Σὲ μία συναγωγὴ ὅπου δίδασκε ὁ Χριστὸς κάποιο Σάββατο, εἶδε μία δυστυχισμένη γυναῖκα, ἡ ὁποία ἦταν «συγκύπτουσα καὶ μὴ δυναμένη ἀνακύψαι εἰς τὸ παντελές»(Λούκ.13,11). Ἔπασχε ἀπὸ ἕνα εἶδος παραλυσίας, ποὺ ἔκανε τὸ σῶμα της ἀπὸ τὴ μέση καὶ πάνω νὰ εἶναι κυρτωμένο καὶ καμπουριασμένο πρὸς τὰ κάτω, μ’ ἀποτέλεσμα τὸ κεφάλι της νὰ εἶναι συνεχῶς σκυμμένο πρὸς τὸ ἔδαφος χωρὶς νὰ μπορεῖ νὰ τὸ κουνήσει καθόλου πρὸς τὰ πάνω. Δὲν μποροῦσε νὰ σταθεῖ στὰ πόδια τῆς ὄρθια, νὰ δεῖ τὸν κόσμο γύρω της, νὰ ἀτενίσει πρὸς τὸν οὐρανὸ καὶ ν’ ἀπολαύσει τὰ κάλλη του. Ἦταν σκυμμένη συνεχῶς πρὸς τὰ κάτω σὰν τετράποδο ζῷο καὶ μάλιστα γιὰ 18 ὁλόκληρα χρόνια. Ἡ Γραφή μας ἀναφέρει ὅτι εἶχε «πνεῦμα ἀσθενείας»' δηλαδὴ ὄχι παθολογικὴ νόσο ἀλλὰ νόσο ποὺ προῆλθε ἀπὸ διαβολικὴ ἐπίδραση.
Μερικοὶ ἑρμηνευτὲς διατείνονται ὅτι ἡ γυναῖκα αὐτὴ ὑπῆρξε ἁμαρτωλὴ γι’ αὐτὸ ὁ σατανᾶς τῆς δημιούργησε αὐτὸ τὸ πρόβλημα. Ἄλλοι ὅμως ἑρμηνευτὲς δὲν δέχονται αὐτὴ τὴν ἑρμηνεία διότι' ἅ)Ὁ Χριστὸς ὅταν τὴν θεράπευσε δὲν τῆς εἶπε «γύναι ἀφέωνται σοὶ αἳ ἁμαρτίαι» οὔτε «ἴδε ὑγιὴς γέγονας μηκέτι ἁμάρτανε» ποὺ ἔλεγε σὲ περιπτώσεις θεραπείας ἁμαρτωλῶν ἀνθρώπων. β)Τὴν ἀποκαλεῖ θυγατέρα τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ὄχι θυγατέρα τοῦ Ἀδὰμ συνεπῶς εἶχε τὰ γνωρίσματα τοῦ Ἀβραὰμ ποὺ ἦταν εὐσεβὴς καὶ πολὺ πιστός. γ) Ἡ γυναῖκα αὐτὴ εἶχε τὴν σπάνια ἀρετή, εἰδικὰ στὴν ἐποχή μας, τὴν ὑπομονή. Δέκα ὀκτὼ ὁλόκληρα χρόνια ἦταν δεμένη ἀπὸ τὸ σατανᾶ. Μιὰ ὁλόκληρη ζωή. Κι ὅμως πουθενὰ δὲν φαίνεται νὰ γογγύζει, νὰ λιποψυχεῖ, νὰ τὰ βάζει μὲ τὸ Θεό, νὰ λέγει «ποὺ εἶναι ὁ Θεός, ποὺ εἶναι ἡ θεία πρόνοιά του, ποὺ εἶναι ἡ ἀγάπη καὶ τὸ ἐνδιαφέρον του γιὰ τὰ πλάσματά του, γιατί ἐγὼ νὰ ὑποφέρω ἔτσι»; δ)Ἡ εὐσέβεια τῆς φαίνεται ἀπὸ τὸ ὅτι σύχναζε στὴ συναγωγή. Ἐμεῖς λίγο ἀδιάθετοι νὰ εἴμαστε, λίγο πονοκέφαλο νὰ ἔχουμε, λέμε' «δὲν πάω στὴν Ἐκκλησία εἶμαι ἄρρωστος». Αὐτὴ παρ’ ὅλη τὴ φοβερὴ κατάσταση ποὺ ἀντιμετώπιζε, παρ’ ὅλη τὴν εἰρωνεία ποὺ μερικὲς φορὲς κακοήθεις ἄνθρωποι ἀντιμετωπίζουν αὐτοὺς τοὺς δυστυχισμένους ἀναπήρους συνανθρώπους τους, παρ’ ὅλο ποὺ αἰσθητικὰ ἡ κατάσταση τῆς τὴν στοίχιζε ἐν τούτοις αὐτὴ πήγαινε στὴ συναγωγή. ἔ)Καὶ τὸ σπουδαιότερο' ἐνῷ σύχναζε στὴ συναγωγή, τὸ εὐαγγέλιο δὲν μᾶς λέγει ὅτι πῆγε γιὰ νὰ προσευχηθεῖ γιὰ νὰ θεραπευθεῖ, ἢ ὅτι ἔκανε κάποιο τάμα γι’ αὐτὸ τὸ σκοπό. