«Μη σας φοβίζουν οι σάπιες ιδέες και

μην τρομάζετε. Στα χέρια του Θεού

είναι το λίπασμα που λιπαίνει την αυριανή άνθηση».

Dimitri Doudko

Μόρφωση! Ποιος ανέμενε, ειδικά από τους παλιότερους, ότι θα έλθει στιγμή που η μόρφωση θα κατακτήσει όλο τον κόσμο; Ότι θα αποσπάσει τα σκήπτρα του ανθρωπίνου ενδιαφέροντος και θα δαμάσει δελεαστικά τις νεανικές υπάρξεις; Είναι γεγονός ότι η απόκτηση πολλαπλών γνώσεων ήταν το ζητούμενο από ανθρώπους, που λόγω ανέχειας και πολέμων δεν κατόρθωσαν να το κάνουν πράξη. Με την λέξη μόρφωση φυσικά, δονούσαν την χορδή των γραμμάτων που αναπτύσσουν και διευρύνουν την ψυχική καλλιέργεια του ανθρώπου. Για τον λόγο αυτό, ο αμόρφωτος παρομοιαζόταν με ένα ξύλο απελέκητο. Δηλαδή ακατέργαστο, χωρίς σχήμα και χωρίς καλαισθησία. Χρήσιμο μόνο προς καύση.

Κάπως έτσι οι παλιότεροι, ωθούσαν τους νεώτερους να μορφωθούν. Να προχωρήσουν ειδικά σε ανώτερες επιστήμες, όπου θα ολοκλήρωναν και την μόρφωσή τους. Στο πανεπιστήμιο. Το εν λόγω, κατά ένα θαυμαστό τρόπο, εξέφραζε και χάριζε στον επίδοξο νέο τον αμύθητο θησαυρό των γνώσεων. Παρέδιδε το θήραμα της σοφίας και της αρετής στον κυνηγό της μόρφωσης. Μέσω δε αυτής, διασφαλιζόταν η ψυχική διαμόρφωση και ο εν τέλει σχηματισμός του καλλιεργημένου ανθρώπου. Η εν μέρει ολοκλήρωσή του.

Σε αυτή την γενικευμένη σκέψη και ανάλογη νοοτροπία, συνέκλιναν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα πολλές απόψεις και γνώμες διακεκριμένων προσώπων, φιλοσόφων και στοχαστών.

Να αναφερθούμε ενδεικτικά σε κάποιες από αυτές, χωρίς χρονική αλληλουχία, ξεκινώντας με την ρήση του Κοραή ο οποίος επιμένει εμφατικά, ότι η αμορφωσιά επιφέρει τύφλωση. Συγκεκριμένα· «Όλαι μεν αι προλήψεις και αι κακίαι προέρχονται από της απαιδευσίας· την καταραμένην αχλύν, ομίχλην, καταχνιάν». Η τριάς των ταυτοσήμων λέξεων, υπερτείνει την σοβαρότητα και τις συνέπειες της απαιδευσίας.

Αυτή η απαιδευσία, δηλαδή η έλλειψη μόρφωσης, καλλιέργειας πνευματικής και ψυχικής, αμαθείας, αγνοίας, σύμφωνα με τον Πιττακό, έχει «βάρος». «Βαρύ ἀπαιδευσία».

Ο σοφιστής Αντιφών, αναφερόμενος στην γνήσια μόρφωση, έλεγε ότι, όπως ο άνθρωπος συγκομίζει καρπό από τη γη ανάλογο με το σπόρο τον οποίο φυτεύει και καλλιεργεί, έτσι και στους νέους, όταν τους φυτεύουμε αρίστη μόρφωση, θα ζει και θα ανθίζει, χωρίς να διατρέχει κίνδυνο καταστροφής, ούτε από μεγάλη μπόρα, ούτε και ανομβρία.

Ο Πλούταρχος ανερχόμενος ψηλά στην κλίμακα της μόρφωσης, τονίζει ότι αυτή αποτελεί απόκτημα ακατάλυτο, αγαθό αθάνατο και θείο. Στην επιθυμία του να υπογραμμίσει ότι η μόρφωση είναι μέγιστο αγαθό, τολμάει και θέτει και αυτήν ακόμη την υγεία σε δεύτερη μοίρα.

