ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
«ΠΡΟΣ ΣΤΑΓΕΙΡΙΟ ΔΑΙΜΟΝΙΖΟΜΕΝΟ ΑΣΚΗΤΗ» ( Θ´.)
«Αλλά φοβούμαι μη μάθει ο πατέρας μου την δοκιμασία αυτή και νευριάσει...».
Αποτελεί απόδειξη μεγάλης μικροψυχίας το να καταλαμβάνεται κανείς από τώρα από λιποψυχία και να θρηνεί διά πράγματα που θα συμβούν ενδεχομένως μελλοντικά ή και που μπορεί να μη συμβούν. Διότι ποιός μας εγγυάται ότι θα αντιληφθεί ή ότι αν αντιληφθεί θα ενεργήσει αρνητικά; Σταγείριε αυτοί που έχουν στραμμένη τη σκέψη τους προς τα ουράνια θα πρέπει να εξουσιάζουν όχι μόνο το θυμό και τις επιθυμίες τους και τα πάθη τους αλλά και την λιποψυχία τους. Διότι μόνη αυτή, κι αν όλα τ’ άλλα τα ελέγχουμε, μπορεί να μας καταστρέψει.
Έπειτα, αν εσύ προκαλούσες δυσάρεστες καταστάσεις στον πατέρα σου, καλά θα έκανες να λυπάσαι και να οδύρεσαι. Εάν όμως αυτός τις δημιουργεί, εσύ δεν έχεις καμμία ευθύνη. Και μπορείς βέβαια να πονάς και σ’ αυτή την περίπτωση, αλλά όχι να έχεις άγχος και αδημονία για τις όποιες εξελίξεις.
Πέραν τούτων δεν γνωρίζουμε πως θα δεχθεί την πληροφορία για τον δαιμονισμό σου. Διότι πολλές φορές πολλά έχουν διαφορετική έκβαση από αυτήν που περιμέναμε. Αυτός ενδιαφέρεται περισσότερο για τα νόθα παιδιά του παρά για σένα. Το ενδιαφέρον του για κείνα είναι εις θέση να καλύψει την τυχόν λύπη του για σένα. Να σου πω και κάτι επιπλέον. Κι αν μάθει ο πατέρας σου το πρόβλημά σου θα ευχαριστηθεί, διότι, όταν σε έλεγε να μη γίνεις μοναχός, εσύ δεν τον άκουσες. Οπότε θα θεωρήσει τιμωρία σου την παρακοή προς αυτόν και θα ικανοποιηθεί ο εγωισμός του.
Μη καταπονείς λοιπόν τον εαυτό σου με αυτές τις ανησυχίες. Κι αν πρέπει να πονάς για τον πατέρα σου, να πονάς διά τα απερίσκεπτά του έξοδα, διά τις διασκεδάσεις του, για την αλαζονεία του, για την σκληρότητά του και για την πρόσφατη μοιχεία του. Θεωρείς μικρό κακό το ότι ενώ υπάρχει η μητέρα σου, αυτός να έχει σχέσεις με νέα γυναίκα και ν’ αποκτά παιδιά από παράνομους γάμους. Αυτά είναι άξια πένθους και άξια δακρύων.
«Δεν έχω καμμιά ελπίδα βελτιώσεως μου για το μέλλον. Μπορεί η κατάσταση αυτή να συνεχίσει μέχρι το θάνατό μου».
Ούτε κι εγώ ο ίδιος μπορώ να πω τίποτα πάνω σ’ αυτό το θέμα. Αλλά γνωρίζω καλά και θέλω και συ να πειστείς ότι ο,τιδήποτε κι αν συμβεί θα είναι προς ωφέλεια σου αλλά προς ωφέλεια όλων μας.
Εκτός από αυτό πρέπει να θυμάσαι ότι σ’ αυτή τη ζωή είναι ο καιρός των αγώνων και των ιδρώτων. Στην αιώνια ζωή είναι ο καιρός των βραβείων και των στεφάνων. Γι’ αυτό ο Παύλος λέγει· «Εγώ έτσι τρέχω, ώστε να μη είναι άσκοπος ο αγώνας μου, κι έτσι πυγμαχώ, ώστε να μη φαίνομαι ότι κτυπώ στον αέρα. Ο αγών μου συνίσταται στο να βασανίζω το σώμα μου και να το μεταχειρίζομαι σαν δούλο, επειδή με συνέχει η αγωνία, μήπως, ενώ κηρύττω για τους άλλους, εγώ στο τέλος κριθώ ως μη κατάλληλος για την βασιλεία του Θεού» (Α´Κορ. 9,6-27). Όταν δε έφθασε κοντά στο θάνατο είπε· «Εγώ τον αγώνα τον καλό τον έχω κάνει, τον δρόμο τον τελείωσα, την πίστη την κράτησα και τώρα μου απομένει ο στέφανος της δικαιοσύνης» (Β´Τιμ. 4,7-8). Με τα λόγια αυτά ο Παύλος αποκαλύπτει ότι όλη η ζωή είναι ένας διαρκής και κοπιαστικός αγών, εάν θέλουμε να απολαύσουμε την αιώνια ανάπαυση και τα άπειρα αγαθά. Ο αθλητής, ο οποίος επιζητεί κατά την διάρκεια των αγώνων την άνεση, καταστρέφει το μέλλον του ως αθλητού, κερδίζει την περιφρόνηση και την υποτίμηση των άλλων και χάνει διαπαντός τις τιμητικές διακρίσεις των νικητών.