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι δὲν πλησιάζει τὸν Χριστό, δὲν τὸν παρακαλεῖ, δὲν τὸν ἱκετεύει ὅπως τόσοι ἄλλοι ἀσθενεῖς. Οὔτε κὰν τὸν ἀγγίζει ὅπως ἡ αἱμορροοῦσα, ὥστε σιωπηλὰ μὲ τὸ ἄγγιγμα νὰ βρεῖ τὴν ὑγεία της. Καμμία κίνηση, καμμία ἱκεσία. Ἔχει ἕνα σπάνιο μεγαλεῖο ἡ συγκύπτουσα. Δὲν ἀσχολεῖται μὲ ἐπίγεια πράγματα, μὲ φυσικὲς ἀνάγκες, μὲ ὑλικὰ προβλήματα. Γιατί καὶ ἡ ὑγεία εἶναι ὑλικὸ ἀγαθό. Τὸ μεγαλύτερο ὑλικὸ ἀγαθό, τὸ πιὸ σπουδαῖο. Γι’ αὐτὸ ποὺ ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει ὁλόκληρο μυστήριο, τὸ μυστήριο τοῦ εὐχελαίου. Τὸ εὐχέλαιο φυσικὰ δὲν εἶναι μόνο γιὰ τὴν ὑγεία ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν καὶ συνδεόταν παλαιότερα μὲ τὸ μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως. Σήμερα ἔπαυσε αὐτὴ ἡ σύνδεση, κακῶς βέβαια, ἀλλὰ οἱ εὐχὲς «ὑπὲρ ὑγείας καὶ ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν» ὅπως καὶ ἡ τελικὴ συγχωρητικὴ εὐχή, μᾶς ὑπενθυμίζουν τὸν ἀληθινὸ σκοπὸ τῆς σημασίας τοῦ εὐχελαίου, ποὺ εἶναι ἡ ἀποκατάσταση τῆς φυσικῆς ἀλλὰ καὶ τῆς ψυχοπνευματικῆς ὑγείας τοῦ ἀνθρώπου. Ποτὲ ἡ Ἐκκλησία δὲν εὔχεται μόνο γιὰ τὴν ὑγεία, μόνο γιὰ τὶς ὑλικὲς ἀνάγκες τοῦ ἀνθρώπου. Παντοῦ καὶ πάντοτε εὔχεται «ὑπὲρ ὑγείας καὶ συγχωρήσεως καὶ ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν καὶ τῶν πλημμελημάτων ἠμῶν». Γιατί βλέπει τὸν ἄνθρωπο σὰν μία ἑνιαία ψυχοσωματικὴ ὀντότητα ποὺ ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ σωματικὴ ἀλλὰ καὶ ψυχικὴ θεραπεία. Καὶ γνωρίζει πὼς ἡ ψυχικὴ θεραπεία ποὺ συντελεῖται μὲ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν συμβάλλει καὶ στὴν ἀποκατάσταση τῆς ὑγείας. Πάντως τὸ μυστήριο τοῦ εὐχελαίου εἶναι καὶ γιὰ τὴν ὑγεία, ὅπως βέβαια γιὰ τὴν ὑγεία εἶναι καὶ τὰ ἄλλα ὑποχρεωτικὰ μυστήρια, διότι χαρίζοντάς μας τὴν ἀνακαίνιση καὶ τὴν ἐνσωμάτωσή μας στὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ, στὴν Ἐκκλησία, βοηθοῦν καὶ στὴν ἀποκατάσταση καὶ τῆς σωματικῆς μας ὑγείας ὅπως ἤδη ἀναφέραμε.
