Στην τελευταία προσευχή του Χριστού, την προσευχή που απηύθυνε προς τον Πατέρα Του λίγο πριν συλληφθεί και οι θεολόγοι ονομάζουν αρχιερατική, μεταξύ των άλλων αιτημάτων του Χριστού υπέρ του ίδιου, υπέρ των αποστόλων και υπέρ της Εκκλησίας, προέχει και πεντάκις επαναλαμβάνεται το αίτημα της ενότητας. « Ίνα ώσιν εν καθώς ημείς»(Ιω.17,12.21. 22. 23). Διάπυρος είναι ο πόθος και η επιθυμία του Χριστού να υπάρχει ενότητα μεταξύ των χριστιανών. Ξεκαθαρίζει ότι δεν ενδιαφέρεται για την ενότητα των ανθρώπων γενικά, ασχέτως που πιστεύουν. Λέγει χαρακτηριστικά' «Εγώ περί αυτών ερωτώ' ου περί του κόσμου ερωτώ, αλλά περί ων δέδωκας μοι, ότι σοι είσιν»( Ιω.17,9 ). Γιατί το κάνει αυτό ο Χριστός; Διότι η ενότητα που επιθυμούν βεβαίως οι άνθρωποι, ασχέτως που πιστεύουν, και προσπαθούν να την προωθήσουν μέσω διαφόρων διεθνών οργανισμών, είναι μία ενότης ανθρωποκεντρική. Στην ενότητα του κόσμου κυριαρχεί ο άνθρωπος' ο άνθρωπος όπως είναι μετά την πτώση. Με τις ανάγκες του, τα συμφέροντά του, τις επιθυμίες του. Ο άνθρωπος που προσπαθεί να οικοδομήσει την ευτυχία του χωρίς θεό' η μέσω ενός θεού παραμορφωμένου από τις διάφορες θρησκείες ,που κι αυτές είναι ανθρώπινα κατασκευάσματα. Ο Χριστός λοιπόν δεν ενδιαφέρεται γι’ αυτήν την ενότητα' γι’ αυτό λέγει το σκανδαλιστικό για πολλούς' «εγώ ου περί του κόσμου ερωτώ». Μάλιστα ο Χριστός την ενότητα αυτή και την εμποδίζει γιατί έχει σαθρά θεμέλια και οδηγεί μακριά από τον Τριαδικό θεό.

  Ας θυμηθούμε τον πύργο της Βαβέλ στην Παλαιά Διαθήκη. Αντί μετά τον κατακλυσμό που συνέβη την εποχή του Νώε να βάλουν μυαλό οι άνθρωποι, να ευχαριστήσουν τον θεό για την διάσωσή τους και να ζήσουν σύμφωνα με τις εντολές του, αυτοί θέλησαν να γιορτάσουν την διάσωση τους ανθρωποκεντρικά, κάνοντας ένα πύργο μέχρι τον ουρανό, ως μνημείο που θα διασαλπίζει εις τον αιώνα τις ικανότητες και δυνατότητες των ανθρώπων. Ο πόθος της αιωνιότητας και της θεώσεως μακριά από τον θεό. Η επανάληψη του προπατορικού αμαρτήματος. Και επέφερε ο θεός το εμπόδιό της πολυγλωσσίας και διασπάσθηκαν .Γιατί από ζήλια; Όχι' αλλά για να τους δείξει ότι η ενότητα που βασίζεται στον μεταπτωτικό άνθρωπο δεν είναι αρραγής. Έχει μέσα της το μικρόβιο της διασπάσεως και της διαλύσεως. Είναι ενότης κατ’ επίφαση. «Ο μη ων μετ’ εμού κατ’ εμού εστι, και ο μη συνάγων μετ’ εμού σκορπίζει»(Λουκ11,23). Η όπως λέγει ο ευαγγελιστής Ιωάννης «καθώς το κλήμα ου δύναται καρπόν φέρειν αφ’ εαυτού, εάν μη μείνη εν τη αμπέλω, ούτως ουδέ υμείς, εάν μη εν εμοί μείνητε. εγώ είμι η άμπελος, υμείς τα κλήματα. ο μένων εν εμοί καγώ εν αυτώ, ούτος φέρει καρπόν πολύν, ότι χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν»(Ιω.15, 4-5).

  Εν Χριστώ ενότης λοιπόν' όχι κατ’ άνθρωπον. Αυτό είναι που επιζητεί ο Χριστός και εύχεται ως άνθρωπος στον Πατέρα Του. Ας δούμε όμως μερικά χαρακτηριστικά της εν Χριστώ ενότητας.

