Ἡ Τέχνη καί τά Σύμβολα

Πολλή συζήτηση ἔγινε τόν τελευταῖο καιρό ἀναφορικά μέ μία «παρδαλή» ἑλληνική σημαία, πού ἀναρτήθηκε σέ μιά ἔκθεση ζωγραφικῆς, σέ αἴθουσα τοῦ Ἑλληνικοῦ Προξενείου τῆς Νέας Ὑόρκης. Ὑπῆρξαν πολλές διαμαρτυρίες καί ἀπό Ὁμογενεῖς μας στήν Ἀμερική ἀλλά καί στή χώρα μας. Καί ὁ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Γιῶργος Γεραπετρίτης ἔδωσε ἐντολή νά ἀποσυρθεῖ αὐτή ἡ «σημαία» ἀπό τό Προξενεῖο καί ἐξήγησε σαφῶς γιά ποιούς λόγους.

Κάποιοι ἄλλοι, ὅμως, ξεσπάθωσαν μέ πύρινους λόγους: «Κάτω τά χέρια ἀπό τήν Τέχνη!»..., «Ἡ τέχνη πάνω ἀπ’ ὅλα! Ἀκόμη καί ἀπό τά ἐθνικά καί θρησκευτικά σύμβολα!»... Ὁποιοσδήποτε καλλιτέχνης νομίζει ὅτι ἔχει τό δικαίωμα νά μή σέβεται τά Σύμβολα. Φυσικά, κανείς δέν θέλει τή λογοκρισία τῆς τέχνης. Ὅμως, ὑπάρχουν καί κάποια ὅρια. Καί μάλιστα, ὅλα αὐτά σέ αἴθουσα τοῦ Ἑλληνικοῦ Προξενείου!...

 

Παραθέτουμε στή συνέχεια δύο ἐνδιαφέρουσες ἐπιστολές πάνω στό θέμα αὐτό. Δημοσιεύτηκαν τήν ἴδια ἡμέρα (28/12/2023) στήν ἐφημερίδα Καθημερινή.

 

Ἡ πρώτη ἐπιστολή εἶναι τῆς κας Βούλας Λαμπροπούλου, Ὁμότιμης Καθηγήτριας Φιλοσοφίας καί Γυναικείων Θεμάτων τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Συμβαίνει, μάλιστα, νά εἶναι καί πατριώτισσά μας, ἀπό τή Χώρα Τριφυλίας. Γράφει:

«Κύριε Διευθυντά,

Ἄς μήν σπεύσουν νά μέ πετροβολήσουν μέ ὅλα τά κοσμητικά καί τίς ὕβρεις πού ἐκστομίζουν ὅσοι γιά ὅποιον ἔχει ἀντίθετη ἄποψη. Ἡ εἰκόνα τοῦ ρόζ «ὁμοιώματος» τῆς ἑλληνικῆς σημαίας δέν εἶναι «τρυφερή» καί «εὐαίσθητη» τέχνη, πού χαρακτηρίστηκε ἀπό τούς προοδευτικούς, ἀλλά ἀνήθικη.

Θεωρῶ βλασφημία καί βεβήλωση τοῦ ἐθνικοῦ μας συμβόλου, ἀπ’ εὐθείας προσβολή στό ἐθνικό μου συναίσθημα. Ξεγύμνωμα τῆς ἰδέας τοῦ ἔθνους, πού προξενεῖ «κρυφό αἱματηρό τραῦμα» στό μυαλό τῶν παιδιῶν καί τῶν νέων, πού μπορεῖ νά ἐκφραστεῖ καί νά μετατραπεῖ σέ βία. Συζητῶ μέ τήν πλειοψηφία τῶν φοιτητῶν μου, παλαιῶν καί νέων, καί ἐκφράζουν τή βαθιά ἀντίθεσή τους.

