Ο άγιος Χρυσόστομος παρατηρεί τα εξής σπουδαία πάνω στο θέμα της φιλανθρωπίας του Θεού και μάλιστα κατά την ώρα του πάθους του Χριστού.
Ενώ οι Ιουδαίοι κραύγαζαν «το κρίμα για το αίμα του ας πέσει πάνω μας και πάνω στα παιδιά μας» (Ματθ. 7,25), ο Χριστός δεν το δέχθηκε και παρακάλεσε τον πατέρα του ως εξής· «Πατέρα, συγχώρησέ τους, γιατί δεν ξέρουν τι κάνουν» (Λκ. 23,24). Γιατί αν το κρίμα για το αίμα του έπεφτε πάνω τους και στα παιδιά τους, δεν θα προερχόταν από τα παιδιά τους απόστολοι, δεν θα πίστευαν τρεις χιλιάδες άνθρωποι μαζί, ούτε πέντε χιλιάδες (Πραξ. 2,41 και 4,4). Οι Ιουδαίοι, επειδή ήταν ωμοί και σκληροί, αγνόησαν και τη φύση τους και είπαν πάνω στο πάθος τους κάτι που ήταν καταστρεπτικό για τα βλαστάρια τους. Ο Κύριος όμως έγινε πιο φιλάνθρωπος από τους πατέρες και πιο φιλόστοργος από τις μητέρες. Έπεσε το κρίμα τους σε αυτούς και στα παιδιά τους, αλλά μόνο σε εκείνους που δεν μετανόησαν και μόνο στα παιδιά που μιμήθηκαν την πατρική ασέβεια και παρανομία. Σε όσους υπήρξαν παιδιά τους όχι σύμφωνα με την διαδοχή της φύσεως, αλλά σύμφωνα με την μανία της διαθέσεως. Αυτοί μόνο υπήρξαν υπεύθυνοι για το κρίμα της σταυρώσεως του Χριστού.
Ας προσέξουμε όμως κι από αλλού την αγαθότητα και την φιλανθρωπία του Θεού. Γιατί δεν επέφερε αμέσως σ' αυτούς την ποινή και την τιμωρία, αλλ' άφησε να περάσουν σαράντα περίπου χρόνια μετά την σταύρωση. Γιατί ο ίδιος ο Σωτήρας σταυρώθηκε την εποχή του Τιβερίου, η πόλη τους όμως καταστράφηκε στα χρόνια του Βεσπασιανού και του υιού του Τίτου (70 μ. Χ.). Για ποιό λόγο ο Θεός άφησε τόσα χρόνια για να γίνει αυτή η καταστροφή; Για να τους δώσει καιρό και ευκαιρία για να μετανοήσουν. Αυτοί όμως έμειναν αθεράπευτα αμετανόητοι.
Και μετά την καταστροφή τους διασκόρπισε σε όλα τα μέρη του κόσμου για να δουν το θαύμα που έγινε στην Παλαιστίνη να επαναλαμβάνεται σε όλα τα μέρη της γης. Η Εκκλησία να ιδρύεται και να επεκτείνεται εν μέσω διωγμών και αρνητικού κλίματος της τότε κοινωνίας των Ιουδαίων και των ειδωλολατρών. Ο Χριστός να επικρατεί παντού, αν και κοσμικά τον νίκησαν και τον εξουδετέρωσαν. Έτσι η αιχμαλωσία τους έγινε μάθημα και η τιμωρία νουθεσία.
Αν παρέμειναν στην Ιουδαία δεν θα γνώριζαν την αλήθεια των προφητών. Τι λέγανε οι προφήτες; «Ζήτησε από μένα κι εγώ θα σου δώσω σαν κληρονομιά όλα τα έθνη και θα θέσω κάτω από την εξουσία σου όλη τη γη» (Ψαλμ. 2,8). Έπρεπε λοιπόν να εξοριστούν στα πέρατα της γης, για να δουν με τα μάτια τους ότι ο Χριστός εξουσιάζει και τα πέρατα της γης.
Άλλος προφήτης λέγει· «και θα προσκυνήσουν ο καθένας στον τόπο του» (Σοφον. 2,11). Έπρεπε συνεπώς να διασκορπιστούν σε κάθε τόπο της γης, για να δουν με τα μάτια τους ότι ο καθένας από τον τόπο του προσκυνάει αυτόν.
Κι άλλος προφήτης λέγει· «θα γεμίσει η γη με τη γνώση του Κυρίου, όπως το πολύ νερό καλύπτει τις θάλασσες» (Αβακ. 2,14). Έπρεπε να βρεθούν σε όλη τη γη, για να τη δουν γεμάτη με τη γνώση του Κυρίου, και τις θάλασσες, δηλαδή τις πνευματικές θάλασσες της Εκκλησίας, γεμάτες με την θεοσέβεια. Βεβαίως αυτά θα τα εννοήσουν, αν έχουν αγαθή διάθεση. Αν όμως επιμένουν στην ασέβεια, δεν θα ωφεληθούν σε τίποτα και θα είναι τελείως αναπολόγητοι την ημέρα της κρίσεως.
Και μεις ωφελούμαστε βλέποντας τις προφητείες να επαληθεύονται και αυτούς που έγιναν αχάριστοι, να τιμωρούνται και να έχουν χάσει όλα τα προνόμια του λαού του Θεού. Η τιμωρία τους αυτή είναι προφητεία για μας ότι και εμείς θα έχουμε το ίδιο κατάντημα, αν δεν μείνουμε πιστοί στην αλήθεια του ευαγγελίου και στην αγάπη του Θεού.
ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