Α) Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΕΝΟΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΗ .

  Δηλαδή πραγματική, οργανική. Η Εκκλησία παρομοιάζεται στην Καινή Διαθήκη ως ένα σώμα. Κεφαλή και καρδιά του σώματος αυτού είναι ο Χριστός. Εμείς οι πιστοί αποτελούμε τα επί μέρους μέλη. Όλα τα μέλη, όλα τα κύτταρα της Εκκλησίας τρέφονται με το ίδιο αίμα. Το αίμα του Χριστού. Όλα τα μέλη έχουν άμεση εξάρτιση και σχέση μεταξύ τους. Όλα αλληλοπεριχωρούνται και όλα αλληλεπιδρούν. Με τα ρούχα μου δεν έχω οντολογική ενότητα. Ούτε με τα παπούτσια μου. Ασχέτως που είναι ενωμένα με το σώμα μου για πολλές ώρες. Ακόμα και με την μητέρα μου, όταν ήμουν έμβρυο, παρόλο που με έτρεφε και ήμουν ενωμένος μαζί της με ένα εντερικό σωλήνα, εν τούτοις ήμουν άλλος οργανισμός , άλλη βιολογική μονάδα. Γι’ αυτό το μωρό έχει και διαφορετική ομάδα αίματος από την μητέρα του. Τα μέλη όμως του σώματος έχουν αρραγή, ουσιαστική, πραγματική ενότητα. Έχουν το ίδιο αίμα, την ίδια σκέψη, το ίδιο φρόνιμα, την ίδια ιδεολογία, την ίδια κατεύθυνση. Γι’ αυτό ο Παύλος λέγει ότι έχουμε «νουν Χριστού»(ΑΚορ.2,16). Γι’ αυτό λέγει' «Ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός»(Γαλ2,20). Και «εμοί γαρ το ζην Χριστός»(Φιλιπ.1,21).

  Γι’ αυτό οι πατέρες επιμένουν στον να υπάρχει εκκλησιασμός, να υπάρχει συμμετοχή στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Δεν είναι σωστό που το μέγιστο μέρος των χριστιανών δεν εκκλησιάζονται. Αλλά ούτε είναι σωστό που και οι ελάχιστοι εκκλησιαζόμενοι δεν κοινωνούν. Ο 70ος κανών της ΣΤ  Οἰκουμενικῆς Συνόδου αφορίζει όσους δεν εκκλησιασθούν, χωρίς να υπάρχει εμπόδιο και σοβαρή ανάγκη, για3 Κυριακές εν συνεχεία. Και ο 9ος Αποστολικός κανών λέγει ότι πρέπει ν’ αφορίζονται όσοι εισέρχονται μέσα στην εκκλησία, ακροώνται τις γραφές και τα ψαλλόμενα αλλά δεν κοινωνούν. Ασύνετες αυστηρότητες και εκκλησιαστικές μισαλαδοξίες θα πουν κάποιοι. Η άλλοι θα ισχυρισθούν ότι ξαναγυρίζουμε στον Μεσαίωνα. Κι όμως όποιος γνωρίζει την θεολογία της εκκλησίας μας κατανοεί ότι οι κανόνες προσδιορίζουν με ακρίβεια τα όρια που μας επιτρέπουν να είμαστε ζωντανά κύτταρα του εκκλησιαστικού σώματος. Τις δυνατότητες να είναι κανείς μέλος Χριστού η να μην είναι.

Β) Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΕΝΟΤΗΣ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΤΗΝ ΗΘΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

  Οι πιστοί μεταξύ τους πρέπει να έχουν αγάπη. «Εν τούτω γνώσονται πάντες ότι εμοί μαθηταί έστε . εάν αγάπην έχητε εν αλλήλοις»(Ιω.13.35-36). Ο δε Παύλος λέγει' «Το αυτό φρονήτε, την αυτήν αγάπην έχοντες σύμψυχοι, το εν φρονούντες, μηδέν κατά εριθείαν η κενοδοξίαν, άλλα τη ταπεινοφροσύνη αλλήλους ηγούμενοι υπερέχοντας εαυτών. μη τα εαυτών έκαστος σκοπείτε, άλλα και τα ετέρων έκαστος (Φιλιπ.2.2-4). Γιατί τα λέγει αυτά ο Παύλος; Διότι γνωρίζει ότι την ηθική ενότητα των πιστών τη λυμαίνεται η υπερηφάνεια, ο εγωισμός, η φιλαρχία, η αυτοπροβολή, ο φατριασμός. Κι όταν στην Κόρινθο θα αναφανούν τα πρώτα σχίσματα θα τους γράψει επιτιμητικά' «Μεμέρισται ο Χριστός;»(Α.Κορ.1,13). Δηλαδή εσείς που είσθε οντολογικά ενωμένοι χωρίζεστε ηθικά; Όταν χωρίζονται τα μέλη ενός σώματος τότε αυτό ακρωτηριάζεται. Ο ακρωτηριασμός αυτός, το σχίσμα δηλαδή, ούτε το αίμα μαρτυρίου το εξαλείφει λέγει ο άγιος Χρυσόστομος.

