Ταγαράκης Χρήστος
- Σχόλιο πρώτο.
- Σχόλιο δεύτερο.
- Επίλογος.
- Σχετικές πηγές (Ασκητική της αγάπης).
- Κείμενα του ιδίου.
Το κείμενο που ακολουθεί, αποτελείται από δύο επώνυμα σχόλια.
Σχόλιο πρώτο
Δημοσιεύθηκε (στις 18.06.2010), ως συμμετοχή στη συζήτηση, η οποία ακολούθησε την αναδημοσίευση, στο ιστολόγιο Αντιαιρετικό Εγκόλπιο, ενός μέρους της ακόλουθης κριτικής:
Γερόντισσα Γαβριηλία. Κρίσεις και σχόλια στο περιεχόμενο του βιβλίου "Ασκητική της αγάπης", Γαβριηλίας μοναχής, Αθήναι 2003. Ιεροδιάκονος (και νυν πρεσβύτερος) π. Βασίλειος Σπηλιόπουλος,
(πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/16/askhtikh_agaphs/).
Μετά την αναδημοσίευση, ακολούθησε μια κάπως συγκεχυμένη και όχι ιδιαιτέρως διαφωτιστική για το μέσο αναγνώστη συζήτηση (βλέπε τα σχόλια που παρατίθονται μετά το αναδημοσιευθέν κείμενο). Λόγω της άγνοιας, που υπάρχει σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα, των έντονων συζητήσεων, που προκάλεσε η κριτική του π. Βασιλείου, αλλά και του μεγάλου ενδιαφέροντος, που υπάρχει για το όλο ζήτημα, κρίθηκε σκόπιμη η δημοσίευση του σχολίου, με τη μορφή ενός ανεξάρτητου άρθρου.
Παρατίθεται στην παρούσα μορφή και αναρτάται για πρώτη φορά στην ιστοσελίδα Ζωηφόρος (http://www.zoiforos.gr/). Το κείμενο που ακολουθεί, αρχικά απευθυνόταν προς τους σεβαστούς Πατέρες και τους αδελφούς, οι οποίοι συμμετείχαν στη συζήτηση του Αντιαιρετικού Εγκόλπιου. Για το λόγο αυτό έχει τη μορφή επιστολής.
"Σεβαστοί Πατέρες, αγαπητοί αδελφοί,
επειδή έχω ασχοληθεί αρκετά με το θέμα:
ι) της Ασκητικής της αγάπης,
ιι) την Ορθόδοξη Απολογητική,
ιιι) τους βίους και τα γραπτά των ασκητών των πρώτων χριστιανικών αιώνων, αλλά και των σύγχρονων Γερόντων (Γέροντες Ιωσήφ ο Ησυχαστής ή Σπηλαιώτης, Παΐσιος Αγιορείτης, Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, Εφραίμ Κατουνακιώτης, Ιωσήφ Βατοπαιδινός, κ.α.),
και επειδή βλέπω ότι υπάρχει αρκετή σύγχυση σχετικά με το συγκεκριμένο βιβλίο, πιστεύω ότι χρειάζεται να προσέξουμε τα εξής:
1) Χρειάζεται να διαχωρίζουμε την κριτική, που γίνεται σε συγκεκριμένα σημεία του βιβλίου Ασκητική της αγάπης, από το πρόσωπο της Γερόντισσας Γαβριηλίας.
Ωφείλουμε κάθε σεβασμό προς τη Γερόντισσα, όπως και προς κάθε άνθρωπο. Αν όμως στο βιβλίο, περιέχονται απόψεις, οι οποίες δεν είναι σύμφωνες με την Ορθόδοξη Πίστη και την Ιερή Παράδοση, ωφείλουμε (επαναλαμβάνω: με όλο το σεβασμό προς τη Γερόντισσα) να τις επισημάνουμε. Ακόμη και Άγιοι Πατέρες έκαναν θεολογικά λάθη. Παρ' όλα αυτά, αναγνωρίστηκαν ως Άγιοι από τη Μητέρα Εκκλησία. Χρειάζεται να γίνεται πάντοτε αυτή η διάκριση, ανάμεσα στο πρόσωπο και σε ορισμένες, ενδεχομένως λανθασμένες απόψεις του.
