Στο μέσο της περιόδου της Σαρακοστής η Εκκλησία προβάλλει τον σταυρό του Χριστού, ώστε οι πιστοί να ενισχυθούν στον πνευματικό και βιοτικό τους αγώνα. Βέβαια οι εχθροί του Χριστού και της Εκκλησίας διαχρονικά εκφράζονται επικριτικά και απαξιωτικά για τη σταυρική θυσία του Χριστού, την οποία βρίσκουν χωρίς νόημα. Η στάση αυτή ερμηνεύεται κατά τρόπο απλό με βάση τις διαχρονικές δοξασίες των ανθρώπων.
Κατά τους κλασικούς χρόνους του ελληνισμού, όταν η φιλοσοφική σκέψη είχε αρθεί σε ύψος θαυμαστό, οι κυρίαρχοι, θριαμβευτές κατά τους περσικούς πολέμους, Αθηναίοι επιδίωξαν τη δουλική υποταγή των συμμάχων τους. Ένα από τα θύματά τους υπήρξαν οι Μήλιοι, οι οποίοι επιδίωξαν την ουδετερότητα κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου. Ο Θουκυδίδης διέσωσε τον μεστό νοημάτων διάλογο πριν από την καταστροφική εκστρατεία των Αθηναίων εναντίον της νήσου. Οι ανίσχυροι Μήλιοι αρνούνταν να υποκύψουν στις ιταμές απαιτήσεις των κυριάρχων ελπίζοντας ότι θα έχουν συμπαραστάτες τους θεούς στον δίκαιο αγώνα τους υπέρ βωμών και εστιών. Οι Αθηναίοι αντέτειναν ότι απεναντίας οι θεοί θα ήσαν με το μέρος τους, καθώς διαχρονικά αυτοί στηρίζουν τους ισχυρούς!
Η σταύρωση του Χριστού, του υιού του Θεού, αποτελεί διαχρονικά πρόκληση πρώτου μεγέθους για την ανθρώπινη λογική. Την εκφράζει χαρακτηριστικότατα ο Απόστολος Παύλος στην προς πρώτη προς Κορινθίους επιστολή του: «… οι Ιουδαίοι ζητούν κάποιο θαυμαστό σημάδι και οι Έλληνες ζητούν σοφία, εμείς όμως κηρύσσουμε τον σταυρωμένο Χριστό, που για τους Ιουδαίους αποτελεί σκάνδαλο και για τους Έλληνες ανοησία…». Ο Ιησούς Χριστός προκαλούσε καθημερινά τους άρχοντες των Εβραίων με τις θέσεις του γύρω από την άσκηση της εξουσίας. Ενώ με τα θαύματά του εξέπληττε, αποστρεφόταν την αναγνώριση και τις τιμές. Μάλιστα μέσω των Αποστόλων του άφησε στον κόσμο θαυμάσια παρακαταθήκη για τον τρόπο άσκησης της εξουσίας με τον λόγο του: «Όποιος θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσά σας, να είναι υπηρέτης σας, και όποιος θέλει να γίνει πρώτος να είναι δούλος όλων»! Ο Χριστός με τη σταυρική του θυσία μας αποτελεί ανεπανάληπτο πρότυπο συνέπειας μεταξύ λόγων και έργων. Αυτή είναι η μεγάλη ενόχληση που προκαλεί διαχρονικά στους δημαγωγούς, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από την μεγάλη απόκλιση των ενεργειών τους από τους λόγους τους. Το κήρυγμα από τον Απόστολο Παύλο προκάλεσε αρκετά ειρωνικά σχόλια των ακροατών του στον Άρειο Πάγο της Αθήνας! Θεός, που καταδέχεται να ταπεινωθεί τόσο από τους ανθρώπους και στο τέλος να σταυρωθεί, τι Θεός είναι; Η προχριστιανική σκέψη είχε ταυτίσει το θείο με τη δύναμη.
Από τότε και μέχρι σήμερα μέσω της αντίληψης αυτής επιχειρείται η δικαίωση κάθε αυταρχικής εξουσίας. Όταν η νέα πίστη επικράτησε στους λαούς περί την λεκάνη της Μεσογείου, ο σταυρός του Χριστού έχασε το αρχικό του νόημα. Από μέσο ατιμωτικής θανάτωσης των κυριάρχων Ρωμαίων μετατράπηκε σε κατ’ εξοχήν σύμβολο των πιστών. Τον προσκυνούσαν λησμονώντας με την πάροδο του χρόνου τη σταυρική θυσία του θεανθρώπου υπέρ της του κόσμου σωτηρίας. Οι άρχοντες περιφρονούσαν προκλητικά την εντολή του Χριστού προς τους μαθητές του για τον τρόπο άσκησης της εξουσίας. Ο σταυρός έγινε λαμπρό κόσμημα στα διαδήματα των βασιλέων και σύμβολο απλήστων για κατακτήσεις ηγεμόνων, οι οποίοι κάλεσαν τον στρατό τους «σταυροφόρους»! Η ελευθερία, το πολυτιμότερο δώρο του Θεού στον άνθρωπο, στραγγαλίστηκε από σταυροφόρους ηγεμόνες, οι οποίοι επιχείρησαν να «διορθώσουν τα σφάλματα» του Χριστού και να επιβάλουν με τη μάχαιρα την υποταγή όλων στο θέλημά Του, δηλαδή στο δικό τους θέλημα. Και όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου και ανετράπη το άθλιο καθεστώς της ανελευθερίας στη Δύση, τότε νέοι «εκλεκτοί του Θεού» διακήρυξαν ότι η υλική ευμάρεια είναι ευλογία του Θεού προς τους πιστούς του!
