Κάθε φορά που αρχίζει η αγία και μεγάλη Τεσσαρακοστή η Εκκλησία μας καλεί σε αγώνα προσευχής, νηστείας, μετανοίας και γενικής πνευματικής αναβαθμίσεως. Οι απαιτήσεις της περιόδου αυτής είναι μεγάλες και δύσκολες και χρειάζεται μία έμπνευση, μία ώθηση, ένας ενθουσιασμός για να παρακινηθούμε στο να προσπαθή­σουμε με υπομονή και επιμονή την βίωση και πραγμάτωση των πνευματικών αυτών απαιτήσεων. Την ώθηση αυτή και την παρακίνηση θα την λάβουμε αν σκεφθούμε τι έπαθε ο Χριστός για εμάς. Ας κάνουμε λοιπόν μια περιληπτική και επί τροχάδην υπενθύμιση των όσων υπέμενε.

α´. Γεννήθηκε με πολύ άσχημες συνθήκες μέσα σε ένα στάβλο, έχοντας ως κρεβα­τάκι ή κούνια το παχνί των αλόγων ζώων. Μέσα στις κοπριές και τα ούρα τους ήταν το μόνο καθαρό και ασφαλές μέρος, για να τον αποθέσει η Παναγία μας μετά τον το­κετό της. Όταν επισκεπτόμαστε παλάτια μεγάλων βασιλιάδων της οικουμένης, βλέπουμε, μαζί με τα άλλα μεγαλοπρεπή και πλούσια που τα στολίζουν, την χρυσή κούνια ή το χρυσό κρεβατάκι που τοποθετούσαν τον εκάστοτε γόνο της βασιλικής οι­κογενείας. Και όμως ο βασιλεύς των βασιλέων και ο Κύριος των κυρίων γεννήθηκε αντί για παλάτι σε στάβλο και αντί να τοποθετηθεί σε χρυσό κρεβατάκι τοποθετήθη­κε στο παχνί των ζώων!

β´. Ενώ είναι ακόμη νήπιο αναγκάζεται να γίνει πρόσφυγας και να μετακινηθεί προς την Αίγυπτο, για να γλιτώσει από τον Ηρώδη. Τις λεπτομέρειες της προσφυγι­κής του ζωής δεν μας τις αναφέρει η αγία Γραφή, αλλά μπορούμε να τις φαντασθού­με, ειδικά σήμερα που στην Ελλάδα ζούμε το δράμα των προσφύγων σε όλη του την ένταση.

γ´. Γυρίζει πίσω μετά το θάνατο του Ηρώδη και μέχρι τα τριάντα του χρόνια ζει με τον Ιωσήφ και την Μαρία «υποτασσόμενος αυτοίς» (Λουκ. 2,51). Τι θαυμαστά και παράδοξα και πρωτάκουστα γεγονότα μας αποκαλύπτει το ευαγγέλιο. Ο Θεός που άρχει των ουρανίων και επιγείων όντων, ο Θεός που δημιούργησε τον άνθρωπο και όλα τ' άλλα που υπάρχουν στο υλικό σύμπαν, κάνει υπακοή στους «γονείς του». Ο Αδάμ και η Εύα δεν θέλησαν να κάνουν υπακοή σ’ Αυτόν· Αυτός όμως υπακούει στον Ιωσήφ και την Μαρία!Ο Χριστός υπήρξε πρότυπο υπακοής όχι μόνο στον ου­ράνιο πατέρα του αλλά και στους κατ’ άνθρωπο «γονείς του». Έτσι δίνει το πρότυπο στα παιδιά πως πρέπει να υπακούν στους γονείς τους. Δεν δίνει μόνο θεωρητικά την εντολή να τιμούν τον πατέρα και την μητέρα τους, αλλά δίνει και το ζωντανό προσω­πικό πρότυπο. Ο Κύριος ενανθρώπησε για να έρθει σε κοινωνία και επαφή μαζί μας, για να θεραπεύσει την χτυπημένη από την αμαρτία ανθρώπινη φύση, αλλά και για να μας δώσει τον τύπο και τον υπογραμμό σε πλήθος λεπτομέρειες της καθημερινής και δια βίου συμπεριφοράς και δράσεώς μας.