2) Ο π. Βασίλειος Σπηλιόπουλος, έκανε αυτό το διαχωρισμό (ανάμεσα στη Γερόντισσα και το βιβλίο). Επιπλέον, επεσήμανε στην κριτική του αρκετά από τα σημεία του βιβλίου, τα οποία δεν είναι σύμφωνα με την Ορθοδοξία. Όσοι αναφέρονται σε αυτό το θέμα, μόλις ακούσουν για τα εσφαλμένα σημεία του βιβλίου, αντί να απαντήσουν στα συγκεκριμένα σημεία, υποστηρίζουν ότι η Γερόντισσα ήταν αγία. Στην προηγούμενη παράγραφο αναφέρθηκε ο διαχωρισμός, ο οποίος χρειάζεται να γίνεται.
3) Ακόμη και αν αποδεχθούμε, ότι η Γερόντισσα ήταν αγία, μπορεί κάποιος να αποδείξει, ότι όσα σημεία αναφέρει ο π. Βασίλειος στην κριτική του, ως μη ορθόδοξα, είναι σύμφωνα με την Ορθοδοξία; Η ερώτηση αυτή τίθεται, προκειμένου να γίνει ένας ήρεμος, αντικειμενικός, καλοπροαίρετος και με εν Χριστώ αγάπη διάλογος.
4) Ένα ακόμη κεντρικό θέμα, στο όλο ζήτημα, είναι και το εξής: έχει αποδώσει η συγγραφέας του βιβλίου (πρόκειται για την πρώην μοναχή Γαβριηλία, η οποία αποσχηματίσθηκε) με πιστότητα τα λόγια και τη ζωή της Γερόντισσας;
Μήπως η συγγραφέας έχει παρεμβάλει στο βιβλίο και δικές της απόψεις, τις οποίες δεν αποδεχόταν η Γερόντισσα;
Μήπως η Γερόντισσα, κατά τη διάρκεια της πνευματικής της πορείας, αναθεώρησε κάποιες από τις απόψεις της, αντιλαμβανόμενη ότι δεν είναι ορθόδοξες;
5) Απ' ότι φαίνεται, υπάρχουν αρκετά ερωτήματα.
6) Λόγω της μακρόχρονης ενασχόλησής μου με το όλο ζήτημα (δείτε και τα σημεία ι, ιι, ιιι):
- τονίζω ότι η Ασκητική της αγάπης έχει τεράστιες διαφορές – αποκλίσεις, ως προς το Ορθόδοξο πνεύμα, από τους βίους των παλαιών αλλά και των σύγχρονων Γερόντων και ασκητών,
- αποδέχομαι την κριτική, που ασκεί ο π. Βασίλειος, συγχαίρω το Αντιαιρετικό Εγκόλπιο για την αναδημοσίευσή της (πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/16/askhtikh_agaphs/), παροτρύνω και άλλους αδελφούς να την αναδημοσιεύσουν, σε όσο το δυνατόν περισσότερες ιστοσελίδες, και δηλώνω ότι δεν θα συνιστούσα σε κανέναν την ανάγνωση του βιβλίου Ασκητική της αγάπης,
- εύχομαι, ότι όσοι γνώρισαν τη Γερόντισσα Γαβριηλία, σε μια κοινή προσπάθεια, να βοηθήσουν στη συλλογή στοιχείων, για τη συγγραφή ενός Ορθόδοξου βίου της. Στην προσπάθεια αυτή, είμαι πρόθυμος να παρέχω κάθε δυνατή συνεργασία και υποστήριξη,
- οι υποστηρικτές της Γερόντισσας (αν θα μπορούσε κάποιος να τους αποκαλέσει με αυτό τον τρόπο) θα βοηθήσουν πολλούς αδελφούς, αν αποδεχθούν τις επισημάνσεις των αποκλίσεων από την Ορθοδοξία, τις οποίες έχει παρουσιάσει ο π. Βασίλειος, ή αν τις απορρίψουν, βασιζόμενοι όμως σε Ορθόδοξα, κατανοητά στον καθένα επειχηρήματα και όχι σε γενικολογίες του τύπου "η Γερόντισσα ήταν Αγία, άρα η Ασκητική της αγάπης είναι ένα καλό Ορθόδοξο βιβλίο".
Προτείνεται σε όσους θέλουν να βρουν καθαρή Ορθόδοξη πνευματική τροφή, να μελετήσουν τα έργα των προαναφερθέντων, δηλαδή:
τους βίους και τα γραπτά των ασκητών των πρώτων χριστιανικών αιώνων, αλλά και των σύγχρονων Γερόντων (Γέροντες Ιωσήφ ο Ησυχαστής ή Σπηλαιώτης, Παΐσιος Αγιορείτης, Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, Εφραίμ Κατουνακιώτης, Ιωσήφ Βατοπαιδινός, κ.α.).
