Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Από 1ης Ιουλίου η Ουγγαρία ασκεί την εναλλάξ εξάμηνη προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αρκούσαν λίγες ημέρες για να αναταράξει την αταραξία της ο πρωθυπουργός της Βίκτορ Όρμπαν. Αμέσως με την ανάληψη της προεδρίας, στις 2 Ιουλίου 2024, επισκέφθηκε το Κίεβο και είχε συνάντηση με τον Πρόεδρό της Βολοντιμίρ Ζελένσκι. Αμέσως μετά, στις 5 Ιουλίου, επισκέφθηκε τη Μόσχα και είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν! Κοινό θέμα συζήτησης η εξεύρεση ειρηνικής λύσεως στον πόλεμο.
Με την ανακοίνωση των επισκέψεων σήμανε συναγερμός στα ανώτατα διοικητικά κλιμάκια της Ε.Ε. Η Γερμανίδα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (306.655 Ευρώ ετησίως η αμοιβή της, ή 25.555 μηνιαίως) και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφαλείας Ισπανός Σοσιαλιστής Ζοζέπ Μπορέλ (288.877 Ευρώ ετησίως η αμοιβή του, ή 24.073 μηνιαίως) εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για την πρωτοβουλία του κ. Όρμπαν. «Πήγε με δική του πρωτοβουλία» είπαν. «Δεν πήγε ως Προεδρεύων της Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αλλά ως πρωθυπουργός της Ουγγαρίας» συνέχισαν… «Θα αντιδράσουμε στέλνοντας στις Επιτροπές που προεδρεύουν οι Ούγγροι αυτό το εξάμηνο κατώτερο προσωπικό» ήταν επίσης μία από τις δηλώσεις.
Ο Όρμπαν αντέδρασε με ψυχραιμία. Αποδέχθηκε ότι πήγε με δική του πρωτοβουλία στο Κίεβο και στη Μόσχα, γνωρίζοντας ότι ανεξάρτητα για το πώς χαρακτηρίζονται οι επισκέψεις εκείνος αυτό το εξάμηνο είναι Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Επί πλέον, με δήλωσή του, έλαβε θέση επί του ζητήματος, υποστηρίζοντας ότι δια των επισκέψεών του θέλησε να προωθήσει ειρηνική λύση του πολέμου, στον οποίο θυσιάζονται χιλιάδες ζωών και δαπανώνται δισεκατομμύρια δολαρίων. Ο Βίκτορ Όρμπαν, εκλεγόμενος από το 2010 αποτελεί μεν «μαύρο πρόβατο» για τους «προοδευτικούς» ευρωπαίους ηγέτες, αλλά πετυχαίνει να διατηρεί ισορροπίες με το Ευρωπαϊκό κατεστημένο και να αντιστέκεται στις αρχές τις οποίες αυτό επιδιώκει να επιβάλλει στους Ούγγρους, παρά το ότι δεν τις πιστεύουν. Για την εν γένει πολιτική του έναντι των ισχυρών της Δύσης ο Βίκτορ Όρμπαν θεωρείται από τους φίλους και θαυμαστές του «ο ταλαντούχος κύριος Όρμπαν».
Πράγματι, μπορεί από τους «προοδευτικούς» κύκλους ο Όρμπαν να θεωρείται «ακροδεξιός», «αντιδημοκρατικός», «οικογενειοκράτης», αλλά παραμένει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και παίζει ρόλο σε αυτήν, όσο και ορισμένες φορές είναι μόνος έναντι των 26 εταίρων του…. Στη διάρκεια των ετών που κυβερνά πέτυχε να εξουδετερώσει στη χώρα του τον ρόλο του Ουγγροαμερικανού μεγαλοεπιχειρηματία και ιδεολογικού ακτιβιστή της παγκοσμιοποίησης Τζορτζ Σόρος, πέτυχε από όλους τους ηγέτες της Γηραιάς ηπείρου μας να είναι ο μόνος που συζητά με τους κ.κ. Ζελένσκι και Πούτιν, αλλά ακόμη και με τους Σι και Τραμπ, και, κυρίως, πέτυχε να διατηρεί στη χώρα του, παρά τις πιέσεις που δέχεται, τις αξίες της οικογένειας και της μητρότητας. Είναι γνωστό πως υπό προϋποθέσεις γίνονται δεκτές οι αμβλώσεις και δεν είναι δεκτός ο πολιτικός «γάμος» μεταξύ ομοφυλοφίλων. Γενικά επί των ημερών του η Ουγγαρία έχει άποψη για τα διεθνώς διεξαγόμενα και η γνώμη της αξιολογείται ως μεσαίας γεωπολιτικής δύναμης, σε αντίθεση προς την Ελλάδα που ουδείς την υπολογίζει στη διεθνή σκηνή, αν και έχει μεγαλύτερη έκταση, πληθυσμό πολυαριθμότερο και γεωπολιτική θέση πλεονεκτούσα έναντι της Ουγγαρίας.
