ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

«ΠΡΟΣ ΣΤΑΓΕΙΡΙΟ ΔΑΙΜΟΝΙΖΟΜΕΝΟ ΑΣΚΗΤΗ» (Η´.)

ΛΟΓΟΣ Β´.

Η λιποψυχία είναι πιο φοβερή από τον δαιμονισμό

Απ’ όσα αναφέραμε έγινε φανερό ότι η πρόνοια του Θεού μας γυμνάζει με τις διάφορες δοκιμασίες, χωρίς να μας αποστρέφεται ή να μας μισεί, αλλ’ εξαιτίας της μεγάλης αγάπης του.

Επειδή όμως μας ανέφερες ότι ο δαίμονας σε δημιουργεί φοβερό πρόβλημα και με άλλο τρόπο, επειδή σε πείθει να αυτοκτονήσεις, πρέπει να σου πω ότι αυτό δεν είναι μόνο συμβουλή του δαίμονα, αλλά οφείλεται και στην δική σου λύπη, και μάλιστα περισσότερο σε αυτήν παρά στη παρότρυνση του δαίμονα, για να μη πω ότι οφείλεται μόνο στη δική σου λύπη. Και αυτό γίνεται κατανοητό, αν σκεφθούμε, ότι και άνθρωποι που δεν είναι δαιμονισμένοι σκέφτονται να αυτοκτονήσουν, λόγω της λύπης που τους κατέχει. Διώξε την λύπη και ο δαίμονας δεν θα έχει καμμία δύναμη πάνω σου. Διότι όπως οι κακοποιοί εκμεταλλεύονται το σκοτάδι για να κλέψουν και να φονεύσουν, έτσι και ο δαίμονας εκμεταλλεύεται την ζόφωση από την λύπη, για να εξαλείψει όλες τις σκέψεις που παρέχουν ασφάλεια και δύναμη στον άνθρωπο. Εάν εσύ διώξεις το σκοτάδι της λύπης και προστρέξεις στον ήλιο της δικαιοσύνης, τον Θεό, τότε θα μεταβιβάσεις την δική σου στεναχώρια και απόγνωση στον Διάβολο. Διότι, όταν του παρουσιάσεις το φως του Θεού, εκείνος ζαλίζεται και τρέμει.

«Και πως θα απαλλαγώ από την οδύνη, αν προηγουμένως δεν απαλλαγώ από τον δαίμονα»;

Δεν είναι ο δαίμων που προκαλεί την λιποψυχία, αλλά η λιποψυχία είναι που κάνει ισχυρό τον δαίμονα. Ο Παύλος δεν φοβάται τον δαίμονα αλλά την υπερβολική λύπη. Γι’ αυτό συμβουλεύει να συγχωρήσουν τον αιμομίκτη της Κορίνθου «Μη και τυχόν καταστραφεί αυτός ο άνθρωπος, εξαιτίας της υπερβολικής λύπης» (Β´Κορ. 2,7). Εάν φύγει η λιποψυχία, ο δαίμονας κανένα κακό δεν μπορεί να μας προκαλέσει κι ας συνεχίζει τη δράση του. Η λιποψυχία όμως και χωρίς το δαίμονα μας εξουθενώνει. Κι αν αυτοκτόνησε κανείς δαιμονισμένος από την λιποψυχία αυτοκτόνησε και όχι από τον δαιμονισμό.

«Και πως μπορώ να μη λυπάμαι»;

Όταν αδιαφορείς για τη γνώμη των πολλών και σκέφτεσαι μόνο τα ουράνια πράγματα. Τώρα, επειδή ένα πράγμα θεωρείται φοβερό από τους πολλούς, το θεωρείς και συ φοβερό. Όταν απαλλαγείς όμως από το τι λένε οι άλλοι και ενδιαφέρεσαι μόνο για ό,τι λέγει ο Θεός, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα.

«Μα οι προσβολές των άλλων μας πληγώνουν».