Σε λίγο καιρό, θα ακολουθήσει μια αναλυτικότερη παρουσίαση (δημοσίευση), όσον αναφέρθηκαν εν συντομεία στο παρόν σχόλιο."
Σχόλιο δεύτερο
Δημοσιεύθηκε (στις 29.06.2010), ως συμμετοχή στην προαναφερθείσα συζήτηση.
(πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/16/askhtikh_agaphs/).
"Αδελφέ Γιώργο,
σε ευχαριστώ πολύ. Μια πρόταση για μελέτη του θέματος:
1) Νομίζω, ότι πρώτα απ' όλα χρειάζεται να διαβάσουμε πάλι, με "προσοχή και προσευχή" (κουβέντα του Σεβ. Μητροπ. Ναυπάκτου Ιερόθεου) την Ασκητική της αγάπης.
2) Να επισημάνουμε τα σημεία του κειμένου, τα οποία νιώθουμε ότι δεν μας αναπαύουν.
3) Θα είναι πολύ χρήσιμο, εάν δημιουργηθεί και ένα αλφαβητικό ευρετήριο, με τις διάφορες παράξενες λέξεις ή εκφράσεις, π.χ. "ροή αγάπης", σημειώνοντας δίπλα και την αντίστοιχη σελίδα.
4) Η κριτική του π. Βασιλείου Σπηλιόπουλου, ακόμη και εάν κάποιος την απορρίπτει, περιέχει αρκετά επίμαχα σημεία του βιβλίου. Όποιος θέλει, μπορεί να ανατρέξει στο βιβλίο, να διαβάσει αυτά τα σημεία, να αφήσει την κριτική του π. Βασιλείου στην άκρη (να την αγνοήσει πλήρως, προσπαθώντας να λειτουργήσει κατά το δυνατόν απροκατάλυπτα) και να γράψει ο ίδιος ένα σχόλιο, για ένα ή περισσότερα από αυτά τα σημεία του βιβλίου.
Έχω ήδη επισημάνει αρκετά παράξενα σημεία του κειμένου, τα οποία θα δημοσιεύσω."
Επίλογος
Κλείνοντας τα δύο σχόλια, χρειάζεται να αναφερθεί, ότι σε μια εποχή, κατά την οποία ορισμένοι κύκλοι (νέα τάξη πραγμάτων, νέα εποχή, παγκοσμιοποίηση) επιβάλουν και υποβάλουν με κάθε μέσο, τον οικουμενισμό, τον συνκρητισμό (δηλαδή την ανάμιξη διαφορετικών έως και αντίθετων μεταξύ τους θρησκευτικών αντιλήψεων) και τη δημιουργία της πανθρησκείας (δηλαδή την ένωση όλων των θρησκειών – αυτό, το οποίο ο αείμνηστος Πατέρας Σεραφείμ Ρόουζ προφητικά αποκάλεσε "θρησκεία του μέλλοντος" βλέπε και το βιβλίο του: Ορθοδοξία και η θρησκεία του μέλλοντος), χρειάζεται να είμαστε άγρυπνοι.
Σκοπός της κριτικής μελέτης της Ασκητικής της αγάπης, αλλά και κάθε παρεμφερούς κειμένου, δεν είναι να εφαρμοσθεί μια αφ' υψηλού καταδικαστική κριτική προς τη Γερόντισσα Γαβριηλία, προς τη συγγραφέα του βιβλίου (δηλαδή την πρώην μοναχή Γαβριηλία) ή προς οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο. Αυτή η αντιμετώπιση του θέματος είναι ξένη προς την Ορθοδοξία και την ορθοπραξία. Στόχος της κριτικής αντιμετωπίσεως του ζητήματος, είναι να γίνει ένας καθαρός διαχωρισμός ανάμεσα στο Ορθόδοξο και στο ανορθόδοξο, ανάμεσα στα γνήσια πνευματικά φαινόμενα και στα νόθα ή ανάμεσα:
α) στη θεϊκή γνώση – αποκάλυψη του Θεού, όπως αυτή γίνεται αποδεκτή και εφαρμόζεται - βιώνεται από τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού μέχρι τις ημέρες μας, και
β) στα δημιουργήματα της ανθρώπινης φαντασίας, στις ανθρώπινες ιδεολογίες - ιδεοληψίες ή/και στις διάφορες δεισιδαιμονίες.