Είναι χαρακτηριστικό της αξιοπρέπειας και της μετά ζήλου υποστήριξης των αρχών και των ηθικών αξιών των Ούγγρων, που έχει εμπνεύσει ο Όρμπαν, ότι στο τρέχον εξάμηνο που ασκεί την προεδρία της ΕΕ μεταξύ των προτεραιοτήτων της έχει θέσει «την αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων», την «αναχαίτιση της παράνομης μετανάστευσης», την «διαμόρφωση του μέλλοντος της πολιτικής συνοχής» και την «συνεπή και αξιοκρατική πολιτική διεύρυνσης». Οι άλλες προτεραιότητες είναι η «ανταγωνιστικότητα», η «ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής», και η «αγροτική πολιτική της ΕΕ, με επίκεντρο τον αγρότη».
Ο κ. Όρμπαν ακροβατεί μεταξύ της εθνικής πολιτικής της χώρας του και των συμφερόντων της ΕΕ και τα καταφέρνει. Ειδικώτερα με την Ελλάδα οι σχέσεις της Ουγγαρίας είναι στο χειρότερο σημείο. Ο κ. Μητσοτάκης, μαζί με άλλους πρωθυπουργούς χωρών–μελών της ΕΕ ζήτησε την αποβολή του Κόμματος του κ. Όρμπαν, ως μη «δημοκρατικού», από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Η πολιτική της χώρας μας, αντίθετα προς εκείνη της Ουγγαρίας, είναι να ακολουθεί τις επιταγές των ΗΠΑ και της ΕΕ, χωρίς συζήτηση. Θεωρεί ότι είναι προς το συμφέρον των Ελλήνων να είναι τα «καλά παιδιά», που αποδέχονται την παγκοσμιοποίηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Όρμπαν δείχνει συμπάθεια προς τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν και έλαβε μέρος στην άτυπη σύνοδο του Οργανισμού των Τουρκικών Κρατών (ΟΤΚ) στη Σούσα, την 5η και 6η Ιουλίου 2024, ενώ δηλαδή ήταν ήδη πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η Ουγγαρία από το 2018 είναι κράτος-παρατηρητής του εν λόγω Οργανισμού...
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός έχει πάρει άλλη μια πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία. Από το 2017 θέσπισε Υπουργείο Βοηθείας προς τους ανά τον κόσμο διωκόμενους Χριστιανούς. Μάλιστα ο αρμόδιος Υπουργός Τριστάν Αζμπέϊ εξέφρασε την ελπίδα πως κατά την διάρκεια του εξαμήνου της Ουγγρικής προεδρίας θα αυξηθεί η επαγρύπνηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο μείζον αυτό ζήτημα, όπως το χαρακτήρισε. Έως σήμερα το πρόγραμμα Όρμπαν για τους διωκόμενους χριστιανούς υποστηρίζεται μόνο από την Αυστρία και την Ιταλία. Η Ελληνική κυβέρνηση δεν συμμετέχει στην πρωτοβουλία.
Ιδιαίτερη φροντίδα η Ουγγαρία δείχνει προς το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, το οποίο, όπως είναι γνωστό δοκιμάζεται. Τα πρόσφατα χρόνια έχουν επισκεφθεί το Πατριαρχείο η Πρόεδρος της Ουγγρικής Δημοκρατίας και ο αρμόδιος Υπουργός και η Ουγγαρία του έχει δώσει οικονομική ενίσχυση για την ανακαίνιση της Βασιλικής της Γεννήσεως στη Βηθλεέμ και για την ανακαίνιση του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου. Στενή συνεργασία με το Πατριαρχείο είχε και η Ρίτα Χέρενκσαρ, διπλωματική αντιπρόσωπος της Ουγγαρίας στην Ραμάλα, έδρα της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία στις 5 Ιουνίου τρ.ε. αποχαιρέτησε τον Πατριάρχη κ. Θεόφιλο, επειδή έληξε η θητεία της και επέστρεψε στην Ουγγαρία.