Ο ελληνισμός υπό τη σκληρή δουλεία αιώνων θέλοντας και μη έζησε εσταυρωμένο βίο. Μόνο του στήριγμα η Εκκλησία. Έβλεπε στους ναούς την Παναγία να θρηνεί κάτω από τον σταυρό του μοναχογιού της και αντλούσε παρηγοριά. Υπέμενε τον σταυρό του προσδοκώντας την ανάσταση, όπως ακριβώς πίστευε ότι τη σταύρωση του Χριστού ακολούθησε η ανάστασή του. Οι σύγχρονοι αποδομητές της ιστορίας, κυριαρχούμενοι από υλιστικές φιλοσοφίες αδυνατούν να εμβαθύνουν στο θαύμα της επιβίωσης της χριστιανικής πίστης μετά από τόσους διωγμούς, τους οποίους υπέστησαν οι πιστοί από τους Ρωμαίους, αρχικά, τους μουσουλμάνους, στη συνέχεια, τους κομμουνιστές, κατά τον 20 αιώνα. Και στις ημέρες αναβιώνουν οι διωγμοί σε ισλαμικές χώρες, στις οποίες φανατικοί ισλαμιστές σταυρώνουν στην κυριολεξία χριστιανούς, που δεν κάμπτονται ούτε από δελεάσματα ούτε από απειλές και εμμένουν μέχρι θανάτου στην πίστη τους.
Σήμερα βιώνουμε άκρως αντισταυρικό πνεύμα ακόμη και οι θεωρούμενοι πιστοί στον Χριστό. Οι πάντες επιδιώκουμε με αποκλίνουσα από τον τόπο της σταύρωσής μας πορεία, με παράκαμψη δηλαδή του Γολγοθά, να φθάσουμε στην προσωπική μας ανάσταση. Η ασκητική (σταυρική) θεώρηση του βίου μας είναι ανυπόφορη! Η στρέβλωση του ευαγγελικού λόγου προσφέρει πλήθος προφάσεων για δικαίωση βίου, ο οποίος έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την κλήση του Χριστού: «Όποιος θέλει να έλθει πίσω μου, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει τον σταυρό του και ας με ακολουθήσει». Βέβαια υπάρχουν και οι άλλοι, που δεν στρεβλώνουν το μήνυμα του Χριστού, καθώς τον έχουν απορρίψει για τη «μωρία» των λόγων του. Αυτοί ζουν με τη βεβαιότητα ότι τα πάντα τερματίζονται στον παρόντα βίο και η Ανάσταση μόνον ως συμβολισμός γίνεται αποδεκτή. Επικεντρώνουν την προσοχή τους στο όραμα για έναν καλύτερο κόσμο και προτείνουν γι’ αυτό κατά καιρούς λύσεις. Και οι αιώνες κυλούν και ο κόσμος πορεύεται από το κακό στο χειρότερο, άσχετα αν οι «επαΐοντες» δεν θέλουν να το παραδεχθούν. Όλοι προσδοκούν από το μέλλον να φέρει την ποθητή καλή αλλοίωση. Το μέλλον είναι η μόνη υπέρ βεβαιότητα των ανθρώπων χωρίς Θεό, έγραψε ο υλιστής Γάλλος διανοούμενος Αλμπέρ Καμύ.
Και ενώ πληθαίνουν αυτοί που καθημερινά σταυρώνουν τον συνάνθρωπό τους για τα άθλια οικονομικά συμφέροντά τους, θεωρούμενοι ακόμη «σταυροφόροι», αν και από καιρό έχουν απαρνηθεί την, έστω επιφανειακή και πλανεμένη πίστη τους, όσοι ακόμη διακρίνονται για φιλάνθρωπα αισθήματα επιρρίπτουν την ευθύνη για τα κακά, που συγκλονίζουν τον πλανήτη μας, στον Θεό με συνήθη την επίκριση: «Καλά δεν βλέπει; Γιατί δεν παρεμβαίνει;». Το αιώνιο πρόβλημα της ελευθερίας και πάλι στο προσκήνιο. Είναι το ίδιο με το ερώτημα των διανοουμένων στις αρχές της μετά Χριστόν εποχής: «Ήταν ανάγκη να σταυρωθεί ο Θεός; Δεν μπορούσε να επέμβει δυναμικά, για να διαλύσει τα σχέδια των κακών»;
Ο λαός μας, ακολουθώντας τους ηγέτες του στον κατήφορο, αρνείται να άρει τον σταυρό του στον καιρό της κρίσης. Έχει υποταχθεί στον καταναλωτικό τρόπο βίου και τον τρομάζει η στέρηση. Προτιμά να παραμένει δούλος συντηρώντας ψευδαίσθηση ελευθερίας, αντί να επανέλθει με φρόνημα και φρόνηση στην πορεία προς τη θυσία με την άρση του σταυρού. Χρύσωσε τον σταυρό, που οφείλει να φέρει επάνω του κάθε πιστός. «Ο χρυσός μας φέρει πιο κοντά» είναι σύγχρονο μήνυμα διαφήμισης κοσμημάτων. Άραγε ο χρυσός σταυρός μας φέρει πιο κοντά στον Χριστό; Θα εμμένουμε για πολύ ακόμη να τρεφόμαστε με ψευδαισθήσεις επίπλαστης ευτυχίας;
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