Το πρόβλημα που παρουσιάστηκε με την Ασκητική της αγάπης (διχογνωμίες, διαφορετικές έως και αντίθετες εκτιμήσεις, ανικανότητα διακρίσεως των προαναφερθέντων διαφορών) ή με άλλα παρεμφερή βιβλία, καθιστά ιδιαιτέρως επίκαιρα τα ακόλουθα βιβλία - βοηθήματα:
- Αποκρυφισμός, γκουρουισμός, Νέα Εποχή. π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος, Αθήνα 1997, έκδ. Δ', (πηγή: http://www.ppu.gr/greek/book_gr1.htm ).
- Η Ορθοδοξία και η θρησκεία του μέλλοντος. π. Σεραφείμ Pόουζ, εκδ. Εγρήγορση, Αθήνα 2000 (πηγή - κριτική:
http://www.orthros.org/Greek/Bibliokrisia/SerafRoseOrthThrMel.htm ) .
- Εγκυκλοπαιδικό λεξικό θρησκειών και αιρέσεων, παραχριστιανικών - παραθρησκευτικών ομάδων και σύγχρονων ιδεολογικών ρευμάτων. Αρχιμ. (νυν επίσκοπος) Χριστόφορος Τσιάκκας, εκδ. Ι.Μ. Τροοδιτίσσης, Κύπρος 2002, (πηγή:
1) http://www.ppu.org.cy/vivlia.html,
2) http://www.ppu.gr/greek/book_gr3.htm#book_49 ).
- Στη δύση της ελευθερίας. Ιερομόναχος Χριστόδουλος Αγιορείτης, εκδ. Ι. Γυν. Ησυχαστηρίου Παναγία η Φοβερά Προστασία, Μεγάλη Παναγία Χαλκιδικής, 2001.
- Γεροντικό. Περί ονείρων και οραμάτων. Εκδ. Ι. Κοινοβίου Οσίου Νικοδήμου, Γουμένισσα, 1998.
Σχετικές πηγές (Ασκητική της αγάπης)
- Πως παρουσιάζει τη γ.Γαβριηλία το βιβλίο “ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ”
Πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/17/askhtikh_enstaseis/
- Προσοχή! To «ορθόδοξον» βιβλίο Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ προειδοποιεί! Μη φοράτε μαύρα ρούχα κατάσαρκα!
Πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/24/mavra_rouxa/
Πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/26/reiki-askhtikh/
- Η «ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ» ΚΑΙ Η ΓΛΩΣΣΟΛΑΛΙΑ
Πηγή: http://egolpio.wordpress.com/2010/06/20/glvssolalia_askhtikh/
Κείμενα του ιδίου (Ταγαράκης Χρήστος)
- Είναι η γιόγκα σωματική άσκηση - γυμναστική; Χρήστος Ταγαράκης, Εκδόσεις Διάλογος, Αθήνα 2010. Πηγή στο διαδίκτυο: http://www.ppu.gr/greek/book_gr2.htm
- Είναι η γιόγκα σωματική άσκηση (γυμναστική); Χρήστος Ταγαράκης, Ερευνητής Αθλητιατρικής, Γερμανικό Πανεπιστήμιο Αθλητισμού Κολωνίας, Γερμανία. Αντίβαρο, Σάββατο, 29 Αυγούστου 2009. Πηγή στο διαδίκτυο:
http://www.antibaro.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=5506&Itemid=88
- Ο Μητροπολίτης Λεμεσσού Αθανάσιος και η επίσκεψη του Πάπα στην Κύπρο - Ορθοδοξία και Ρωμαιοκαθολικισμός. Χρήστος Ταγαράκης, Αντίβαρο, 10 Ιουνίου 2010. Πηγή στο διαδίκτυο: http://www.antibaro.gr/node/1642.
- Οικονομική κρίση: Ελλάδα, Γερμανία, Ορθοδοξία (Μισθοί ιερωμένων – φορολόγηση της Εκκλησίας). Χρήστος Ταγαράκης, Αντίβαρο, 24 Μαρτίου 2010.
Πηγή στο διαδίκτυο: http://www.antibaro.gr/node/1362.
Αναλυτικός κατάλογος των δημοσιεύσεων, στα ελληνικά, αγγλικά και γερμανικά, υπάρχει στις εξής πηγές:
http://www.zoiforos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=3350&Itemid=223,
http://pmeletios.com/ar_meletios/nea_biblia/tagarakis_christos_keimena.html,
http://pmeletios.com/pdf/tagarakis_christos_keimena.pdf.
Πηγή:
http://www.zoiforos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=3850&Itemid=158. Το άρθρο αναδημοσιεύθηκε, και παρατίθεται προς συζήτηση στο φόρουμ
http://antibaro.gr/forum/1763 (Αντίβαρο).
ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