Ο ίδιος ο Ιπποκράτης, λέει ότι η υπερβολική υγεία είναι πράγμα επικίνδυνο, γιατί στέκεται εμπόδιο στην ψυχή.

Ο Μ. Βασίλειος πιο «επιλεκτικός» τονίζει ότι, όπως η μέλισσα κάθεται πάνω σε όλα τα φυτά, αλλά παίρνει από ένα έκαστο τα ωφέλιμα, έτσι και στη μόρφωση, πρέπει να παίρνουμε τα χρήσιμα.

Τέλος ο Ευριπίδης μακαρίζει τον κάτοχο της μόρφωσης «Ὄλβιος ὅστις τῆς ἱστορίας (=γνώσης), ἔσχε μάθησιν». Είναι δηλαδή ευτυχής όποιος ερευνών, αποκτά την γνώση.

Περατώνοντας όμως την ξενάγηση μας στον ιερό χώρο της μόρφωσης, αξίζει να αναφερθούμε σε κάποια λόγια του Μάρκου Αυρηλίου (121-180), του Ρωμαίου αυτοκράτορα και φιλοσόφου. Αυτά τα λόγια συνθέτουν την απόσταξη της ευγενούς εννοίας μόρφωση. «Τήρησον σεαυτόν απλούν, αγαθόν, ακέραιον, σεμνόν, του δικαίου φίλος. Θεοσεβή, ευμενή, φιλόστοργον, ερρωμένον προς τα πρέποντα έργα. Βραχύς ο βίος· εις καρπός της επιγείου ζωής· διαθέσις οσία και πράξεις κοινωνικαί».

Αυτός είναι λοιπόν ο καθαρόαιμος ορισμός της μόρφωσης, ο οποίος και αναλύθηκε ποικιλοτρόπως και από τον ίδιο τον Χριστό στην επί γης πορεία του, λόγοις και πράξεσι. Την στιγμή δηλαδή που επέλεγε αγράμματους ψαράδες σαν συνεργάτες του και σαν συνεχιστές του έργου του. Την στιγμή που ανέθετε την συγγραφή της αγίας Γραφής και πάλι σε ανθρώπους απλούς, χωρίς ιδιαιτερότητες. Χωρίς μεγάλους τίτλους, όπως αραδιάζουν οι σύγχρονοι «μορφωμένοι», πλάι στο όνομά τους. Υπ’ όψιν δε, η αγία Γραφή τελεί το μοναδικό βιβλίο στον κόσμο, που δεν επιδέχθηκε καμμία απολύτως διόρθωση. Αλλά υπήρχε μία βασική λεπτομέρεια. Το Άγιο Πνεύμα φώτιζε και ενίσχυε τους ανθρώπους ελαχίστης κοσμικής μόρφωσης, τους ασχολουμένους επί το πλείστον με χειρωνακτικές εργασίες, τους πάμπτωχους και άσημους. Αλλά όλοι οι πρότεροι ήταν ταπεινοί άνθρωποι, που διεκήρυτταν ότι είναι ανάξιοι να εισέλθει ο Κύριος στα σπίτια τους. Ήταν όμως μορφωμένοι και καλλιεργημένοι ψυχικά εκ φύσεως, οπότε ακολουθώντας το παράδειγμα του Χριστού, μεταμορφώνονταν και οι ίδιοι επιδεικνύοντας στους περίοικους το φως της αγιότητός των.