Ο Χριστός είπε ότι «θα δοκιμάσετε μέσα στον κόσμο θλίψη» (Ιω. 16,33). Επίσης ο Παύλος είπε «όλοι όσοι θέλουν να ζουν με ευσέβεια, όπως θέλει ο Χριστός, θα καταδιωχθούν» (Β´Τιμ. 3,12) και εννοεί και από ανθρώπους και από δαίμονες. Ο Ιώβ δε πάλι λέγει «η ζωή του ανθρώπου πάνω στη γη είναι μέσο δοκιμασίας» (Ιώβ 7,1). Διατί λοιπόν δυσανασχετείς, όταν δοκιμάζεις θλίψεις κατά την διάρκεια των ταλαιπωρειών. Πρέπει να θλίβεσαι όταν το χρόνο της θλίψεως τον μεταβάλλεις σε χρόνο απολαύσεως και ανέσεως. Όταν, ενώ ο Χριστός είπε να βαδίζουμε τη στενή και τεθλιμμένη οδό (Ματθ. 7,14), εμείς βαδίζουμε την ευρύχωρη και άνετη.
Μη πιστέψει κανείς ότι μπορεί κανείς να ζήση αυτή τη ζωή με άνεση και ευρυχωρία και ν’ απολαύσει και την μέλλουσα απόλαυση. Κανείς αθλητής, εάν δεν προπονηθεί και δεν ασκηθεί σκληρά, δεν μπορεί να πάρει το έπαθλο της νίκης.
Όλοι οι δίκαιοι βασανίστηκαν.
Αν εξετάσεις όλους τους αγίους θα δεις ότι όλοι τους απέκτησαν την προς Θεό παρρησία με τις θλίψεις που δοκίμασαν.
Έτσι ο πρώτος δίκαιος, το αρνί του Χριστού, ο Άβελ, ο οποίος δεν διέπραξε καμμία αδικία αλλά υπέστη την ποινή που υφίστανται οι χειρότεροι εγκληματίες, τον βίαιο θάνατο. Και εμείς μεν τιμωρούμαστε δια τις αμαρτίες μας με πειρασμούς, ο δίκαιος όμως Άβελ τιμωρείτο, διότι ήταν δίκαιος. Και όσο χρόνο δεν είχε να παρουσιάσει τίποτα σπουδαίο, τον αναγνώριζε ο Κάιν ως αδελφό του· όταν όμως έλαβε αίγλη από τη θυσία του, δεν έλαβε υπόψη ούτε ότι ήταν αδελφός του.
Έτσι και σε σένα Σταγείριε τον Διάβολο τον έφερε κοντά σου η αρετή σου. Και μη γελάσεις με αυτό που σου λέω. Διότι αν ο Άβελ που πρόσφερε στο Θεό ζωικό λίπος κυνηγήθηκε τόσο, εσύ, που πρόσφερες ολόκληρο τον εαυτό σου, πόσο πολύ περισσότερο μισήθηκες από τον Διάβολο. Ο Θεός, που άφησε τον Κάιν να φονεύσει τον αδελφό του για να μη ελαττωθούν τα στεφάνια του, γιατί να μη αφήσει τον Διάβολο να σε εξουσιάζει εξωτερικά κάποια λεπτά της ώρας;
Μα θα μου πεις, και είναι σπουδαία τιμωρία ο θάνατος, μακάρι κι εγώ να τον υπέμεινα. Αυτά τα λες Σταγείριε τώρα, ενώ στην προηγούμενη ζωή σου τον θεωρούσες ως το χειρότερο κακό. Κι αν τύχη κανείς που ζει καλά και πεθάνει αμέσως, λέμε γιατί τον πήρε ο Θεός. Και ο Μωυσής στο νόμο του για τα μεγάλα κακά, που δεν συγχωρούνται, επέβαλε τον θάνατο, το ίδιο και οι νομοθέτες των ειδωλολατρών. Έτσι ο Άβελ έπασχε αυτό που παθαίνουν οι χειρότεροι των παρανόμων και μάλιστα από αδελφικό χέρι και μάλιστα από τον μεγαλύτερό του αδελφό του που έπρεπε να τον προστατεύει σαν μεγαλύτερος. Και λες ότι δεν ήταν μεγάλο το κακό;
Για την διασκευή· ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