Το πρωί της 17ης Ιουλίου, αναχώρησε για τους ουρανούς, ο γνωστός στη κοινωνία της Πτολεμαΐδας και αγαπητός σε όλους Νικόλαος Λίττας.

  Οι ευθύνες και οι διακονίες που ανέλαβε κατά καιρούς στη ζωή του είναι πολλές, εμείς όμως σ’ αυτό το αφιέρωμά μας θ’ αναφερθούμε, εν ολίγοις, στις διακονίες που ανάλαβε στην ενορία της Αγίας Σκέπης στην οποία και ανήκε.

  Υπήρξε για πολλά χρόνια, και μάλιστα μετά τη συνταξιοδότησή του, ψάλτης στην Αγία Σκέπη. Ψάλτης επί καθημερινής βάσεως και με συνεχές ωράριο. Νύχτα και ημέρα, ήταν διαθέσιμος να διακονεί στο ιερό αναλόγιο, τόσο στις κοινές και καθιερωμένες ακολουθίες της ενορίας όσο και στις ιδιωτικές παρακλήσεις και λειτουργίες. Επίσης συνόδευε τους ιερείς, όποτε του εζητείτο, στους αγιασμούς και στα ευχέλαια που τελούσαν στα σπίτια των ενοριτών της. Ποτέ δεν είπε όχι` ακόμη και όταν είχε οικογενειακές υποχρεώσεις.

  Πάντοτε η Αγία Σκέπη είχε προτεραιότητα και μετά ερχόταν όλα τ’ άλλα οικογενειακά καθήκοντα και οι κοινωνικές υποχρεώσεις. Και τη διακονία του αυτή την τελούσε χωρίς ποτέ να πάρει χρήματα η κάποιο φιλοδώρημα.

  Ήταν εντελώς ανάργυρος και αφιλάργυρος. Το τονίζουμε αυτό ιδιαίτερα, όχι γιατί είναι κακό να πάρει κάποιος ψάλτης κάποια αποζημίωση και μάλιστα όταν την έχει ανάγκη, αλλά για να τονίσουμε πόσο σπουδαίο είναι το χάρισμα της αναργυρίας. Το χάρισμα αυτών που κατανοούν το λόγο του Κυρίου «μακάριόν εστι μάλλον διδόναι η λαμβάνειν» (Πραξ.20,35).

  Το χάρισμα που τόσο τιμά η Εκκλησία μας, ώστε έχει ιδιαίτερη τάξη αγίων, των αναργύρων, τους οποίους μνημονεύει μαζί με τους προφήτες, τους αποστόλους, τους πατέρες και διδασκάλους, τους μάρτυρες, τους οσίους. Φυσικά όλοι αυτοί οι άγιοι, μαζί με το κύριο χάρισμά τους που τους κατέταξε στην κατηγορία που ανήκουν, είχαν απαραίτητο συνοδό της ζωής τους την αναργυρία και την αφιλαργυρία.

  Η αναργυρία λοιπόν και μάλιστα η αφιλαργυρία είναι χάρισμα του Αγίου Πνεύματος, χάρισμα που συντηρεί και στηρίζει όσο τίποτα άλλο την κοινωνία και την Εκκλησία. Και μάλιστα δεν είναι τυχαίο, ότι και το κράτος και οι διάφορες κοσμικές οργανώσεις στρέφονται και τιμούν και προάγουν τον εθελοντισμό, για να φέρουν εις πέρας μεγάλα και σπουδαία έργα.

  Ο αγαπητός Νικόλαος όμως χρημάτισε και επίτροπος της Αγίας Σκέπης και μάλιστα δυό τριετίες και σε καιρό οργασμού των έργων ολοκληρώσεώς της. Το τι σημαίνει αυτό μόνο όσοι χρημάτισαν επίτροποι το κατανοούν και φυσικά οι ιερείς των ναών που έχουν πείρα της προσφοράς των. Να τονίσουμε εδώ ότι το αξίωμα των επιτρόπων είναι το μόνο εκκλησιαστικό αξίωμα που δεν παρέχει μισθό. Προσφέρουν συνεχώς χωρίς να λαμβάνουν καμμία αποζημίωση. Γι’ αυτό είναι μεγάλη ευλογία και τιμή να δεχθεί κανείς μέσω του ιερέως την κλήση του Θεού να διακονήσει σ’ αυτό το αξίωμα.

