Μετά την εξιστόρηση της ταπεινώσεως του Ναβουχοδονόσορα από την αφθαρσία των Τριών Παίδων στην κάμινο του πυρός, το βιβλίο του προφήτη Δανιήλ εξιστορεί άλλη μία φοβερή ταπείνωση, που υπέστη πάνω στο ζενίθ της αλαζονείας του ο βασιλιάς αυτός. Αυτή την ταπείνωση την αποκαλύπτει ο ίδιος ο Ναβουχοδονόσορ, αν και τον ξευτελίζει εντελώς, και γι' αυτό έχει απόλυτη αξιοπιστία. Ο Ναβουχοδονόσορ βρισκόταν σε πλήρη ευημερία και ακμή. Δεν του έλειπε τίποτα. Ήταν στο απόγειο της δόξας του, της υγείας του και του πλούτου του. Σε αυτή την κατάσταση ο άνθρωπος εύκολα ξεχνά ότι είναι θνητός και αρχίζει να πιστεύει ότι είναι θεός. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος ο Β´ (382-336), ο πατέρας του Μ. Αλεξάνδρου, είχε δώσει εντολή σε έμπιστο υπηρέτη του να του υπενθυμίζει κάθε μέρα «μέμνησο ότι άνθρωπος ει». Γνώριζε ο Φίλιππος την ανθρώπινη αδυναμία της αυτοθεώσεως και μάλιστα όταν βρίσκεσαι σε αρχηγικό θρόνο και σε πλήρη άνεση και ήθελε να προφυλάξει τον εαυτό του από αυτό το κατάντημα.
Ενώ βρισκόταν σε αυτή την κατάσταση ο Ναβουχοδονόσορ είδε ένα όνειρο που τον κατατρόμαξε. Αν και ήταν ατρόμητος πολεμιστής, ψύχραιμος να αντιμετωπίζει επικίνδυνες και τρομακτικές καταστάσεις, συνηθισμένος σε εφιαλτικά σενάρια και ζοφερές πραγματικότητες, εν τούτοις τρόμαξε. Και οι πιο τολμηροί και άφοβοι άνθρωποι έχουν τις στιγμές του τρόμου και του πανικού.
Το όνειρο που είδε το έστειλε ο Θεός, για να τον συνετίσει και να προλάβει την καταστροφή του. Η αγία Γραφή μας αποκαλύπτει και εδώ και αλλού ότι ο Θεός διαχρονικά ενδιαφερόταν για όλους τους ανθρώπους, άσχετα που είχε δημιουργήσει ένα λαό δικό του, τον Ισραήλ, ώστε μέσα από αυτόν να αναγεννήσει ολόκληρη την ανθρωπότητα. Έτσι μέσω του Ιωσήφ και του Μωυσή στην Αίγυπτο, του Ιωνά στη Νινευί, του Δανιήλ και των Τριών Παίδων στην Βαβυλώνα και αργότερα στην Περσία, του Ηλία που ανέστησε τον γιο της χήρας στα Σαρεπτά της Σιδωνίας, του Ελισαίου ο οποίος θεράπευσε από λέπρα τον αρχιστράτηγο των Σύρων Ναιμάν και άλλων πολλών φρόντισε να τους οδηγήσει κοντά του. Αλλά και διά προσωπικών επεμβάσεων, όπως μέσα από ενύπνια ή άλλα σημεία, ενδιαφέρθηκε να τους κατηχήσει.
Το τρομακτικό όνειρο, που είδε ο Ναβουχοδονόσορ, δεν μπόρεσε να το ερμηνεύσει και φώναξε όλους τους σοφούς και τους μάγους της Βαβυλώνας για να το εξηγήσουν, κανένας όμως δεν μπόρεσε να το ερμηνεύσει. Εδώ φαίνεται η αδυναμία τους να ερμηνεύσουν όχι μόνο όνειρα που δεν άκουσαν, όπως το όνειρο που ένας λίθος αχειρότμητος συνέτριψε το τεράστιο άγαλμα, που ήταν κατασκευασμένο από διάφορα υλικά, τα οποία συμβόλιζε τις διάφορες βασιλείες της ιστορίας και που ήδη εκθέσαμε, αλλά και σε όνειρα που τους παρουσιάστηκαν με όλες τις λεπτομέρειες.
Τότε ο Ναβουχοδονόσορ κάλεσε τον Δανιήλ, στο οποίο είχε δώσει το όνομα του θεού του Βήλ, Βαλτάσαρ, και για τον οποίο πίστευε ότι έχει μέσα του το άγιο πνεύμα του Θεού, δηλαδή την θεία έμπνευση και τον φωτισμό. Γι' αυτό τον θεωρούσε ικανό να επιλύει κάθε μυστήριο. Δυστυχώς εμείς οι άνθρωποι καταφεύγουμε στον Θεό και τους αγίους του, αφού απογοητευθούμε πρώτα από αυτούς που θεωρούμε ικανούς να λύσουν τα προβλήματά μας. Βέβαια εδώ ήταν και οικονομία του Θεού να απευθυνθεί πρώτα στους δικούς του σοφούς και μάγους, για να φανεί η ανικανότητά τους αλλά και για να φανεί η ικανότητα του Δανιήλ και μάλιστα η δύναμη του αληθινού Θεού, ο οποίος τον φώτιζε στην ερμηνεία των ονείρων.
