Το τέταρτο θηρίο ήταν φοβερό, εκθαμβωτικό και κατ' εξοχήν ισχυρό. Τα δόντια του ήταν σιδερένια και μεγάλα και τα νύχια του χάλκινα. Με αυτά έτρωγε και λιάνιζε ό,τι ήθελε και το υπόλοιπο που περίσσευε το καταπατούσε με τα πόδια του. Το θηρίο αυτό ήταν πολύ διαφορετικό από τα προηγούμενα και είχε δέκα κέρατα. Ξαφνικά, ενώ το παρατηρούσε ο Δανιήλ, ένα μικρό κέρατο φύτρωσε ανάμεσα στ' άλλα. Μόλις φύτρωσε, τρία από τα δέκα κέρατα ξεριζώθηκαν. Στο μικρό αυτό κέρατο υπήρχαν μάτια παρόμοια με τα μάτια του ανθρώπου και στόμα που μιλούσε αλαζονικά και βλάσφημα για το Θεό λόγια. Το θηρίο αυτό δεν αρκέσθηκε στα λόγια, αλλά προχώρησε και έκανε πόλεμο εναντίον των αγίων του Θεού.. Στην αρχή τους νίκησε και επικράτησε αυτών, έπειτα όμως ο Θεός το κατέστρεψε.
Για το θηρίο αυτό υπάρχουν πολλές ερμηνείες. Η πιο σοβαρή και σωστή είναι ότι το θηρίο αυτό συμβολίζει την ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία διεδέχθη τα άλλα θηρία, τις άλλες βασιλείες, και ήταν η ισχυρότερη και φοβερώτερη. Κήρυξε τους σκληρούς διωγμούς εναντίον των χριστιανών. Η βασιλεία των Ρωμαίων είχε όλα τα πολιτεύματα κατά την ιστορική διάρκειά της. Και βασιλεία και δημοκρατία και αριστοκρατία. Δείγμα αυτό ότι όλα τα πολιτεύματα μπορούν να εξελιχθούν σε απάνθρωπα και σιχαμερά συστήματα, που θα εξαθλιώνουν και θα καταπιέζουν όλα τα κράτη της γης. Όλα τα πολιτεύματα χωρίς Θεό και χωρίς τις αρχές του ευαγγελίου εξελίσσονται σιγά-σιγά σε συστήματα Αντιχρίστου. Τα δέκα κέρατα εξέφραζαν την δύναμή της και συμβολίζουν τα δέκα κράτη από τα οποία αποτελείτο. Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία, Βρεταννία, Σαρματία (χώρα της Σκυθίας), Παννονία (σημερινή Βοσνία, Κροατία, Κράϊνα, Στυρία και κάτω Αυστρία), Ελλάς, Ασία και Αίγυπτος. Το πλήθος αυτό των κρατών θα επιφέρει και την διάλυση της αυτοκρατορίας.
Το μικρό κέρατο το οποίο εμφανίστηκε στο τέλος και ξερίζωσε τρία από τα δέκα κέρατα κατά τους πατέρες είναι ο Αντίχριστος, τον οποίον περιγράφει και η Αποκάλυψη δια πολλών. Θα παρουσιαστούν πολλοί Αντίχριστοι στο διάβα των αιώνων και θα έλθει και ο τελικός. Η αγία Γραφή δια των προφητών της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης διαμηνύει μέσω των σχετικών για τον Αντίχριστο οραμάτων ότι στον κόσμο υπάρχει πάλη καλού και κακού, φωτός και σκότους, Εκκλησίας και Διαβόλου. Οι πιστοί δεν χρειάζεται να αγωνιούν και να κατατρύχονται με λεπτομέρειες ερμηνευτικές για τα περίπλοκα και σκοτεινά προφητικά οράματα, αλλά να φροντίζουν να νήφουν και να επαγρυπνούν συνεχώς, προσπαθώντας να βιώνουν τις εντολές του Κυρίου. Όταν έτσι ενεργούν, θα μπορέσουν να πουν το μεγάλο ναι στον Θεό και το μεγάλο όχι στους κατά καιρούς Αντιχρίστους.
Ο προφήτης Δανιήλ μετά το όραμα των τεσσάρων θηρίων βλέπει να ξετυλίγεται ενώπιόν του νέο όραμα. Έρχεται ο παλαιός των ημερών, δηλαδή ο Θεός πατέρας, που ονομάζεται έτσι για να φανεί όχι η ηλικία του αλλά το άχρονο και ατελεύτητο του προσώπου του, και κάθεται στον δικαστικό θρόνο του. Το ένδυμα του είναι λευκό σαν χιόνι. Αυτό συμβολίζει ότι η κρίση του είναι καθαρή και αδέκαστη. Κανένα ανθρώπινο πάθος και καμμία σκοπιμότητα δεν υπάρχει σε αυτόν. Είναι ο τέλειος κριτής και δικαστής. Οι τρίχες της κεφαλής του είναι σαν έριον καθαρό· αυτό φανερώνει το πολιόν και πολύ σεβαστό της μορφής του. Τίποτα το σκοτεινό, το κατηφές, το ρυπαρό δεν υπάρχει. Η αγιότητα του είναι έκπαγλη, άμωμη, ακηλίδωτη. Ο ασχημάτιστος και απερίγραπτος Θεός με την εικονική αυτή παρουσίασή του σχηματίζει τον εαυτό του ανάλογα με τις ανάγκες των προφητών, για να τους διδάξει με σχήματα και εικόνες αυτά που χρειάζονται για την ψυχική τους τελείωση, ενδυνάμωση και ενίσχυση.
