόνες ή κάποιοι άλλοι δεν θέλουν ούτε να την ακούσουν. Γι' αυτούς αρκεί η συμμετοχή στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας “για το καλό”, τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και ίσως στην ονομαστική τους εορτή, χωρίς συνήθως να έχει προηγηθεί εξομολόγηση.
'Αλλοι πάλι θεωρούν αρκετό να περάσουν από έναν Ι. Ναό και ν' ανάψουν ένα κεράκι, χωρίς να χρειάζεται να συμμετέχουν στη Θεία Λειτουργία. Μπορεί ακόμη να θεωρούν μέγιστη θρησκευτική πράξη το να μεταβούν σε κάποιο προσκύνημα, ν' ασπαστούν μιά θαυματουργή εικόνα και ιερά λείψανα ή απλώς να κάνουν μιά αρτοκλασία ή Φανουρόπιτα. 'Ολα αυτά βέβαια είναι καλά και θεάρεστα, με την προϋπόθεση όμως της συμμετοχής και στα ιερά μυστήρια.
Σε προσπάθεια σχετικής ενημέρωσής τους, αρκετοί παρατηρούν: “Εγώ πιστεύω με τον τρόπο μου, περισσότερο από όσους τρέχουν κάθε μέρα στις εκκλησίες”.
Εκτός από τις όποιες παρανοήσεις και την έλλειψη γνώσης σε θέματα της πίστης μας, έχουμε και μια κατηγορία Χριστιανών που έχουν μεν τακτική συμμετοχή στη Θεία Λειτουργία και τις ακολουθίες της Εκκλησίας μας, μπορεί να εξομολογούνται και να μεταλαμβάνουν, όμως η συμπεριφορά τους δεν συνάδει με τις εντολές του Θεού. Για παράδειγμα μπορεί να κατακρίνουν άλλους ενορίτες, να έρχονται σε προστριβές μαζί τους και να δημιουργούν αναστάτωση στη λειτουργία του Ι. Ναού. 'Η μόλις βγουν από την εκκλησία, ενώ θα περίμενε κανείς να έχουν επηρεαστεί από τη Θεία Μυσταγωγία, φέρονται με τρόπο απαράδεκτο που δεν αρμόζει σε χριστιανούς. 'Ισως να έχουν χρόνια να μιλήσουν με συγγενικά τους πρόσωπα, να αποπέμπουν συνανθρώπους τους που ζητούν κάποια βοήθεια ή να αισχροκερδούν με διάφορους τρόπους. Μπορεί ακόμα να τρέχουν στα καρναβάλια, να κάνουν “γιόγκα”, ν' ασχολούνται με ζώδια ή να επισκέπτονται μέντιουμ.
Μάλλον ο καθένας από εμάς οφείλει να κάνει την αυτοκριτική του και να αναρωτηθεί αν αποτελεί πρότυπο και παράδειγμα ορθόδοξου χριστιανού ή αν μόνο τυπικά είναι μέλος της Εκκλησίας. Το πιθανότερο είναι ότι οι περισσότεροι χωλαίνουμε σε κάποιους τομείς, ανήκουμε σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες και οφείλουμε να διορθώσουμε την πορεία μας.
Ας φροντίσουμε λοιπόν, παράλληλα με τη συμμετοχή μας στα ιερά μυστήρια, ν' αγωνιζόμαστε ακολουθώντας τις θεόσδοτες εντολές και προσαρμόζοντας σ' αυτές τον τρόπο της ζωής μας. Σ' αυτό θα βοηθήσει όλους μας, παράλληλα με την προσπάθεια κάλυψης των ελλείψεων την κατήχηση, η επισήμανση από άμβωνος των βασικών αρετών που θα πρέπει να επιδιώκουμε και πώς να ζήσουμε σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου.
Τέλος να θυμόμαστε την προτροπή του Κυρίου μας προς όλους εμάς που θέλουμε να ανήκουμε στην Εκκλησία του ν' αποτελούμε το παράδειγμα που θα εμπνέει και θα οδηγεί και άλλους αδελφούς μας, που καλοπροαίρετα επιθυμούν να βαδίσουν σωστά το δρόμο της σωτηρίας.
Κ.Ρ.