δ´. Μόλις ενηλικιώθηκε ο Χριστός και έφθασε στα τριάντα του χρόνια, βαπτίσθη­κε από τον τίμιο Πρόδρομο και μετά οδηγήθηκε από το Άγιο Πνεύμα στην έρημο, όπου ασκήθηκε στην νηστεία για σαράντα μερόνυχτα και αντιμετώπισε τους πειρα­σμούς του Διαβόλου. Η έρημος, η μοναξιά, η νηστεία, η δοκιμασία ήταν άλλο ένα μαρτυρικό αγώνισμα στην προσωπική του ζωή ως ανθρώπου. Βέβαια αυτός ως Θεάνθρωπος δεν το χρειαζόταν για την πνευματική του ανάπτυξη και συγκρότηση. Ήταν ο άγιος των αγίων και ο τέλειος των τελείων. Αλλά τα υπέστη για να δώσει το παράδειγμα και σε μας ότι, αν θέλουμε να ξανακερδίσουμε τον χαμένο παράδεισο και να επιστρέψουμε από την εξορία μας, θα πρέπει και εμείς να μετέχουμε αυτών των δοκιμασιών και ασκήσεων, όσο οδυνηρές κι αν είναι για το φιλήδονο και ασθενές μεταπτωτικό μας είναι.

ε´. Αρχίζει μετά την επί γης δράση του περιοδεύοντας στην χώρα των Εβραίων, κηρύσσοντας και θεραπεύοντας τους ανθρώπους, συμμετέχοντας σε προσωπικές στιγμές της ζωής τους και αντιμετωπίζοντας μια άνευ προηγουμένου κακία και διωγ­μό εκ μέρους του τότε εκκλησιαστικού κατεστημένου και ένα καταιγισμό συκοφα­ντιών. Τον κατηγόρησαν· σαν «φάγο και οινοπότη, φίλο των τελωνών και των αμαρ­τωλών» (Ματθ. 11,19), σαν Σαμαρείτη (Ιω. 8,48), σαν τρελλό (Μαρκ. 3,21), σαν ενεργούμενο του Σατανά, ότι δηλαδή έχει δαιμόνιο και κάνει τα θαύματά του με τη δύναμη του Σατανά (Ιω. 8,48 · Ματθ. 9,34), σαν βλάσφημο και αντίθεο (Ματθ. 26,65), σαν απατεώνα, «κύριε, εμνήσθημεν ότι ούτος ο πλάνος είπεν έτι ζων, μετά τρεις ημέρας εγείρομαι» (Ματθ. 27,63)·.

στ´. Λίγο πριν σταυρωθεί βιώνει την μοναξιά και την λύπη έως θανάτου στην Γεθ­σημανή, την προδοσία του Ιούδα, την τριπλή άρνηση του Πέτρου, την εγκατάλειψη των μαθητών, τις ύβρεις και τις ειρωνείες ενώ είναι πάνω στον σταυρό, την απόρρι­ψή του από το λαό και την προτίμηση του Βαραββά και τέλος το σταυρικό πάθος.

Ο απόστολος Πέτρος γράφει ότι «ο Χριστός έπαθεν υπέρ ημών, υμίν υπολιμπάνων υπογραμμόν ίνα επακολουθήσητε τοις ίχνεσιν αυτού» (Α´Πετρ. 2,21). Ο Χριστός έπαθε όλα αυτά που περιληπτικά προαναφέραμε, για να μας αφήσει ένα πρότυπο, ένα παράδειγμα, που πρέπει να το λάβουμε υπ' όψη μας. Μελετώντας τα παθήματα του, που υπέστη για το χατίρι μας, ας φιλοτιμηθούμε να πιέσουμε κατά Θεό τον εαυτό μας και να προσευχηθούμε με ένταση και επιμονή, να νηστεύσουμε υλικά και πνευ­ματικά, να μετανοούμε συνεχώς και ακαταπαύστως για τα λάθη μας, τις ανομίες μας, τις αδυναμίες μας. Ιδιαίτερα να προσέξουμε την περίπτωση που αδικούμαστε σε διάφορες περιπτώσεις ή συκοφαντούμαστε. Είναι μια ιδιαίτερη άσκηση με πολύ μι­σθό και ευλογία. Ο απόστολος Πέτρος στο προαναφερθέν χωρίο σημειώνει προηγου­μένως ότι «παίρνουμε χάρη από τον Θεό, εάν πάσχουμε όχι δίκαια αλλά άδικα». Και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γράφει στα Ηθικά Έπη του ότι «Χάρισμα είναι το να σε φθονούν· αίσχος, και μάλιστα μέγα, να φθονείς εσύ». Όσοι ενδιαφερόμαστε για τα χαρίσματα του αγίου Πνεύματος και ψάχνουμε για χαρισματούχους γέροντες ας προσέξουμε τα λόγια αυτά του αγίου Γρηγορίου. Μη αναζητούμε μόνο θαύματα και προφητείες αλλά κυρίως την ποικίλη κακοπάθεια και το μαρτύριο, που υπάρχει σε όλες τις φάσεις της ζωής μας.

ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