Ποιο ήταν το όνειρο
Ένα μεγάλο δένδρο παρουσιάστηκε στο μέσο της γης, που τα κλαδιά του έφθαναν στα πέρατα της γης και το ύψος του έφθανε μέχρι τον ουρανό. Τα φύλλα του υπέροχα και οι καρποί του πολλοί. Κάτω από αυτό έβρισκαν καταφύγιο τα άγρια θηρία και στα κλαδιά του είχαν τις φωλιές τους τα αρπακτικά πουλιά. Όλα τα ζωντανά τρεφόταν από τους καρπούς του δένδρου.
Ξαφνικά ένας άγγελος κατέβηκε από τον ουρανό και φώναξε με μεγάλη φωνή· «Κόψτε το δένδρο και μαδήστε τα κλαδιά και τινάξτε τα φύλλα και διασκορπίστε τους καρπούς. Ας φύγουν τα θηρία που κατοικούν κάτω από αυτό και τα όρνια από τα κλαδιά του. Αφήστε μόνο τις ρίζες του και μη το ξεριζώσετε. Με δεσμά σιδηρά και χάλκινα δέστε τον άνθρωπο που συμβολίζει το δένδρο αυτό. Θα κοιμάται στην ύπαιθρο πάνω στο χορτάρι και κάτω από την δροσιά του ουρανού. Η συναναστροφή του δεν θα είναι με τους ανθρώπους αλλά με τα θηρία και θα τρέφεται όπως τα φυτοφάγα ζώα από το χορτάρι της γης. Η καρδιά του θα μεταβληθεί και από ανθρώπινη θα γίνει καρδιά θηρίου. Ο άνθρωπος αυτός θα παραμείνει σε αυτή την ζωώδη και θηριώδη κατάσταση για επτά χρονικές περιόδους».
Ο άγγελος που εξήγγειλε την απόφαση αυτή έδωσε απάντηση στην ερώτηση που υπέβαλαν οι άγιοι στον Θεό. Πως συμβαίνουν τα όσα συμβαίνουν πάνω στη γη. Ο Θεός αποκαλύπτει με το όνειρο αυτό ότι ουσιαστικά αυτός κυβερνά τους ανθρώπους και αυτός παραχωρεί την εξουσία σε όποιον θέλει και πολλές φορές προωθεί ανθρώπους που είναι τιποτένιοι και εξουθενωμένοι ανάμεσα στους ανθρώπους.
Όταν ο Δανιήλ άκουσε το όνειρο έμεινε εμβρόντητος και άφωνος για μια περίπου ώρα και σκέψεις τον συντάραζαν και του προκαλούσαν λύπη. Ο Ναβουχοδονόσορ, που παρατήρησε αυτή την κατάσταση της ψυχής του Δανιήλ και πιθανώς να εξέλαβε ότι ο Δανιήλ βρισκόταν σε απορία για το τι σημαίνουν όλα αυτά, του είπε ότι δεν περιμένει άμεση απάντηση. Να μη βιαστεί. Ο Δανιήλ τότε του είπε ότι εύχεται αυτά που αποκαλύπτει το όνειρο να συμβούν σε αυτούς που τον μισούν και που είναι εχθροί του. Το δένδρο που είδε είναι ο ίδιος. Έγινε μέγας και ισχυρός και η εξουσία του εξαπλώθηκε πάνω σε όλη την γη και το μεγαλείο του έφθασε μέχρι τον ουρανό. Κάτω από την εξουσία του κουρνιάζουν όλοι οι άνθρωποι και βρίσκουν τροφή, σκιά, προστασία. Ο άγγελος, που ανήγγειλε την καταστροφή του δένδρου χωρίς να καταστραφούν οι ρίζες του, μιλά εξ ονόματος του Θεού και προειδοποιεί τον βασιλιά να συνέλθει, ώστε να μη πραγματοποιηθεί το όνειρο. Εάν δεν μετανοήσει και δεν συνέλθει τότε θα περιέλθει στην συχνότητα του ζώου, θα τρέφεται όπως τα ζώα, δεν θα έχει κοινωνία με τους ανθρώπους και αυτή η κατάσταση θα συνεχίσει έως ότου κατανοήσει την παντοκρατορική δύναμη και την απόλυτη εξουσία επί γης και ουρανού του Υψίστου, ο οποίος παραχωρεί ή και αφαιρεί την εξουσία στους ανθρώπους όπως αυτός νομίζει. Γι' αυτό είναι καλό να ταπεινωθεί και να εξιλεώσει τις αμαρτίες και τις αδικίες του με ελεημοσύνη και φιλανθρωπία προς τους πτωχούς και ασθενείς.
ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