Άλλα θαύματα του προφήτη Ελισαίου
Στα επόμενα κεφάλαια του βιβλίου Δ´ Βασιλειών (4° κεφ. και εξής) θα δούμε τον Ελισαίο να θαυματουργεί συνεχώς και αδιαλείπτως και να αποδεικνύεται ότι το αίτημά του προς τον Ηλία, να του δώσει πριν φύγει διπλή την χάρη που είχε, ικανοποιήθηκε κατά τον καλύτερο τρόπο.
α´. Ο Ελισαίος πολλαπλασιάζει το λάδι άπορης γυναίκας
Μιά γυναίκα ήταν σύζυγος προφήτη. Οι προφήτες παντρευόταν όπως και οι ιερείς και οι λευίτες. Η παρθενία σαν θεσμός ήταν άγνωστη στην Παλαιά Διαθήκη. Ο προφήτης άνδρας της πέθανε, αφήνοντας όμως πίσω του πολλά χρέη. Η γυναίκα του ήρθε να ζητήσει βοήθεια από τον Ελισαίο, διότι ο δανειστής του άνδρα της ζητούσε να πάρει ως δούλους τα δύο αγόρια της αντί του χρέους. Στο Ισραήλ ένα παιδί μπορούσε να πωληθεί ως δούλος λόγω χρέους των γονέων του (Εξ. 21,7, Δευτ. 15,12-18). Ο μωσαϊκός νόμος δεν καταργούσε την δουλεία απλώς την έκανε πιο υποφερτή (βλ. Λευϊτ. 25, 39-41). Οι κοινωνικές συνθήκες που υπάρχουν σε κάθε εποχή δεν ευνοούν πάντοτε την κατάργηση απάνθρωπων θεσμών, παρά μόνο την κάποια καλυτέρευση τους. Ελεύθερος τελείως αν ζούσε κάποιος τότε δεν θα είχε τα μέσα για να ζήσει. Ας συγκρίνουμε την πτώση των μισθών σήμερα, λόγω της οικονομικής καταστάσεως αλλά και της φοβερής ανεργίας που επικρατεί, για να εννοήσουμε καλύτερα, τα όσα εκθέτουμε. Γι' αυτό και ο Παύλος στις επιστολές του τον καιρό της Καινής Διαθήκης δεν επιχειρεί κατάργηση του θεσμού της δουλείας, αλλά τονίζει ότι οι κύριοι των δούλων πρέπει να τους φροντίζουν σαν αδελφούς τους και να μη ξεχνούν πως και αυτοί έχουν κύριον, τον Θεό, στον οποίο θα δώσουν λόγο για την όποια τυχόν απάνθρωπη συμπεριφορά τους προς αυτούς (Κολ. 4,1). Η κατηγορία λοιπόν κάποιων ότι ο χριστιανισμός είναι το όπιο του λαού και των εξαθλιωμένων τάξεων, παίρνοντας αφορμή από τα όσα λέγει ο Παύλος να υπακούν οι δούλοι τους κυρίους τους και να μη τους δημιουργούν προβλήματα, όπως και της θέσεως του χριστιανισμού ότι πρέπει να αγαπούμε τους εχθρούς μας, δεν ευσταθεί. Ο ίδιος ο Κύριος, όταν γεννήθηκε για να μας σώσει, απογράφηκε ως δούλος του καίσαρα της Ρώμης, γι' αυτό γινόταν οι απογραφές τότε και όχι για στατιστικούς λόγους. Ο δε Παύλος, ενώ ήταν ελεύθερος και Ρωμαίος πολίτης, για λόγους ιεραποστολικούς, έκανε τον εαυτό του δούλο σε όλους, για να μπορέσει να τους φέρει κοντά στον Χριστό (Α´Κορ. 9, 19-23). Ο καιρός των ανθρώπων είναι συνεσταλμένος και η ζωή αυτή είναι ένα θέατρο. Κανείς ηθοποιός δεν διαμαρτύρεται αν στη σκηνή παίζει τον ρόλο του βασιλιά ή το ρόλο του υπηρέτη, όσο κι αν είναι επώδυνο αυτό. Εκείνο που τον ενδιαφέρει είναι αποδώσει το ρόλο του όσο πιο σωστά γίνεται και να βραβευθεί για το παίξιμό του. Αυτή η παροδικότητα του κόσμου και το συνεσταλμένο του καιρού (Α´ Κορ. 7,29-31) αναγκάζει τον χριστιανισμό να βλέπει τα πάντα σχετικά και πρόσκαιρα και να αποβλέπει συνεχώς στα μόνιμα και αιώνια. Χωρίς να παύσει να εργάζεται για την καλυτέρευση του κόσμου, ρίχνει το βάρος στην πρόσκτηση της αγιότητας και επωφελείται όλων των καταστάσεων για να την υλοποιήσει.
Στην ερώτηση του Ελισαίου προς την χήρα του προφήτη, αν υπάρχει κάτι στο σπίτι της, εκείνη απάντησε ότι είχε μόνο λίγο λάδι. Τότε ο Ελισαίος της είπε να ζητήσει άδεια δοχεία από τους γείτονές της, όσα μπορεί περισσότερα, και αφού τα φέρει σπίτι της να χύνει από το λίγο λάδι της σ' αυτά και να τα γεμίζει. Ο Ελισαίος δεν την βοηθεί άμεσα και εύκολα, όπως θα έκανε ένας μάγος, αλλά φροντίζει να την δραστηριοποιήσει και να ενεργοποιήσει την πίστη της και την πλήρη παράδοση της στον Θεό. Η χήρα υπάκουσε και έκανε ότι της είπε ο Ελισαίος, χωρίς να πολυπραγμονεί πως με το λίγο λάδι της θα γεμίσει τόσα δοχεία. Και πράγματι τα δοχεία γέμισαν θαυματουργικά όλα με λάδι. Τότε ο Ελισαίος της είπε να πουλήσει το λάδι και με τα χρήματα που θα πάρει να πληρώσει το χρέος της, το δε λάδι που έμεινε να το χρησιμοποιήσει για την διατροφή τους.