Ἀλλὰ ἂς ἐπανέλθουμε στὴν συγκύπτουσα. Συχνάζει στὴ συναγωγὴ γιατί ἀγαπᾷ τὸν Θεό. Θέλει νὰ τὸν ὑμνεῖ, νὰ τὸν δοξολογεῖ, ν’ ἀκούει μέσα ἀπὸ τὸ κήρυγμα τὸ θέλημά του. Ἐμεῖς ἀγαπᾶμε τὸν Θεὸ γιατί συνήθως περιμένουμε κάποιο κέρδος, κάποια ὠφέλεια ἀπ’ αὐτόν. Ἔχουμε τὴν περίπτωση π.χ. τοῦ τάματος. Θεέ μου' θὰ μοῦ δώσεις θὰ σοῦ δώσω κι ἐγώ. Δὲν μοῦ δίδεις δὲν θὰ σοῦ δώσω. Ἐξηγημένα πράγματα γιὰ νὰ μὴν ὑπάρχουν παρεξηγήσεις ὕστερα. Δηλαδὴ ἡ σχέση μας μὲ τὸν Θεὸ εἶναι ἐμπορικὴ καὶ μάλιστα μερικὲς φορὲς καθόλου τίμια. Λέγει ἕνας ἀρχαῖος μῦθος, ὅτι ἕνας ἔκανε τάμα στὸ θεὸ Ἑρμῆ, νὰ τὸν βοηθήσει νὰ βρεῖ κάτι καὶ ἐκεῖνος θὰ τοῦ ἀφιέρωνε τὸ μισὸ ἀπ’ ὅτι θὰ ἔβρισκε. Μετὰ ἀπὸ λίγο βρῆκε ἕνα δισάκι μὲ καρύδια. Κάθισε τὰ ἔφαγε καὶ τὰ τσόφλια τὰ ἔφερε στὸ βωμὸ τοῦ Ἑρμῆ!!! Θαυμάστε εὐσέβεια ποὺ εἶναι σκέτη παλιανθρωπιὰ καὶ σκέτη ἀσέβεια. Καὶ γιὰ νὰ μὴ ὑστερήσουμε ἐμεῖς οἱ νεώτεροι στὴν εὐσέβεια αὐτὴ τῶν ἀρχαίων προγόνων μας, τὰ ταγγιασμένα λάδια τὰ φέρνουμε στὴν Ἐκκλησία, γιὰ νὰ μᾶς ἔχει καλὰ ὁ Θεός. Φυσικὰ μὲ τὸ ἀζημίωτο.
Ἡ συμφεροντολογικὴ καὶ μὴ τίμια αὐτὴ σχέση μας φαίνεται καὶ στὸ θέμα τῆς ἀχαριστίας ποὺ τόσο συχνὰ παρουσιάζεται στοὺς ἀνθρώπους. Ἃς θυμηθοῦμε τοὺς δέκα λεπρούς, ἃς θυμηθοῦμε τοὺς Ἰουδαίους ποὺ τόσο εὐεργέτησε ὁ Χριστὸς κι ὅμως προτίμησαν νὰ σώσουν ἕνα λῃστὴ καὶ φονιά, τὸν Βαραββά, καὶ νὰ σταυρώσουν τὸν εὐεργέτη τους. Ἡ συγκύπτουσα καὶ στὸ θέμα τῆς εὐγνωμοσύνης παίρνει ἄριστα. Μόλις θεραπεύθηκε «ἐδόξαζεν τὸν Θεόν». Δὲν δόξασε ἁπλῶς ἀλλὰ δόξαζε' δηλαδὴ συνεχῶς καὶ ἀδιαλείπτως δοξολογοῦσε τὸ Θεό. Χαριτωμένη ὕπαρξη ὄντως.
Ἃς τὴ θαυμάσουμε καὶ ἂς τὴ μιμηθοῦμε.
ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