Ο παλαιός των ημερών κάθεται πάνω σε πύρινο θρόνο, που στηρίζεται σε πύρινους τροχούς. Οι θρόνοι των τότε βασιλέων της Ανατολής είχαν τροχούς και γι' αυτό και ο θρόνος του Θεού παρουσιάζεται σύμφωνα με τα ειωθότα της εποχής. Οι τροχοί συμβολίζουν κατά τους πατέρες το ταχύ της κρίσεως. Μπροστά του έτρεχε ένα πύρινο ποτάμι. Ενώ στον παράδεισο, στην άνω Ιερουσαλήμ, παρουσιάζεται να εκπορεύεται εκ του θρόνου του Θεού και του αρνίου ποταμός «ύδατος ζωής λαμπρός ως κρύσταλλος» (Αποκ. 22,1), που ζωογονεί τα πάντα, εδώ εν αντιθέσει, επειδή πρόκειται περί κρίσεως και τιμωρίας, ο ποταμός είναι πύρινος. Χίλιες χιλιάδες (1.000.000) αγγέλων τον υπηρετούσαν και μύριες μυριάδων (100.000.000) αγγέλων στεκόταν δίπλα του. Οι αριθμοί αυτοί συμβολίζουν τον ανυπολόγιστο αριθμό αγγέλων, που υπηρετεί τον Θεό. «Πόσοι είναι οι άγγελοι» λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός και απαντά ο ίδιος· «όσος και ο αριθμός».
Στήθηκε εκεί κριτήριο και ανοίχτηκαν βιβλία. Όλα αυτά δείχνουν ότι ο Θεός τα παρατηρεί όλα και κρίνει τους πάντες και τα πάντα. Μπορεί κάποτε να φαίνεται ότι δεν ενεργεί και δεν ενδιαφέρεται, για το κακό που υπάρχει στον κόσμο, όπως και για τους υπηρέτες του κακού, αλλά αυτό δεν είναι σωστό. Απλώς, για λόγους που εκείνος γνωρίζει, αφήνει το κατά καιρούς «μυστήριο της ανομίας» να «ενεργείται» (Β´Θεσ. 1,7). Αργά ή γρήγορα θα έλθει όμως η κρίση και «ο κάθε κατεργάρης θα καθίσει στον μπάγκο του». Τα βιβλία του Θεού θα ανοιχθούν· δηλαδή όλα τα καταγεγραμμένα στην αλάνθαστη μνήμη του θα αποκαλυφθούν.
Το πύρινο σκηνικό, που υπάρχει στο όραμα αυτό, όπως και η φύση του κριτού, διότι ο Θεός είναι πυρ καταναλίσκον (Δευτ. 4,24), αποκαλύπτει ότι όλα τα κακά θα καούν και θα λιώσουν. Όπως έλιωναν όλα τα κράτη-θηρία τους κατακτημένους λαούς και τους ανυπότακτους υπηκόους τους, έτσι θα λιώσουν κι αυτά και θα συντριβούν μια για πάντα. Όλοι δε οι αμαρτωλοί, ηγέτες και υπήκοοι, θα καούν κι αυτοί. Ο Θεός τους μεν δικαίους τους φωτίζει και τους λαμπρύνει, τους δε αδίκους τους καίει και τους λιώνει. Η διαφορετική πνευματική κατάσταση των ανθρώπων φέρνει και τα διαφορετικά αποτελέσματα. Ο Θεός είναι ο ίδιος για όλους, αλλά το διαφορετικό υλικό της ψυχής των ανθρώπων επιφέρει την δικαίωση ή την καταδίκη των. Ο Θεός συνεπώς δεν τιμωρεί, αλλά ο άνθρωπος τιμωρείται και τα άθεα συστήματά του καταστρέφονται.
Στο όραμα του Δανιήλ οι φάσεις της δίκης παραλείπονται και αναφέρεται μόνο το αποτέλεσμα που επακολούθησε. Το τέταρτο θηρίο καταστράφηκε και το σώμα του παραδόθηκε να καεί. Από τα υπόλοιπα θηρία αφαιρέθηκε η εξουσία και τους δόθηκε κάποια παράταση ζωής. Κατέστησαν ανίκανα στο να βλάψουν τους πιστούς και έτοιμα να καταστραφούν εντελώς. Κάποτε δηλαδή παύουν οι διωγμοί των πιστών και δίνεται καιρός μετανοίας. Εάν δεν μετανιώσουν κι αυτά καταστρέφονται.
ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