Μέ ποιό δικαίωμα ἐν ὀνόματι τῆς Τέχνης ἡ ὁποιαδήποτε κα Λελέ κατασυκοφαντεῖ τήν κοινωνία τῆς Ἑλλάδας. Θά μποροῦσε νά θεωρηθεῖ προδοσία ἡ δημόσια δήλωση τῶν κ. Μπακογιάννη καί Μενδώνη, καί ἀνίερη ἡ ἀνάρτησή της στό Προξενεῖο τῆς Νέας Ὑόρκης μέ τούς ὑπέροχους ἀπόδημους πατριῶτες. Ὁ Πρόξενος νά τήν πάει στό σπίτι του. Διαβάζω τόν Πλάτωνα Περί τοῦ Κάλλους καί τοῦ Ὡραίου καί αὐτή ἡ εἰκόνα δέν προξενεῖ κανένα ὑψηλό συναίσθημα. Καί μήν προσπαθοῦν νά μᾶς πείσουν μέ τίς κραυγές καί τούς ἀφορισμούς τους οἱ θεωρητικοί τῆς ἐλεύθερης ἔκφρασης τῆς Τέχνης».

 

Ἡ δεύτερη ἐπιστολή, πού δημοσιεύτηκε στήν ἐφημερίδα Καθημερινή, εἶναι ἀπό τήν Ἀθήνα. Τήν ἔχει γράψει ὁ χημικός κος Στρατῆς Μολινός. Γράφει:

«Κύριε Διευθυντά,

Ἐκτενεῖς συζητήσεις καί πολύς θόρυβος προέκυψαν ἀπό τό γεγονός τῆς ἔκθεσης τῆς παραποιημένης ἑλληνικῆς σημαίας στό Προξενεῖο μας στίς ΗΠΑ. Τό ἱερό σύμβολο τῆς χώρας μας πιστεύω ὑπέστη βεβήλωση κι ἄς τό ὀνόμασαν καλλιτέχνημα.

Σέβομαι τίς καλλιτεχνικές διαθέσεις τῶν δημιουργῶν, ὑπάρχει ἀπόλυτη ἐλευθερία ἔκφρασης, ὑπάρχουν ὅμως καί λογῆς λογῆς ἄλλα ἀντικείμενα ὅπου ἕνας δημιουργός θά μποροῦσε νά ἐκφράσει τίς ἐμπνεύσεις του, ἀλλά ποτέ πάνω στήν ἑλληνική σημαία.

Στή σημαία μας μπροστά στεκόμαστε προσοχή, οἱ σημαιοφόροι τήν κρατοῦν μέ ἄσπρα γάντια, μέ τή γαλανόλευκη σημαία μας καλύπτουμε τό σκήνωμα ἐξέχοντος νεκροῦ, γιά νά τιμήσουμε τή μνήμη του.

Μπορεῖ νά φανταστεῖ κανείς τούς ἥρωές μας νά πολεμοῦν στούς Βαλκανικούς πολέμους ἤ στίς κορυφές τῆς Πίνδου μέ μπροστάρη σημαία μέ ρόζ ἀνταύγειες, γεμάτη μπιχλιμπίδια; Ἡ σημαία μας εἶναι ἱερό σύμβολο. Δέν τήν ἀγγίζουμε κι ἄν τό κάνουμε αὐτό, τό κάνουμε μέ ἄκρατο σεβασμό. Πόσο μᾶλλον νά γίνεται δεκτή ἡ ἀνάρτησή της ὡς «ἔργου» στό Προξενεῖο καί κακῶς σήμερα συνεχίζουμε νά τό συζητοῦμε. Προσωπικά, στό γεγονός αὐτό διεῖδα ἕναν ἐθνικό εὐτελισμό καί λυπᾶμαι πού ἀρκετοί ἐξέφρασαν ἐπιεικεῖς ἀπόψεις».

Καί ὁ κος Μολινός καταλήγει χαρακτηριστικά στήν ἐπιστολή του:

«Μετά τή σημαία μας τί ἄλλο μένει νά βεβηλώσουμε;»

 

Γ. Δ. Κούβελας

Περιοδικό «Σύνδεσμος» Φεβρουάριος 2024

 

Κορυφή