  Γενικά την οντολογική ενότητα την διασπά η αμαρτία' η πάσης φύσεως αμαρτία. Μοιχεία, πορνεία, κλοπή, αδικία κλπ. Γι’ αυτό η αμαρτία είναι κάτι το φοβερό' κι όταν τελείται αδιάκοπα χωρίς συστολή και τύψεις, τότε η Εκκλησία απαγορεύει την θεία κοινωνία. Και εάν η αμετανοησία μας συνεχισθεί μας αφορίζει. Γι’ αυτό η Εκκλησία εύχεται πάνω απ’ όλα «υπέρ της άνωθεν ειρήνης». Διότι η αμαρτία όταν υπάρχει καταργεί την ειρήνη με τον Θεό.

Γ) Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΕΝΟΤΗΣ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΤΗΝ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ.

  Το διαφορετικό δόγμα η διαφορετική πίστη λυμαίνεται την ορθή λατρεία, την ορθή ζωή. Η Εκκλησία στη λειτουργία εύχεται να δώσει ο Θεός «την ενότητα της πίστεως και την κοινωνία του Άγιου Πνεύματος». Μόνο έτσι προχωρεί στην ευχαριστιακή ενότητα που είναι πραγματική , ουσιαστική οργανική ενότητα.

  Σήμερα υπάρχει ο λεγόμενος διαχριστιανικός διάλογος, και ο λεγόμενος διαθρησκειακός διάλογος. Προσπαθούν οι διάφορες χριστιανικές ομολογίες και οι διάφορες θρησκείες να βρουν κάποια κοινά σημεία μεταξύ τους, κάποιες ομοιότητες, δημιουργούν ένα δογματικό μινιμαλισμό, για να ενωθούν μεταξύ τους δήθεν εν αγάπη όχι όμως εν αλήθεια και δογματική πληρότητα και ακρίβεια . Η κίνηση αυτή των ημερών μας, που άρχισε τις αρχές του 20ου αιώνος σαν διαχριστιανικός διάλογος, σήμερα δε συνεχίζει και ως διαθρησκειακός διάλογος ονομάζεται οικουμενισμός. Ο Ιουστίνος Πόποβιτς μεγάλος Σέρβος θεολόγος και μεγάλος άγιος του 20ου αιώνος, θεωρεί τον οικουμενισμό ότι είναι μία παναίρεση. Στην προσπάθειά του να ενωθούν διάφορες χριστιανικές ομολογίες και διάφορες θρησκείες φθάνει σ’ ένα συγκρητισμό. Δηλαδή ένα κράμα διαφόρων δογμάτων διάφορων θρησκειών και ομολογιών. Με τέτοιο όμως κατάντημα πως θα λατρεύουμε τον Θεό «εν πνεύματι και αληθεία» (Ιω.4,25) όπως απαιτεί ο Χριστός;

  Απ’ όσα προαναφέραμε αποδεικνύεται η εν Χριστώ ενότης ως το κατ’ εξοχήν δύσκολο άθλημα και αγώνισμα μέσα στην Εκκλησία. Προϋποθέτει και απαιτεί όλες τις επί μέρους αρετές, όλους τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος (πρβλ.Γαλ.5,22). Απορρίπτει δε τα έργα της σαρκός «άτινά εστι μοιχεία, πορνεία, ακαθαρσία, ασέλγεια, ειδωλολατρία, φαρμακεία, έχθραι, έρεις, ζήλοι, θυμοί, εριθείαι, διχοστασίαι, αιρέσεις, φθόνοι, φόνοι, μέθαι, κώμοι και τα όμοια τούτοις» (Γαλ.5,19-20). Γι’ αυτό όμως αξίζει κάθε προσπάθεια και κάθε θυσία εκ μέρους μας. Μακάριοι οι τολμώντες να βιώσουν αυτήν την εν Χριστώ ενότητα.