ΕΙΚΟΝΑ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΤΙΓΜΑΤΑ ΠΤΑΙΣΜΑΤΩΝ

Στην εξόδιο ακολουθία ανάμεσα στα τόσο όμορφα και θεολογικά τροπάρια της υπάρχει και ένα που λέει· «Εικών ειμί της αρρήτου δόξης σου, ει και στίγματα φέρω πταισμάτων». Κύριε φέρω στίγματα, φέρω κηλίδες που με λερώνουν και με καθιστούν πνευματικά βρώμικο. Αλλά μη λησμονείς ότι είμαι εικόνα της δόξης σου, είμαι εικόνα Θεού, έτσι με έπλασες. Στην εκκλησία στις ακολουθίες ο ιερέας θυμιάζει την εικόνα σου, θυμιάζει τις εικόνες των αγίων, αλλά μετά θυμιάζει και εμάς, γιατί είμαστε εικόνες σου. Η Γραφή το τονίζει ότι πλαστήκαμε «καθ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν». Πρέπει λοιπόν να φθάσω στο καθ' ομοίωση. Μόνος μου όμως δεν μπορώ «οικτείρησον το σον πλάσμα δέσποτα, και καθάρισον ση ευσπλαχνία».

Στην παραβολή της κρίσεως εσύ ο ίδιος Κύριε μας είπες ότι θα κριθούμε γιατί σε είδαμε γυμνό από ρούχα, γυμνό από φίλους, οικογένεια και πατρίδα, γυμνό από υγεία, γυμνό από αρετή στην φυλακή, και δεν σε βοηθήσαμε. Κύριε εσύ ο ίδιος λοιπόν μας λες ότι ταυτίζεσαι τελείως όχι μόνο με τους ενδεείς και ασθενείς και ξένους αλλά και με τους πάσης φύσεως εγκληματίες και κακόψυχους ανθρώπους της κοινωνίας μας. Τους αποκαλείς μάλιστα «αδελφούς σου», συγγενείς σου. Ιταλός νομικός και δικαστής προ ετών, όταν διάβασε παραβολή κρίσεως, συγκλονίσθηκε. Σκέφθηκε ότι δικάζει αδελφούς του Χριστού, συγγενείς του Χριστού, οικείους του Χριστού. Πόσο προσεκτικός επιβάλλεται να είναι και με πιο σεβασμό και ουδερότητα ψυχική και συναισθηματική πρέπει να συμπεριφέρεται στην έδρα του. Συνεπώς Κύριε, αφού τους αποκαλείς ελαχίστους αδελφούς σου, ακόμη και τους εγκληματίες και τους κακοποιούς, και ζητείς να ενδιαφερόμαστε και να δείχνουμε καλωσύνη και σε αυτούς, δείξε και συ την ευσπλαχνία σου προς εμάς.

Επομένως θεολογικά έχουμε κάθε δικαίωμα να απαιτούμε το έλεος του Θεού. Να προσευχόμαστε όπως ο τελώνης «ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ». Δεν έχω, Κύριε, αρετές, δεν έχω αγιότητα, δεν έχω τίποτα απολύτως από όσα θέλεις και απαιτείς να έχουμε εμείς οι άνθρωποι, αλλά προσφεύγω στο έλεός σου. Το έλεός σου είναι πέλαγος χωρίς ακτές και χωρίς πυθμένα, που διαλύει στο δευτερόλεπτο όλες τις ανομίες μου. Αρκεί να το ζητήσω και αρκεί μετά την προσευχή μου όσο μπορώ να αγωνιστώ κάτι να κατορθώσω, απ' όσα θέλεις.

 

Λέγει ο άγιος Θεόφιλος Αντιοχείας (2ος αιών μ. Χ.), σε κάποιον Αυτόλυκο, μαθητή και φίλο του αγίου Θεοφίλου, που τον ρωτά· «Δείξε μου τον Θεόν σου»· και ο Θεόφιλος απαντά· «Δείξε μου τον άνθρωπό σου κ’ εγώ θα σου δείξω τον Θεό μου. Διότι όπως οι τυφλοί δεν μπορούν να δουν τον ήλιο, όχι γιατί δεν υπάρχει, αλλά γιατί αυτοί δεν έχουν υγιείς οφθαλμούς, έτσι συμβαίνει και με τον Θεό. Εάν δεν τον βλέπουν, τον εαυτό τους πρέπει να θεωρούν άρρωστο και να προσπαθούν να τον θεραπεύσουν. Λοιπόν δείξε μου τους οφθαλμούς της ψυχής σου υγιείς, ώστε να μπορούν να δουν, και τ’ αυτιά της καρδιάς σου υγιή, ώστε να μπορούν να ακούσουν.

