Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Οι τρόποι που ο Θεός αποκαλύπτεται στον άνθρωπο, που τον επιθυμεί και θέλει να τον εγγίσει και να έρθει σε επικοινωνία μαζί του, είναι πολλοί. Αποκαλύπτεται μέσα από τη φύση, τη συνείδηση, την αγία Γραφή, μέσα από τα γεγονότα της προσωπικής μας ζωής και τέλος μέσα από την προσεκτική μελέτη της ιστορίας. Ας μελετήσουμε την παραβολή των κακών γεωργών (Ματθ. 33-46) για να κάνουμε πιο συγκεκριμένα τα όσα θεωρητικά διατυπώσαμε. Η περικοπή αυτή κατά λέξη και κύρια αναφορά περιγράφει το ισραηλιτικό έθνος με το ένδοξο παρελθόν και το ελεεινό τέλος. Εν γενικωτέρα όμως εννοία και εφαρμογή αφορά όλα τα έθνη και τους ανθρώπους, οι οποίοι αμφισβητούν την παρουσία του Θεού και την ηγεμονία του επί του κόσμου.

   «Άνθρωπός τις οικοδεσπότης» δηλαδή ο Κύριος και δημιουργός όλων των ανθρώπων, ο Θεός, «εφύτευσεν αμπελώνα» τον ισραηλιτικό λαό, που προήλθε από τον εκλεκτό του Θεού, τον Αβραάμ, και «φραγμόν αυτώ περιέθηκε» τον μωσαϊκό νόμο, και «ώρυξεν εν αυτώ ληνόν (πατητήρι) το θυσιαστήριο που θυσιάζανε τα ζώα, «και ωκοδόμησε πύργον» τον περίφημο ναό του Σολομώντος, «και εξέδοτο αυτό γεωργοίς» τους προϊσταμένους της Εκκλησίας του νόμου, για να επιβλέπουν και να τον φροντίζουν. Και ο μέγας γαιοκτήμονας, ο Θεός, στον οποίον ανήκει όλος ο κόσμος «απεδήμησεν» δηλαδή απομακρύνθηκε φαινομενικά, για ν’ αφήσει το στάδιο ελεύθερο στην ανθρώπινη ενέργεια και θέληση.

   Αυτό που έγινε με τον Ισραήλ, γίνεται κατά καιρούς και με άλλα έθνη, τα οποία εκλέγει ο Θεός για να προωθήσει και επιτύχει τα σχέδια και τους σκοπούς του. Δεν είναι ένας ο περιούσιος λαός ούτε και μπορεί να μονοπωλεί μόνον αυτός το ενδιαφέρον και τη στοργή του Θεού. Φυσικά ο κάθε περιούσιος λαός σώζεται και μεγαλουργεί εφ’ όσον υπηρετεί με πιστότητα και αφοσίωση το σχέδιο του Θεού. Ακόμη και ειδωλολατρικοί λαοί και αντίχριστοι εν αγνοία τους παίζουν το ρόλο που έθεσε γι’ αυτούς η θεία πρόνοια, εξυπηρετώντας τα σχέδια του Θεού και τις ακατανόητες στο ανθρώπινο μυαλό βουλές του, ενώ νομίζουν ότι ενεργούν για το δικό τους συμφέρον.