 Μα οι πολλοί συνήθως κρίνουν επιπόλαια και επιφανειακά. Δεν γνωρίζουν ποια είναι άξια επαίνου και ποια άξια κατηγορίας. Και στην πραγματικότητα αυτοί είναι οι παράφρονες και δαιμονισμένοι. Αλλά δίνει κανείς σημασία στους φρενοβλαβείς; Ούτε αν τον επαινούν χαίρεται ούτε αν τον κατηγορούν λυπάται. Και συ μη δίνεις σημασία στους όντως δαιμονισμένους. Διότι όταν θεωρείς όνειδος αυτό που σε στέλνει ο Θεός προς παιδεία και ωφέλεια, τότε πρόσεχε αυτό είναι το κακό και επικίνδυνο. Αλλά, αν θέλεις να μάθεις, θα σε παρουσιάσω μερικούς που είναι άξιοι ονειδισμού. Αυτοί που καταγοητεύονται από την ομορφιά των γυναικών, αυτοί που κάνουν σαν τρελλοί για ν’ αποκτήσουν χρήματα, αυτοί που αγαπούν υπερβολικά την εξουσία και την δόξα και είναι έτοιμοι να κάνουν το παν για να τις αποκτήσουν, αυτοί που επιβουλεύονται εκείνους που δεν τους αδίκησαν σε τίποτα, αυτοί που μελαγχολούν με το παραμικρό, αυτοί που λυσσούν δια μάταια πράγματα της ζωής. Αυτοί και άλλοι παρόμοιοί τους είναι άξιοι ονειδισμού και καταφρονήσεως. Εάν όμως κάποιος ενοχλείται από τον δαίμονα και παρά ταύτα δεν υστερεί καθόλου σε ευσέβεια, αυτός όχι μόνο άξιος ονειδισμού δεν είναι, αλλά και πρέπει να θαυμάζεται και να στεφανώνεται απ’ όλους. Διότι ενώ έχει τόσο βαρειά δεσμά, εν τούτοις ανεβαίνει τον ανηφορικό και σκληρό δρόμο της αρετής.

Επίσης σε απασχολεί ότι οι άλλοι συνασκητές σου δεν έχουν το πρόβλημα αυτό.

Σταγείριε εάν αυτοί περνούσαν τη ζωή τους με ποικίλη άσκηση και ευσέβεια και συ με ποικίλη ανηθικότητα και ασέβεια, τότε θα μπορούσες να λυπηθείς. Τώρα όμως που δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο και τρέφεσαι μόνο με ψωμί και νερό και αυτό ημέρα παρ’ ημέρα, περνάς πολλές συνεχείς νύχτες άυπνος, περνάς τον καιρό σου με προσευχή και δάκρυα, σε τέτοιο βαθμό που φοβόμαστε μη πάθεις τίποτα, ποιό είναι το πρόβλημα; Σταγείριε στενοχωριέσαι λοιπόν, γιατί υπερέβαλες όλους τους συνομήλικους σου ασκητές και τους άφησες πολύ πίσω σου και τρέχουν και δεν σε φθάνουν; Τα λέω αυτά επειδή ξέρω ότι οι έπαινοι δεν σε αγγίζουν ούτε σε κάνουν να υπερηφανεύεσαι. Σε αντίθετη περίπτωση θα σιωπούσα και δεν θα σου τα ανάφερα.

Λοιπόν βλέπεις ότι είναι σωστό αυτό που σου είπα ότι η λιποψυχία σου οφείλεται σε προκατάληψη και μόνο. Αν δεις το θέμα λογικά θα πρέπει και να ευθυμείς. Διότι ποιό θα ήταν το κέρδος σου, αν ζούσες κοσμικά και δεν ήσουν δαιμονισμένος; Ποιά δε είναι η ζημία σου από το να είσαι δαιμονισμένος, όταν συμβαίνει η ζωή σου να είναι απόλυτα ορθή και πνευματικά πολύ καλά συγκροτημένη;

Ντρέπεσαι και κοκκινίζεις, όταν σε καταλαμβάνει ο δαίμονας παρουσία άλλων ανθρώπων. Αυτό το παθαίνεις, γιατί υπολογίζεις τη γνώμη των άλλων, τι θα πει ο κόσμος αν με δει έτσι; Ποτέ δεν εξέτασες το θέμα με βάση την εν Χριστώ λογική. Κακός δεν είναι ο δαιμονισμός αλλά η αμαρτία. Θεωρούμε μεγάλο κακό το να υποφέρουμε σωματικά, εξωτερικά και δεν ενοχλούμαστε καθόλου όταν υποφέρουμε ψυχικά από την αμαρτία. Σταγείριε, όταν ασκεί κάποιος βία εναντίον σου χωρίς να φταις, δεν πρέπει να ντρέπεσαι εσύ αλλά εκείνος. Αν η συνείδησή σου δεν σε ελέγχει για κάτι κακό, δεν πρέπει να ανησυχείς για οτιδήποτε πάθεις. Μόνο όταν αμαρτάνεις, πρέπει να ντρέπεσαι. Αν σε πειράζαν άνθρωποι άδικα και συ τους φερόσουν με υπομονή και συγκράτηση θα σε επαινούσαν όλοι. Τώρα που σε πειράζει ο δαίμονας, ο πιο κακός και πονηρός απ’ όλους τους ανθρώπους, στα καλά καθούμενα, γιατί λιποψυχείς και πικραίνεσαι και θέλεις να αυτοκτονήσεις;

Για την διασκευή· ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