  Διακόνησε όμως και σ’ ένα άλλο εκκλησιαστικό λειτούργημα ο ακούραστος και φιλότιμος Νικόλαος. Υπήρξε υπεύθυνος στους εράνους που γίνονται κατά καιρούς, στο πιο δύσκολο και νευραλγικό τομέα της Αγίας Σκέπης, στο τομέα που συνέλλεγε και το μεγαλύτερο ποσό. Όσοι είναι ιερείς γνωρίζουν πόσο δύσκολο είναι να βρει κανείς πιστούς για να στελεχώσουν τα συνεργεία των εράνων. Είναι ένα έργο κουραστικό και άχαρο. Άχαρο διότι αντιμετωπίζεις την αδιαφορία, την σκληρότητα, την ειρωνεία και τα επιθετικά σχόλια πολλές φορές των ανθρώπων. Κι όμως υπάρχουν άτομα που με χαρά, με αισιοδοξία, με ζήλο, με πόθο και ηδονή θα έλεγα, τρέχουν να στελεχώσουν τα ερανικά συνεργεία στους εκκλησιαστικούς εράνους. Γι’ αυτούς τους ανθρώπους ένας Ρώσος άγιος, ο άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης, λέγει κάπου, ότι προσφέρουν περισσότερο και παίρνουν μεγαλύτερο μισθό από το Θεό ακόμη και από τους μεγάλους δωρητές. Ένας απ’ αυτούς λοιπόν ήταν και ο αείμνηστος Νίκος.

  Όλα αυτά που αναφέραμε, τα μεγάλα και σπουδαία και τα οποία συναντούμε βέβαια και σε άλλους χριστιανούς, είναι ελλιπή αν δεν συνοδεύονται από συνειδητή μυστηριακή ζωή και από κατά Θεό αντιμετώπιση των προβλημάτων της ζωής. Ο Νικόλαος μετείχε των μυστηρίων της εξομολογήσεως και της θείας κοινωνίας μέχρι τέλους της ζωής του, προσευχόταν ανελλιπώς, ήταν φανατικός τηρητής του τυπικού και αντιδρούσε, όταν μερικές φορές θέλαμε να συντομεύσουμε τις ακολουθίες. Με ευγένεια αλλά και σοβαρότητα, μας υπεδείκνυε τις οδηγίες του τυπικού και εμμέσως ζητούσε συμμόρφωση.

  Αλλά και σε κάτι άλλο διακρίθηκε` στη κατά Θεό αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών. Είχε αντιμετωπίσει στη ζωή του μακρόχρονες και οδυνηρές ασθένειες, τις οποίες χρειάσθηκε να τις αντιμετωπίσει το νυστέρι του γιατρού. Καρδιά, στομάχι, χολή, και κάποια άλλη εγχείρηση, τον ανάγκασαν να ζήσει αρκετές μέρες στα νοσοκομεία. Μόνο για την εγχείρηση της καρδιάς, έμεινε 70(!) μέρες σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης. Στο τέλος δεν ήθελε ν’ ακούσει για νοσοκομείο. Είδαμε και επάθαμε να τον πείσουμε να εγχειρήσει τη χολή του, η οποία τον ταλαιπωρούσε χρόνια και όμως δεν αποφάσιζε την εγχείρηση, γιατί είχε κουρασθεί από τις προηγούμενες.

  Στο τέλος ήρθε και το μεγάλο δώρο` καρκίνος με μεταστάσεις. Δεν άντεχε για χημειοθεραπείες και ακτινοβολίες. Η καρδιά του προβληματική` το αίμα του αραιό.

  Άλλη μια δίμηνη περίπου δοκιμασία και το τέλος της επιγείου του ζωής ήρθε.

  Είπα για τον καρκίνο, ότι ήταν το τελευταίο μεγάλο δώρο του Θεού προς το Νίκο και είμαι σίγουρος, ότι τα λόγια μου αυτά σοκάρουν και παραξενεύουν τους περισσοτέρους.

  Όλοι μας θεωρούμε τον καρκίνο επάρατη νόσο και τόσο τον τρέμουμε, που αποφεύγουμε να πούμε και το όνομά του.

  Κι όμως είναι μία ευλογημένη νόσος, διότι οδηγεί στη μετάνοια άπειρες ψυχές αλλά και τελειοποιεί τους ήδη ευσεβείς.

  Στη κοσμική λογική είναι περίεργα και ανόητα ίσως τα όσα λέμε, αλλά όσοι γνωρίζουν τη θεολογία της Εκκλησίας μας τα κατανοούν. Και ο Νικόλαος τη γνώριζε, αφού ήταν ανελλιπής και φανατικός ακροατής του κηρύγματος και τακτικός μελετητής της αγίας Γραφής.

  Τελειοποιήθηκε λοιπόν δια της ασθενείας και δοκιμασθείς ως «χρυσός εν καμίνω» παρέδωσε στον Κύριο τη ψυχή του. Ας είναι αιωνία του η μνήμη.