Πρέπει η ψυχή σου να είναι καθαρή όπως ένας γυαλισμένος καθρέφτης. Εάν υπάρχει κάποιο ελάττωμα στον καθρέφτη, τότε δεν μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας. Το ίδιο συμβαίνει, και όταν η ψυχή μας είναι σκοτισμένη και μαυρισμένη από τα πάθη· δεν μπορεί να δει τον Θεό. Ο Θεός στέλνει τις ακτίνες του, αλλά ο καθρέφτης της ψυχής μας, επειδή είναι σκουριασμένος, δεν τις δέχεται ούτε τις αντανακλά. Και έτσι μέσα του δεν μπορεί να σχηματισθεί η εικόνα του Θεού. Πώς λοιπόν να λάβουμε γνώση του Θεού;».

Γι’ αυτό προσθέτει ο άγιος Θεόφιλος· «Δείξε λοιπόν και συ τον εαυτό σου, εάν δεν είναι μοιχός, πόρνος, αρσενοκοίτης, άρπαξ, φθονερός, οργίλος, συκοφάντης… Εάν τα έχεις αυτά, τότε ο καθρέφτης της ψυχής σου είναι σκουριασμένος. Καθάρισέ τον, και τότε ο ήλιος της δικαιοσύνης θ’ αντικατοπτριστεί μέσα σου και θα τον δεις. Μη μου ζητάς να σ’ τον περιγράψω, γιατί ο Θεός είναι άρρητος και ανέκφραστος. Πρέπει να έχεις προσωπική εμπειρία».

 

Έχουμε φθάσει στα πρόθυρα της Σαρακοστής, αρχίζουμε από αύριο την νηστεία του κρέατος και ο νούς μας είναι στραμμένος στα καρναβάλια, στα γλέντια, στους χορούς. Σύλλογοι, σχολεία, δήμοι και κοινότητες, διάφοροι οργανισμοί, θεωρούν ιερά υποχρέωση να ασχοληθούν συστηματικά και με πόθο στη διοργάνωση αυτών των εορτών, των τόσο ξένων με το κλίμα της Εκκλησίας μας και το κλίμα της Σαρακοστής, που αναμένουμε.

Υπάρχει οικονομική κρίση, ακρίβεια, ανεργία, πληγές από πυργαγιές και πλημμύρες που συνέβησαν και που μπορεί να επαναληφθούν, ατυχήματα πολύνεκρα όπως των Τεμπών, εγκληματικότητα άνευ προηγουμένου, εθνικά θέματα που δεν ξέρουμε πως να τα αντιμετωπίσουμε, οι σύμμαχοί μας μας σέρνουν σε πολέμους που γίνονται για τα συμφέροντά τους και όχι για τα δικά μας, και εμείς διασκέδαση, διάχυση, ξεφάντωμα και «γαία πυρί μειχθήτω».

Χρειάζεται προσευχή και νήψη ποικίλη, αγρυπνία και εγρήγορση, κλάμα και εκζήτηση του θείου ελέους, μελέτη των Γραφών και των Πατέρων της Εκκλησίας μας. Η Αποκάλυψη του Ιωάννη του Θεολόγου μας εφιστά την προσοχή· «Μακάριος ο αναγινώσκων και οι ακούοντες τους λόγους της προφητείας και τηρούντες τα εν αυτή γεγραμμένα· ο γαρ καιρός εγγύς (Αποκ. 1,3). Πόθος και καημός μας ας είναι η κραυγή· «Έρχου Κύριε Ιησού» (Αποκ. 22,20), να μπει τέρμα στην κόλαση που καθημερινά ζούμε και κινδυνεύουμε ανά πάσα στιγμή να χαθούμε άπαξ διά παντός.

 

ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ

 

Κορυφή