Το θαύμα που έκανε ο Ηλίας στην χήρα των Σαρεπτών που τον φιλοξένησε, ενώ είχε μόνο μια χούφτα αλεύρι και ελάχιστο λάδι (Γ´Βασ. 17,16), επανέλαβε τώρα ο Ελισαίος. Η χάρη του Θεού δεν δίνεται μόνο σε μια εποχή ούτε σε ένα άτομο. Όταν υπάρχει η πίστη και η προσπάθεια για βίωση του ευαγγελίου οι κρουνοί της χάρης τρέχουν ασταμάτητα και δεν στερεύουν ποτέ. Όσα περισσότερα δοχεία έχουμε, τόσο περισσότερο θα πάρουμε. Η δική μας δεκτικότητα καθορίζει το μέγεθος και το ποσό της ευλογίας που θα προσλάβουμε. Και κάτι ακόμη πρέπει να προσθέσουμε· η θλίψη και ο πόνος και τα αδιέξοδα της ζωής είναι αυτά που προσελκύουν την χάρη του Θεού. Αν η γυναίκα δεν είχε γίνει χήρα και αν δεν αντιμετώπιζε την έσχατη πτωχεία, με κίνδυνο να πωληθούν τα παιδιά της ως δούλοι, δεν θα απολάμβανε την θαυμαστή και υπερφυσική δωρεά του Θεού.
β´. Ο Ελισαίος χαρίζει μωρό σε άτεκνη
Η Σωμάν ήταν ένα ωραίο χωριό στην περιοχή της φυλής Ισσάχαρ, εις την πεδιάδα Εσραελών, στον δρόμο Σαμάρειας-Καρμήλου. Τον δρόμο αυτό βάδιζε συχνά ο προφήτης Ελισαίος (Δ´Βασ. 2,25). Ο Ελισαίος κάποτε έτυχε να γνωρίσει, εκεί στη στη Σωμάν, μία γυναίκα εύπορη, η οποία τον φιλοξένησε. Έκτοτε, όποτε διερχόταν από τη Σωμάν, έμενε στην πρόθυμη και φιλόξενη Σωμανίτιδα. Ήταν τόσο το ενδιαφέρον της για τον προφήτη Ελισαίο, που πρότεινε τον άνδρα της να κτίσουν στο υπερώο της οικίας τους ένα δωμάτιο και να το επιπλώσουν με ένα κρεβάτι, ένα τραπέζι, μια καρέκλα και ένα λυχνάρι και εκεί εντελώς ανενόχλητος να μένει ο Ελισαίος. Έτσι και έγινε και ο Ελισαίος έκτοτε φιλοξενούνταν εκεί.
Σε μια επίσκεψή του φώναξε την Σωμανίτιδα και της εξέφρασε την ευαρέσκειά του για την φιλοξενία και ρώτησε αν θέλει να κάνει κάτι γι' αυτήν. Αν χρειάζεται να μεσιτεύσει χάριν αυτής για κάποιο θέμα στον βασιλιά ή στον αρχιστράτηγο της χώρας. Η κατά καιρούς βοήθεια που παρείχε στον βασιλιά της χώρας με τις συμβουλές του, του είχε δώσει την δυνατότητα να πετυχαίνει από αυτούς την εκπλήρωση των αιτημάτων φίλων και γνωστών του. Ο Ελισαίος πρόσφερε την ανθρώπινη βοήθεια, όπου μπορούσε, κι αν αυτή δεν έφθανε, τότε έδιδε την θεϊκή. Η Σωμανίτιδα ευγενικά απάντησε ότι κατοικεί μέσα στον κόσμο και έχει ό,τι θέλει. Κάποτε βέβαια θα χρειαζόταν και την βοήθεια του βασιλιά και ο Ελισαίος θα μεσολαβούσε για να την λάβει (Δ´ Βασ. 8,1-6).
Τότε ο Ελισαίος ρώτησε τον υπηρέτη του, τον Γιεζί, τι νομίζει ότι λείπει από την Σωμανίτιδα και εκείνος απάντησε ότι της λείπει ένα παιδί. Τότε ο Ελισαίος την κάλεσε και της είπε να ξέρεις ότι τον επόμενο χρόνο, αυτή την εποχή, θα έχεις μωρό. Τότε η γυναίκα ξεφώνισε χαρούμενη· «Κύριε σε παρακαλώ μη διαψεύσεις αυτήν την υπόσχεση». Και πράγματι απέκτησε μωρό. Όπως ο Αβραάμ αμείφθηκε, όταν φιλοξένησε τους αγγέλους, με την αναγγελία ότι θα αποκτήσει μωρό τον επόμενο χρόνο, έτσι και η Σωμανίτιδα, που φιλοξενούσε όχι απλά άγγελο αλλά προφήτη, θα λάμβανε και μισθό προφήτου (Ματθ. 10,41) και την χαρά να αποκτήσει μωρό. Ο Θεός πάντα δίδει «υπερεκπερισσού ων αιτούμεθα ή νοούμεν» (Εφεσ. 3,20)
ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