Η βία κατά μνημείων

 

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 

Η βία στην ενστικτώδη κατάσταση του ανθρώπου, θεολογικά μετά την πτώση και απομάκρυνσή του από την κοινωνία του με τον Θεό, είναι στη φύση του. Η απαλλαγή του από αυτήν κατέστη δυσχερέστατη. Από τον Κάιν έως και σήμερα τα θύματα της βίας είναι εκατομμύρια.

Ο Ιησούς Χριστός έσπασε την αλυσίδα της βίας και απελευθέρωσε από αυτήν τον άνθρωπο. Ο Θεάνθρωπος, μόνος και ξεχωριστός από τους θρησκευτικούς και πολιτικούς ηγέτες, διδάσκει την αγάπη και προς τους εχθρούς, τονίζει ότι αυτός χαρίζει την ειρήνη σε όποιον Τον ακολουθεί, χαρακτηρίζει μακαρίους τους ειρηνοποιούς, που αποτελούν τα αυθεντικά παιδιά του Θεού και επισημαίνει ότι η χρήση βίας προκαλεί αέναη βία. Ο αυτονομημένος από τον Θεό άθεος, αλλά και ο τύποις ονομαζόμενος χριστιανός κωφεύουν στα λόγια του Χριστού και είναι υπόδουλοι στη βία, στην εξόντωση του εχθρού, στον θάνατο – φυσικό και πνευματικό - του αντιπάλου…

 

Από τη Γαλλική Επανάσταση και μετά δεν θανατώνονται μόνον οι εχθροί, αλλά καταστρέφονται και μνημεία που τους θυμίζουν. Στον 20ό αιώνα οι δύο μορφές του ολοκληρωτισμού (κομμουνισμός, ναζισμός), αλλά και ο κεμαλικός ολοκληρωτισμός εφαρμόζουν εκτελέσεις «εχθρών» και καταστροφές μνημείων (εκκλησιών, μνημάτων) και κτιρίων (καταστημάτων, κατοικιών) τους. Αριστεροί άθεοι διανοούμενοι εκφράζονται υπέρ του ολοκληρωτισμού και της βίας. Ο Ζαν Πολ Σαρτρ πιστεύει ότι η βία «μπορεί σαν τη λόγχη του Αχιλλέα, να θεραπεύει τα τραύματα που προκαλεί» Και σχολιάζει η Χάνα Άρεντ: «Αν αυτό είναι αλήθεια, η εκδίκηση θα αποτελούσε την πανάκεια για τα περισσότερα δεινά μας» (Χάνα Άρεντ «Περί βίας» Εκδ. Επίκεντρο, 2020, σελ. 60).

 

Στον 21ο αιώνα έχομε τα αυταρχικά θρησκευτικά, πολιτικά και στρατιωτικά καθεστώτα και τον ιδεολογικό ολοκληρωτισμό από τη μία μεριά και, από την άλλη, τα των αυτονομημένων ιδεολογιών κράτη της Δύσης, με τον γουοκισμό, ήτοι τον ολοκληρωτικό και δικαιωματικό δήθεν φιλελευθερισμό. Οι οπαδοί του κάθε μορφής ολοκληρωτισμού επιδιώκουν να καταστρέψουν κάθε τι που ανήκει στο παρελθόν και από τα ερείπια και το μηδέν να παραγάγουν μια νέα υπόδουλη ανθρωπότητα... Γι΄ αυτό καταργούν την ιστορία και καταστρέφουν τα μνημεία. που θυμίζουν γεγονότα και πρόσωπα.

Θύμα βάρβαρης καταστροφικής συμπεριφοράς είναι και η αναθηματική στήλη, που στήθηκε πριν από έναν αιώνα στην λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας των Αθηνών και στο σημείο όπου δολοφονήθηκε ο Ίων Δραγούμης, που, μεταξύ άλλων, είχε σημαντική συμβολή στην επιτυχία του Μακεδονικού Αγώνος. Στις 12 Αυγούστου, ημέρα της δολοφονίας του, το μνημείο πυρπολήθηκε με μολότοφ, θύμα και κατάλοιπο του εθνικού διχασμού και του μίσους μεταξύ βενιζελικών και βασιλικών κατά τον 20ό αιώνα... Φαίνεται πως αυτός ακόμη (!) υποβόσκει σε πολίτες αλλά και στην κρατική μηχανή, αφού, δεν έγινε οποιαδήποτε προσπάθεια να σβηστεί η φωτιά στο μνημείο και, έως σήμερα δεν ελήφθη μέριμνα να κληθούν συντηρητές για να το αποκαταστήσουν… Το τραγικό είναι πως ο Δραγούμης και το μνημείο του είναι θύμα όχι Βουλγάρων ή Τούρκων, αλλά Ελλήνων... Φονεύθηκε ως αντίποινα στην απόπειρα δολοφονίας του Ελευθερίου Βενιζέλου στο Παρίσι και το μνημείο του υποφέρει και στις ημέρες μας λόγω του εναντίον του βίαιου ιδεολογικού φανατισμού.

Ιστορικοί και λόγιοι, που εκτιμούν τον Ίωνα Δραγούμη για τους πατριωτικούς του αγώνες και σέβονται τα μνημεία του παρελθόντος υπογράφουν έκκληση προς τον Δήμο Αθηναίων και προς όλους τους ιθύνοντες και τους εμπλεκόμενους φορείς να ξεκινήσουν άμεσα τη διαδικασία αποκατάστασης του μνημείου του Ίωνος Δραγούμη. Όπως σημειώνουν αυτό θα πρέπει να αποτελεί σημείο όχι πολιτικής και ιδεολογικής βίας, μίσους και κρατικής αυθαιρεσίας, αλλά κατευνασμού, προβληματισμού και ανεκτικότητας. Μεταξύ αυτών που υπογράφουν την έκκληση είναι οι ιστορικοί Ιωαν. Δασκαρόλης, Θαν. Διαμαντόπουλος, Σοφία Ηλιάδου – Τάχου, Κυρ. Ιακωβίδης, Ιάκ. Μιχαηλίδης, Γιάννης Μούρελος, Ιωάν. Παπακωνσταντίνου, Πέτρος Παπαπολυβίου, Αρετή Τούντα – Φεργάδη, Ιωάννης Σαλαβράκος, Νώντας Τσίγκας, Κων. Φωτιάδης, οι εκδότες Σάββας Βλάσης, Εύα Καραϊτίδη, Διον. Μουσμούτης, Θεόδ. Παντούλας, Πέτρος Παπασαραντόπουλος, η συγγραφέας Αθηνά Κακούρη, η πρέσβης ε.τ. Αικ. Μπούρα και ο Παν. Τσούκας, μέλος του ΣτΕ.-

 

Κορυφή