   Ό,τι δε συμβαίνει με τα έθνη, συμβαίνει και με τα επί μέρους άτομα.Τα εκλέγει ο Θεός για να παίξουν το ρόλο τους στην παγκόσμια ή τοπική κονίστρα. Θετικά μεν, εάν υπακούουν και είναι ενωμένοι με το Θεό, αρνητικά δε εάν συμβαίνει το αντίθετο. Πάντως ο Θεός διοικεί την ιστορία και κατευθύνει τ’ ανθρώπινα πράγματα μέχρι των λεπτομερειών τους. Αφανώς και μυστικώς. Είναι αυτός που περιπατεί εν μέσω των επτά λυχνιών και κρατά τους επτά αστέρες στο χέρι του, κατά το όραμα που είδε ο Ιωάννης ο Θεολόγος στην Αποκάλυψη (α΄ κεφ.). Λυχνίες είναι οι Εκκλησίες και αστέρες οι επίσκοποι κατά το θεόπνευστο κείμενο. Τι αποκαλύπτει ο Θεός μ’ αυτό το όραμα; Ότι διοικεί ο ίδιος προσωπικά τ’ ανθρώπινα· κάνει κουμάντο στην Εκκλησία του και σ’ όλο τον κόσμο όπως αποκαλύπτει σε άλλα χωρία της αγίας Γραφής. Το ίδιο και οι άνθρωποι του Θεού, οι άγιοι (πρβλ. Αποκ. κ΄ κεφ.). Μπορεί μερικές φορές να μη τους γράφει η ιστορία, αλλά αυτοί εν τούτοις γράφουν ιστορία.

* * *

   Ο Θεός λοιπόν διοικεί και κατευθύνει την ιστορία δια της εκλογής εθνών και μεγάλων ανδρών. Ο Θεός όμως είναι επίσης αυτός που απονέμει το δίκαιο εις έθνη και ανθρώπους αναλόγως των πράξεών τους και της πίστεως και υπακοής τους προς αυτόν.

   Βέβαια ο Θεός στην αρχή αναβάλλει ν’ αποδώσει δικαιοσύνη. Προσπαθεί να νικήσει το κακό των ανθρώπων με το αγαθό όπως επιτάσσει και ο ίδιος στους ανθρώπους. «Οράτε μη τις κακόν αντί κακού τινι αποδώ, αλλά πάντοτε το αγαθόν διώκετε και εις αλλήλους και εις πάντας» (Α΄ Θεσ. 5,15). Η προσευχή του, ως ανθρώπου, ολόθερμη αναβαίνει συνεχώς προς τον πατέρα του· «πάτερ, άφες αυτοίς· ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» (Λουκ. 23,34). Είναι «ο αμνός ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου» (Ιω. 1,29) και όχι αυτός που αποζητά την τιμωρία του.

   Επίσης ο Θεός απονέμει το δίκαιο αποβλέποντας στην αιώνια καταξίωση και ευτυχία ανθρώπου. Οι μάρτυρες κατά την ανθρώπινη λογική είναι αδικημένοι. Διότι χωρίς να φταίνε και χωρίς να υπάρχει λόγος υπέστησαν αφόρητα και σκληρότατα βασανιστήρια. Κι όμως ο σταυρός είναι η δόξα και η καταξίωση των ανθρώπων του Θεού. Ο σταυρός ο θεϊκός. Γιατί υπάρχει και ο σταυρός του διαβόλου. Ο σταυρός που ανήλθε ο αδιόρθωτος ληστής. Ο σταυρός που δεν δικαιώνει αλλά κολάζει και τιμωρεί ανεπιστρεπτί.

   Πάντως διαφαίνεται ξεκάθαρα στην ιστορία ότι εν τέλει, επειδή ο άνθρωπος συνεχίζει ν’ αμαρτάνει αναπολόγητα και αμετανόητα παρ’ όλη την φιλανθρωπία και την ανοχή του Θεού, «πάσα παράβασις και παρακοή έλαβεν ένδικον μισθαποδοσίαν» (Εβρ. 2,2). Έκαστος λαός και έκαστον έθνος ή άνθρωπος θερίζει ότι αυτός έσπειρε. «Δικαιοσύνη υψοί έθνη, ελασσονούσι δε φυλάς αμαρτίαι». Συνεπώς υφίσταται ηθική τάξη στην ιστορία. Και η τάξη αυτή είναι ιδιαίτερα αυστηρή στους εκλεκτούς λαούς τους οποίους ο Θεός επιδαψίλευσε περισσότερα προνόμια και δωρεές. Γι’ αυτό ότι εκλεκτότερο, όταν απομακρύνθηκε από το Θεό είχε τέλος τραγικώτερο.

   Οι Εβραίοι υπήρξαν οι μόνοι γνώστες του αληθινού Θεού. Οι μόνοι που είχαν μονοθεΐα. Οι μόνοι που είχαν σχετική ηθική καθαρότητα και μάλιστα από τα παρά φύσιν αμαρτήματα. Προσέφεραν τόσους αγίους στο Θεό. Αλλά όταν ήρθαν στιγμές που μιμήθηκαν τον πρόγονο τους Ησαύ και λάκτισαν τα πρωτοτόκια για τιποτένια υλικά ανταλλάγματα· όταν η ζωντανή θρησκευτικότητα τους έγινε ψυχρή και τυπική· όταν ο νόμος έγινε φετίχ· όταν η υποκρισία βασίλευσε· όταν η συναγωγή απέβη όχι μόνο άκαρπος αλλά και προφητοκτόνος και θεοκτόνος· τότε ο Θεός επέτρεψε να συμβεί αυτό που οι ίδιοι ευχήθηκαν στους εαυτούς τους. «Το αίμα αυτού εφ’ ημάς και επί τα τέκνα ημών (Ματθ. 27,25). Και αυτό που ο ίδιος είχε προειδοποιήσει· «θυγατέρες Ιερουσαλήμ, μη κλαίετε επ’ εμέ, πλην εφ’ εαυτάς κλαίετε και επί τα τέκνα υμών. Ότι ιδού έρχονται ημέραι εν αις ερούσι· μακάριαι αι στείραι και κοιλίαι αι ουκ εγέννησαν, και μαστοί αι ουκ εθήλασαν. Τότε άρξονται λέγειν τοις όρεσι πέσετε εφ’ ημάς, και τοις βουνοίς καλύψατε εφ’ ημάς…(Λουκ. 23,28,31).

   Η τιμωρία των Ιουδαίων ήταν η καταστροφή της Ιερουσαλήμ και του ναού τους το 70 μ.Χ. από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τίτο.Μετά από σκληρή και αφόρητη πολιορκία, κατά την οποία μητέρα έφθασε στο κατάντημα να φάγει τις σάρκες του παιδιού της από την πείνα, ένα εκατομμύριο Ιουδαίοι φονεύθηκαν και ένα εκατομμύριο αιχμαλωτίσθηκαν. Δάσος ολόκληρο σχημάτισαν οι σταυροί, πάνω στους οποίους σταυρώθηκαν πολλοί για παραδειγματισμό. Και οι εναπομείναντες έμειναν χωρίς πατρίδα, χωρίς ιερωσύνη, χωρίς ναό και θυσίες, χωρίς κέντρο θρησκευτικό και εθνικό. Το σπουδαιότερο ο Ισραήλ έχασε το χρίσμα της εκλογής του περιουσίου λαού και το πήραν τα έθνη.

   Η ιστορία λοιπόν διακηρύσσει με μύριους τόνους· δεν υπάρχει πρόοδος του ανθρωπίνου γένους, εάν δεν υπάρχει σύνδεση και κοινωνία με το Θεό. Ο λίθος που αποδοκίμασε η συναγωγή και αποδοκιμάζουν οι άνθρωποι συνεχώς, αυτόν θα τον βρίσκουμε συνεχώς μπροστά μας «εις κεφαλήν γωνίας».

   Το ανωτέρω κήρυγμα είναι περιληπτική διασκευή ομιλίας του αειμνήστου πρωτοπρεσβυτέρου Κων/νου Καλλινίκου (+ 27-10-1940) εις την ιγ΄ Κυριακή του Ματθαίου.

 

Διά την διασκευή·

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

 

Κορυφή