Ο Ούγγρος Υπουργός Βοηθείας προς τους δοκιμαζόμενους ανά τον κόσμο Χριστιανούς Τριστάν Αζμπέι είναι αρμενικής καταγωγής και έχει μια ιδιαίτερη ευαισθησία προς τους διωκόμενους ομοεθνείς του από τους μουσουλμάνους Αζέρους στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Σημειώνεται πάντως ότι η κα Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν αντί να αναγγείλει γενναία βοήθεια προς τους διωκόμενους από τους μουσουλμάνους Αζέρους χριστιανούς Αρμενίους, μετέβη το 2022 στο Αζερμπαϊτζάν και υπέγραψε με τον εκεί πρόεδρο Ιλχάμ Αλίεφ συμφωνία αυξήσεως της παροχής φυσικού αερίου από την εν λόγω χώρα στην ΕΕ… Όταν τα συμφέροντα προηγούνται του Δικαίου δύσκολη η προστασία των ασθενέστερων…
Κατά τον κ. Αζμπέϊ οι Χριστιανοί είναι οι περισσότεροι διωκόμενοι παγκοσμίως. Πέραν του Ναγκόρνο Καραμπάχ περιοχές που έχουν σημειωθεί οι περισσότεροι διωγμοί και οι περισσότερες απώλειες Χριστιανών είναι αυτές της Μέσης Ανατολής (Ιράν, Ιράκ, Συρία, Λίβανος) και της υποσαχάριας ζώνης, ειδικότερα στη Νιγηρία, όπου, όπως ανέφερε, το 2023 βασανίστηκαν και φονεύθηκαν 8.000 Χριστιανοί. Στους Αγίους Τόπους η αναπτυσσόμενη κοινότητα του χριστιανικού πληθυσμού ανήκει στο παρελθόν, λόγω του εκεί πολέμου και της εν γένει καταστάσεως στο Ισραήλ. Δεν είναι λίγα επίσης, κατά τον Ούγγρο πολιτικό, τα φαινόμενα βιασμού γυναικών στις ολιγάριθμες κοινότητες χριστιανών στις περιοχές της Κεντρικής Ασίας και της Δυτικής Αφρικής.
Στο μέγα κύμα διαφυγής περίπου ενός εκατομμυρίου Ουκρανών προς την Ουγγαρία η Ουγγρική κυβέρνηση τους περιέθαλψε και τους βοήθησε στις πρώτες ανάγκες τους. Έως τώρα η δαπάνη για την βοήθεια των Ουκρανών προσφύγων και των θυμάτων του πολέμου έχει φτάσει στα 335,6 εκατομμύρια Ευρώ. Στην Ουγγαρία οι περισσότεροι κάτοικοι είναι Χριστιανοί, κυρίως Ρωμαιοκαθολικοί (37,1%) και καλβινιστές (11,1%). Ο Όρμπαν είναι καλβινιστής. Ολιγάριθμοι είναι οι Ορθόδοξοι, Ρώσοι και Έλληνες, ως επί το πλείστον. Έως τώρα, αν και ο Ούγγρος πρωθυπουργός διατηρεί καλές σχέσεις με τον Πούτιν, η ουγγρική κυβέρνηση δεν έχει δείξει ενδιαφέρον για τους διωγμούς των Ορθοδόξων Χριστιανών στην Ουκρανία από την κυβέρνηση Ζελένσκι και τους ομοδόξους τους σχισματικούς, που συνεργάζονται με τους παπικούς Ουνίτες.-
*Η συνέντευξη του κ. Τριστάνου Αζμπέϊ δόθηκε στην κα Σολέν Ταντιέ, ανταποκρίτρια στην Ευρώπη του πρακτορείου National Catholic Register, στις 23 Αυγούστου 2024.