Σε αντίθεση με την πρότερη μόρφωση, υπάρχει και η έτερη, η ψευδεπίγραφη, η κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του μεγάλαυχου ανθρώπου που οδηγεί όμως στην παραμόρφωση. Έτσι ξαφνικά, «ὁ Ναβουχοδονόσορ, χόρτον ὡς βοῦς ἤσθιε» (Δαν. 4,30). Όταν ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσορ αισθάνθηκε παντοδύναμος και Θεός, τότε επενέβη ο γνήσιος Θεός και τον έστειλε τον πρότερο στο δάσος να βόσκει χόρτα σαν το βόδι. Επειδή θεώρησε τον εαυτό του Θεόν, έγινε κτήνος! Από τα ανάκτορα, στο δάσος. Από τα ψηλά, στα χαμηλά. Από τα πολλά, στα λίγα. Μεγάλωσαν τα μαλλιά του σαν τρίχες λιονταριού και τα νύχια του όπως εκείνα των αρπακτικών πτηνών. Αυτή είναι η «μεταμόρφωση» την οποία υφίστανται οι «μορφωμένοι»· οι Θεοί. Μία αποκάλυψη της γενικής ασχήμιας τους. Σώματος και ψυχής. Αλλά η Μεταμόρφωση η πραγματική, είναι ένα γεγονός που θα συμβεί σε αυτούς που πρόκειται να σταυρωθούν. Σε αυτούς που πριν την σταύρωσή τους, δεικνύουν το φως της πίστεώς των! Το ηθικό μεγαλείο τους! Την «μόρφωσή» τους. Έτσι λοιπόν, το μήνυμα της Μεταμορφώσεως του Χριστού, είναι ένα επίκαιρο γεγονός για τις μέρες μας. Έρχεται να καλύψει το επιστημονικό φως και την πλαστή εξωτερική λάμψη της ανθρώπινης ζωής των μορφωμένων, αποκαλύπτοντας την πνευματική βύθιση της ανθρωπότητος σε ολονέν και μεγαλύτερο σκοτάδι. Καταδεικνύοντας την ηθική τύφλωση της κοινωνίας. Ο σύγχρονος άνθρωπος θηρεύει το ωραίο, για να κρύψει την δυσμορφία του και την εσωτερική ασχήμια του. Γιατί η πολύμορφη αμαρτία και η άθλια μόδα παρεμόρφωσαν ψυχές και σώματα. Όλοι οι άνθρωποι προσέλαβαν την απαίσια μορφή του Ναβουχοδονόσορα. Το λέγει ο ψαλμωδός: «Ἄνθρωπος ἐν τιμῆ ὤν οὐ συνῆκε παρασυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καί ὡμοιώθη αὐτοῖς» (Ψαλ. 48,13).

Η μόρφωση τελικά, γειτνιάζει με την αρετή οπότε κάλλιστα στις μέρες μας μπορούμε να διακρίνουμε τους γνήσιους μορφωμένους, από τους κίβδηλους, τους αθεογραμματισμένους, τους οικτρά παραμορφωμένους, που σύμφωνα με την προφητική ρήση του πατρο Κοσμά, καταστρέφουν εδώ και χρόνια την πατρίδα μας.

