Τα περισσότερα παράπονα που έχουμε από τους άλλους ανθρώπους εντοπίζονται σε πράγματα που θα θέλαμε να μας κάνουν ή που θεωρούμε ότι πρέπει να μας κάνουν, αλλά αυτοί δεν ανταποκρίνονται στις δικές μας απαιτήσεις.

 Όλοι οι άνθρωποι κάτι περιμένουν από τους άλλους· Οι γονείς από τα παιδιά, τα παιδιά από τους γονείς, οι σύζυγοι ο ένας από τον άλλο, οι φίλοι μεταξύ τους, οι συνάδελφοι…όλοι κάτι περιμένουμε από τους άλλους. Αυτό βέβαια, ως ένα βαθμό είναι δικαιολογημένο εφόσον ζούμε σε μια κοινωνία και σχετιζόμαστε ο ένας με τον άλλο. Για να αναπτυχθεί η επικοινωνία και η σχέση μεταξύ των ανθρώπων είναι απαραίτητο να σέβεται ο καθένας τις ανάγκες και τις «απαιτήσεις» του άλλου. Νομίζω όμως ότι το πρόβλημά μας αρχίζει, όταν η αναμονή της συμπεριφοράς του άλλου μας δημιουργεί πρόβλημα στην προσωπικότητά μας.

 Για παράδειγμα, υπάρχουν μια σειρά από εκδηλώσεις που οι γονείς περιμένουν ανταπόκριση από τα παιδιά τους -κυρίως όταν ακόμα αυτά είναι σε μικρή ηλικία- όπως το να δρουν και να κινούνται όπως εκείνοι τους υπαγορεύουν, ανεξάρτητα από το χαρακτήρα και τις εκφράσεις του κάθε παιδιού, οι οποίες αν δεν πραγματοποιηθούν όπως τις θέλουν οι γονείς, πολλές φορές θεωρούν ότι χάνουν την υπόληψή τους.

 Όταν πάλι μεγαλώσουν τα παιδιά, οι γονείς περιμένουν ακόμα περισσότερα πράγματα από αυτά, όπως να τους επισκέπτονται τακτικά, να εκφράζουν διαρκώς την ανάγκη να έχουν τους γονείς κοντά, να έχουν τρόπον τινά μια εξάρτηση από τους γονείς, ίσως για να αισθάνονται κι αυτοί ότι προσφέρουν, ενώ αν τα παιδιά εκφράσουν την ανεξαρτησία τους και δεν ανταποκριθούν σε αυτές τις προσδοκίες των γονέων, εκείνοι αισθάνονται ότι στερούνται κάτι σημαντικό από την προσωπικότητά τους, δεν μπορούν δηλαδή να αισθανθούν ολοκληρωμένοι άνθρωποι.

 Τα παιδιά από την άλλη μεριά, με τις δικές τους ανάγκες και αδυναμίες, περιμένουν το καθένα από τους γονείς, πότε το ένα πότε το άλλο, μη μπορώντας να σταθούν στα πόδια τους και να αποκτήσουν αυτάρκεια.

  Το ίδιο παρατηρείται πολλές φορές και μεταξύ συζύγων ή μεταξύ φίλων. περιμένουν δηλαδή ο ένας από τον άλλο μια σειρά από εκδηλώσεις και εκφράσεις, σύμφωνα με αυτά που έχει ο καθένας στο μυαλό του, μη λαμβάνοντας υπ’ όψη τον χαρακτήρα και τις πιθανές αδυναμίες του άλλου και δεν μπορούν να ησυχάσουν αν δεν δουν αυτές τις προσδοκίες να πραγματοποιούνται, όπως ακριβώς τις περιμένουν. Αν δεν έρθουν όλα όπως τα περιμένουν, θεωρούν ότι απέτυχαν, ή ότι ο άλλος δεν έχει αισθήματα γι’ αυτούς και ζουν με το παράπονο.

* * *

 Πως εξηγείται αυτή η διαρκής αναμονή από τους άλλους προκειμένου να βρούμε την ψυχική ισορροπία μας; Ενώ είναι μια πολύ επίπονη και κοπιαστική διαδικασία, γιατί βλέπουμε ότι ποτέ ουσιαστικά δεν μπορούμε να ικανοποιηθούμε πλήρως από τους άλλους, γιατί οι άλλοι δεν είναι μέσα στο μυαλό μας, δεν έχουν την ίδια ψυχολογία με μας, ούτε τον ίδιο χαρακτήρα ή τις ίδιες εκφράσεις. Πως μπορούμε να στηρίζουμε λοιπόν την ψυχική μας ισορροπία στην συμπεριφορά των άλλων; Γιατί να πρέπει κάτι να μας κάνουν οι άλλοι για να αισθανθούμε ολοκληρωμένοι και ισορροπημένοι άνθρωποι;

 Δεν είναι πιο εύκολο να χαράζουμε την δική μας πορεία, να διαμορφώνουμε την δική μας συμπεριφορά σύμφωνα με αυτά που θα θέλαμε από τους άλλους να μας κάνουν κι έπειτα να προσφέρουμε κι εμείς ότι μπορούμε στους ανθρώπους, ότι βλέπουμε με την περιορισμένη μας όραση ο καθένας, ότι μπορεί να χρειάζεται ο άλλος από μας; Να χρησιμοποιούμε τις δικές μας απαιτήσεις από τους ανθρώπους ως δείκτες για το πώς πρέπει εμείς να συμπεριφερόμαστε προς αυτούς.

 Με αυτόν τον τρόπο νομίζω, οτιδήποτε μας προσφέρουν οι άλλοι, θα το θεωρούμε ιδιαίτερη ευεργεσία. Θα έχει δηλαδή πολύ μεγάλη σημασία για μας η προσφορά των ανθρώπων, όταν δεν την περιμένουμε και δεν την απαιτούμε. Και το σπουδαιότερο· θα έχουμε απαλλαγεί από την συνεχή «αγωνία» που μας προκαλεί η ανασφάλεια του πως θα εξασφαλίσουμε από τους άλλους αυτά που χρειαζόμαστε. Έτσι θα αποκτήσουμε μια σπουδαία προϋπόθεση για να σχετιστούμε πιο σωστά με του άλλους. Γιατί τότε η σχέση μας με τους ανθρώπους δεν θα βασίζεται στην ικανοποίηση των προσδοκιών μας, αλλά στην αληθινή επιθυμία μας να σχετιστούμε με αυτούς γι’ αυτό που είναι ο καθένας. Θα βασίζεται στο ειλικρινές ενδιαφέρον να τους γνωρίσουμε, όχι για να μας προσφέρουν κάτι, αλλά γιατί τους αναγνωρίζουμε ως ανθρώπους, τους παραδεχόμαστε και θέλουμε να συνυπάρχουμε βοηθώντας ο ένας τον άλλο!

Μαρίνα Διαμαντή

«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ»