ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ «ΑΠΟΥΣΙΑ»

«’Εαν μόνη η υπερηφάνεια ήταν αρκετή, για να πέσουν Άγγελοι από τον ουρανόν, έπεται ότι είναι αρκετή μόνη η ταπείνωση να ανεβάσει ανθρώπους στον ουρανό».

(Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)

  Ο Γέροντας Θεόκλητος Διονυσιάτης μετά από εξήντα χρόνια αγιορειτικής άσκησης στην Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου του Αγίου Όρους εκοιμήθη πριν τέσσερα χρόνια, στις 7/20 Ιανουαρίου 2006, στις 2 το πρωΐ, την ώρα, που στη μονή του πανηγύριζαν τη Σύναξη του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, προστάτη της Ιεράς Μονής. Πέταξε προς τους κόλπους του Τριαδικού Θεού, που τόσο αγάπησε και αφιέρωσε όλη τη ζωή του.

  Εγεννήθη τον Σεπτέμβριο του 1916 στην Ναυπακτία της Αιτωλοακαρνανίας, τέκνο πολυμελούς και ευλαβούς οικογενείας. Μετά τις γυμνασιακές σπουδές και τις στρατιωτικές υποχρεώσεις του, σε ηλικία 25 ετών, πτερούμενος στην ψυχή του από θείον έρωτρα εισήλθε στο Άγιον Όρος. Δόκιμος μοναχός για δύο χρόνια, εκάρη μοναχός τον Απρίλιο του 1943 στην Ι. Μ. Αγίου Διονυσίου από τον αοίδιμο καθηγούμενο αυτής Γαβριήλ και έλαβε το όνομα Θεόκλητος.

  Υπέρμαχος της ορθοδόξου πίστεως, διαβιών με κάθε απλότητα και λιτότητα στο απέριττο κελάκι των Αγίων Αποστόλων, έγινε το ασκητικό υπόδειγμα χιλιάδων ορθοδόξων χριστιανών.

  Διατέλεσε βιβλιοθηκάριος της Ι. Μονής Αγίου Διονυσίου και εντρύφησε στα κείμενα των Αγίων Πατέρων, κυρίως των φιλοκαλικών, και αργότερα αντιπρόσωπος της Ιεράς Μονής στις Καρυές για πολλά χρόνια. Για πολλά χρόνια ως πρωτεπιστάτης της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους προσπάθησε να παρέμβη αποτελεσματικά, ώστε να αλλάξει το αντιμοναχικό κλίμα, που πήγαινε να φωλιάσει στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Η αποστολή του ήταν να επαναφέρει το Πατερικό πνεύμα στην Εκκλησία και στο μοναχισμό και ο αγώνας του να αλλάξει το ιδιόρρυθμο σύστημα στα μοναστήρια και να επαναφέρει το κοινοβιακό σύστημα, πράγμα το οποίο και κατόρθωσε για τις 20 Ιερές Μονές του Αγίου Όρους. Μπορούμε να πούμε ότι τάραξε τα λιμνάζοντα αντιπαραδοσιακά ύδατα και συνέτεινε αποφασιστικά στη στροφή προς τις «πηγές» της ορθοδόξου παραδόσεως και στην αναγκαιότητα για επάνοδο του νηπτικού λόγου στη ζωή μας.

  Ο πατήρ Θεόκλητος Διονυσιάτης είχε πλούσια διανοητικά και φυσικά χαρίσματα, όπως οξύνοια πνεύματος, τεράστια μνήμη, καταπληκτική ευφράδεια λόγου και γραφής, ευρυμάθεια, βροντερή φωνή. Ο λόγος του με έντονα λογοτεχνικά χαρίσματα, θαυμάσιες εικόνες και εκφράσεις ήταν ιδιαίτερα ευχάριστος και ευπροσήγορος στον συνομιλητή του. Επίσης ο λόγος του ήταν ελεύθερος, ασυμβίβαστος, τολμηρός και αγιοπατερικός, μοναδικός, μαχητικός με αυστηρότητα και διάκριση σκέψης, αλλά και απέραντη φιλαδέλφεια και αγάπη.

  Είχαμε την μεγάλη τιμή να γνωρίσουμε τον Γέροντα Θεόκλητο από το συγγραφικό του έργο πρωτίστως, με ανυπολόγιστη πνευματική ωφέλεια και αργότερα, μια αληθινή ευλογία Θεού, να τον γνωρίσουμε από κοντά σε μία δίμηνη επίσκεψή του στην Αθήνα. Από τότε μας συνέδεε μία υιική αγάπη με αλληλογραφία και κασσέτες και πρέπει να ομολογήσω ότι η «προσωνυμία» Κασσιανή είναι δική του.

  Μιλούσε με αδιάλειπτη μνήμη Θεού, με μέθεξη ψυχής και μας μετέδιδε σαν αληθινός δάσκαλος, συνεχιστής των Πατέρων, βαθύτατες θεολογικές, πνευματικές αλήθειες. Ένα νέο βάπτισμα. Μας επηρέασε απεριόριστα στη μετέπειτα ζωή μας.

  Αγαπούσε την ησυχία και ηρεμία, την αδιάλειπτο νοερά προσευχή και τη συγγραφή. Η εμπειρία της Χάριτος του Θεού λάμπρυνε τα φυσικά του χαρίσματα. Ο πατήρ Θεόκλητος υπήρξε ο λογιώτερος των συγχρόνων μοναχών του Αγίου Όρους. Τα γραπτά του είναι πολυάριθμα. Μια φιλόκαλη ορθόδοξη βιβλιοθήκη αποτελούν τα γραπτά του έργα, αποπνέοντα το άρωμα της ορθόδοξης ασκητικής θεολογίας. Πενήντα βιβλία με επανειλημμένες εκδόσεις και μεταφράσεις, έκδοση περιοδικού «Αθωνικοί Διάλογοι», εκατοντάδες άρθρα (στενός συνεργάτης του «Ο.Τ»), ομιλίες, επιστολές, διαλέξεις, συνεντεύξεις κ.α.

Κατάλογος έργων του:

1. «Μεταξύ ουρανού και γης» (ζ´ έκδοσις),

2. «Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης» (β´ έκδοσις),

3. «Αθωνινά Άνθη» (άρθρα - μελετήματα) (β´ εκδ.),

4. «Ορθόδοξα Μελετήματα» (άρθρα -μελέτες),

5. «Διάλογοι στον Άθω» (Θεολογία της νοεράς προσευχής) (β´ εκδ.),

6. «Ο Άγιος Νεκτάριος Αιγίνης»,

7. «Τα 400 Κεφάλαια περί Αγάπης του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού» (β´ εκδ.),

8. «Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς» (β´ εκδ.),

9. «Ορθοδοξία και Πολιτική»,

10. «Η Παναγία η “Λιμνιά”»,

11. «Η Αγάπη σείει τη γη»,

12. «Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης, Πατέρας και Δάσκαλος του Γένους» (β´ εκδ.),

13. «Ο κοσμοκαλόγηρος Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης»,

14. «Η Αφωρισμένη»,

15. «Τα 100 γνωστικά Κεφάλαια του Αγίου Διαδόχου Φωτικής» (β´ εκδ.),

16. «Προς την σεμνοτάτην εν μοναζούσαις Ξένη» Αγίου Γρηγορίου Παλαμά (β´ εκδ.),

17. «Προς Πολιτευομένους»,

18. «Ιερομόναχος Αθανάσιος Ιβηρίτης (1855-1973)»,

19.  «Ο Άγιος Άνθιμος της Χίου»,

20. «Ο Γέροντάς μου ηγούμενος Γαβριήλ Διονυσιάτης»,

21, «Μαρία η Μητέρα του Θεού»,

22. «Η αίρεσις των Νεορθοδόξων» (β´ εκδ.),

23. «Η Παναγία Γοργοεπήκοος των Τσιπιανών»,

24. «Ο νικολαϊτικός ερωτισμός των νεορθοδόξων»,

25. «Αθωνικά Άνθη» (γ´ τόμος),

26. «Κύματα άγριας θαλάσσης επαφρίζοντα τας εαυτών αισχύνας»,

27. «Χριστοκεντρικές εμπειρίες ενός Ερημίτου»,

28. Αθωνικά Άνθη»(δ´ τόμος),

29. «Οι 35 ποιμαντικές επιστολές του Αγίου Νεκταρίου»,

30. «Η Παναγία Σουμελά»,

31. «Αγαπητοί, τέκνα Θεού εσμέν...»,

32. «Ο Μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης (Υμνογράφος)»,

33. «Αθωνικά Άνθη» (ε´ τόμος),

34. «Αθωνικά Άνθη» (στ´ τόμος),

35. «Ο Φώτης Κόντογλου στην τρίτη διάστασή του» (αγιογράφος, λογοτέχνης, ομολογητής),

36. «Ο Όσιος Φιλόθεος της Πάρου»,

37. «Ανθολόγιον του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου»,

38. «Εκατόν εβδομήκοντα βιβλιοκρισίες», κ. α.

  Σας ευχαριστούμε και σας είμαστε ευγνώμονες για ο,τι μας διδάξατε, για ο,τι μας παραδώσατε προς δόξαν Θεού, μακαριστέ Γέροντα Θεόκλητε.

Κασσιανή

«ΕΝΟΡΙΑΚΑ ΝΕΑ», ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