Μάιος του 1453: Ένας μήνας που σημαδεύτηκε για πάντα από την πιο οδυνηρή μνήμη του ελληνισμού, την πτώση της Βασιλεύουσας, την άλωση της Πόλης των πόλεων, της Κωνσταντινούπολης.
Ο θρήνος μέγας. Η Παναγία μας πολυδακρυσμένη. Μήπως αυτό ήταν το τέλος;
Όλα φαίνονταν χαμένα. Κι όμως...
Η ήττα, κι αν έδεσε τα χέρια των Ελλήνων για 400 χρόνια, έλυσε όμως την ψυχή τους και την έστησε ψηλά, εκεί που καραδοκούσε το θαύμα. Μυστικές δυνάμεις μαζεύονταν και κυρίευσαν την ψυχή του λαού, κι η ορμή τους σαν βαλβίδα τινάχτηκε κάποια στιγμή κι έκανε τους πάντες να εκπλαγούν και να θαυμάσουν.
Κι αυτό επαναλήφθηκε πολλές φορές στην ιστορία μας.
Και τι παράξενο! Όταν η φοβέρα έστεκε πάνω από τα κεφάλια μας, τα πράγματα έμοιαζαν πιο απλά, πιο καθαρά! Τότε τον πρώτο λόγο τον είχε ο ηρωισμός. Ο ηρωισμός και η θυσία. Ο κίνδυνος, τη στιγμή που απειλούσε να εξαφανίσει την ύπαρξή μας, την ταυτότητά μας, την ίδια στιγμή ανέβαζε στη συνείδησή μας την Ελλάδα σ' όλη της την αξία, σ' όλη της τη λάμψη! Και τότε φτάναμε τ' άφταστα. Η μικρή πατρίδα μας γινόταν μέγιστη!
Αντίθετα, όποτε πλανευτήκαμε, ήταν αφού είχαν σημάνει οι καμπάνες της ειρήνης. Τότε η Ελλάδα σαν να συρρικνωνόταν και να σκοτείνιαζε. Γιατί μέσα στην ασφάλεια, την αυτάρκεια και την ευημερία, που πολλές φορές μας οδήγησε στην οίηση και τη διχόνοια, δεν μπορέσαμε να περάσουμε αυτόν τον ηρωισμό και στα ειρηνικά έργα που μας περίμεναν, να κρατήσουμε ατόφια την αγρύπνια και την τόλμη της ψυχής μας, την ευγένεια και την αρχοντιά της, την πίστη μας, τη διάθεση αλλαγής και θυσίας.
Στις 2 Νοεμβρίου του 1885, ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης ολοκληρώνει την πεντάωρη αγόρευσή του γιά τον προϋπολογισμό του 1885 με την ιστορική φράση: «Η Ελλάς έχει το σθένος των εθνών τα οποία είναι προωρισμένα ίνα ζήσωσιν, ότι θέλει να ζήση και θα ζήση».
Κι όπως έχει γραφεί στη βάση του αγάλματός του που κοσμεί την Παλαιά Βουλή:
«Η Ελλάς προώρισται να ζήση και θα ζήση».
Μία προφητεία ή μία ευχή:
Στα χρόνια που πέρασαν, η Ελλάδα μεγάλωσε, μίκρυνε, κλυδωνίστηκε,
αλλά έμεινε όρθια. Έζησε.
Και τώρα τι;
Ίσως πιά το ζήτημα δεν είναι αν η Ελλάδα θα ζήσει, αλλά το πώς θα ζήσει.
Γιατί η Ελλάδα δεν είναι μόνο τόπος να ζεις, αλλά κυρίως τρόπος να ζεις.
Μάρτιος του 2019. 'Ένας διαπρεπής Ισπανός ελληνιστής, βαφτισμένος ορθόδοξος, με τη σεμνότητα ενός προσκυνητή, βαθιά συγκινημένος από την ανταπόκριση που είχε η αρχαία ελληνική τραγωδία που παρουσίασε με Ισπανούς φοιτητές σε ένα αμφιθέατρο κατάμεστο από Έλληνες εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς, μας ξαναθύμισε τα λόγια του μεγάλου πολιτικού: «Η Ελλάδα πρέπει να ζήσει και θα ζήσει».
Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα συνεχίζει να εκπέμπει φως στα μονοπάτια του κόσμου. Κι αυτό το φως προέρχεται από τον πολιτισμό της, την παράδοσή της, την πίστη της, και τροφοδοτείται από τις μυστικές δυνάμεις της προσευχής, του προσωπικού ηρωισμού και της αγιότητας, που ελκύει τη Χάρη του Θεού και κάνει τα αδύνατα δυνατά.
Ναι. Έτσι η Ελλάδα θα ζει και θα ζήσει!
Περιοδικό «Η Δράση μας», Μάιος 2019