Όλοι οι ξενόφερτοι, οι ξενομορφωμένοι, οι βόσκοντες στα πανεπιστήμια της αλλοδαπής, οι κοιμώμενοι με το «Κεφάλαιο» στο μαξιλάρι τους, αριστεροί και δεξιοί, οι προσκυνημένοι, οι φανατικοί οπαδοί του διαφωτισμού, «ως θερία πολεμούν να μας φάνε». Αυτοί που δημιούργησαν το κράτος της μίζας, της αναξιοκρατίας, του σαλταδορισμού, της τεμπελιάς, της αργομισθίας και των πολλαπλών επιδομάτων. Οι ανθυπομετριότητες που το κυβέρνησαν και το κυβερνούν, που αντί να αναδείξουν και να καλλιεργήσουν τα προτερήματα του λαού, ξέβρασαν τα ελαττώματά του. Τα χαμερπή πάθη του. Ξέμεινε στο σύνταγμά μας το άρθρο 16, στεγνό και ανούσιο να διακηρύσσει, «προασπίζοντάς» την παράλληλα, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης των μαθητών. Δηλαδή της κατάργησης των εθνικών εορτών, της απαγόρευσης των παρελάσεων και της κατάθεσης στεφανιών. Την περιφρόνηση του εκκλησιασμού, την περικοπή της πρωινής προσευχής και την κατάπαυση του αγιασμού των υδάτων, λόγω κορωνοϊκής πλημμύρας. Για όλα υπάρχουν δικαιολογίες… Γι’ αυτό χρειάζονται, όπως και τότε, γράμματα αντίστασης και ελευθερίας. Παιδεία σουλιώτικη. Με Μποτσαραίους διαπλάθεις χαρακτήρα και όχι με γάτες όπως η «Σόνια» και κάποια άλλη, που αποτελούν πρότυπο ηρωισμού στα βιβλία Γλώσσας του Δημοτικού, αλλά και στη δημόσια θέαση. Όμως η παιδεία μας είναι βαριά και θέλει στιβαρά χέρια να την κρατήσεις. Γι’ αυτό φωνάζει ο ψαλμωδός (2,12) «Δράξασθε παιδείας, μήποτε οργισθή Κύριος και απολείσθε εξ οδού δικαίας». Όμως πού να τα βρουν αυτά τα χέρια «οι ανθρωποκάμπιες που μαραζώνουνε το πνευματικό ολόδροσο δέντρο της φυλής μας» κατά τον Φ. Κόντογλου; Μα αφού είναι κάμπιες, ερπετά, γυμνοσάλιαγκες σκουλήκια σιχαμερά που μέσα στην γλίτσα τους και το παγερό σύρσιμό τους, αναγουλιάζουν την κοινωνία, ταΐζοντάς την με τα ξέψυχα, μίζερα, ψευτορομαντικά «μπαχαρικά» και ψελλίσματα της άθεης Δύσης. Ειδικά στις μέρες μας το μόνο που τους απασχολεί είναι η ομοφυλοφιλία. Κατά τα άλλα, για να φιμώσουν τα στόματα των νέων, τους υποδέχονται σχεδόν όλους στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, παραμορφώνοντάς τους, με αποτέλεσμα όσοι κατορθώσουν να περατώσουν και λάβουν το πτυχίο θα πρέπει να το αναβαθμίσουν μεταναστεύοντες στο εξωτερικό. Υποτασσόμενοι εκουσίως σε ένα ευφυές παιδομάζωμα. Απ’ έξω πλέον, εκ του ασφαλούς, θα πολεμούν την πατρίδα τους με το γάντι, όπως οι αδιάφθοροι κυβερνήτες μας. Γιατί τα πτυχία στην Ελλάδα κατήντησαν χαρτιά αποχωρητηρίου και άχρηστα «διαφημιστικά». Ένεκα τούτου οι εθνοπατέρες μας, βόσκουν στα ακριβοπληρωμένα «καταπράσινα» λιβάδια των ξένων πανεπιστημίων. Για να έχουν κύρος και με κύρος να αποτελειώνουν την Ελλάδα, επικροτούμενοι από τους ξενοκράτες, πότε ακούγοντας Bravo Alexis, πότε Bravo Kyriakos, παρέα με παλιότερους σπιθαμιαίους Yes men. Οι εφιάλτες, ας στέκουν λίγο ξέμακρα και τα «ΟΧΙ» ας τα βροντοφωνάζουν τα μεγάλα αναστήματα. Οι γίγαντες που παραμένουν αθάνατοι!!! Παρ’ όλα αυτά οι νέοι μας καμαρώνουν με το δίκιο τους, γιατί ξέφυγαν από την ξύλευση του απελέκητου ξύλου.

Καιρός όμως να αναζητήσουμε όλοι μας την γνήσια μόρφωση κοντά στον παιδαγωγό Χριστό. Ομολογουμένως αποτελεί κορυφαία διδασκαλία που την αφομοίωσαν πρώτοι, οι έντεκα, αλλά πρέπει να προσπαθήσουμε όλοι μας. Γιατί ο Χριστός πόθησε να ανυψώσει την κοινωνία από την απλή μόρφωση, στην μεταμόρφωση. Γιατί χωρίς ψυχική τοιαύτη, τίποτα δεν λογίζεται άξιο. Γιατί όλες τις δυστυχίες πάνω στη γη τις επέφεραν, οι ανίκανοι μορφωμένοι και παραμορφωμένοι μεγάλαυχοι. Οι ακυβέρνητοι κυβερνήτες. Οι σάπιοι «ιδεολόγοι». Τα νεοταξικά τσιράκια. Αλλά όλους αυτούς, τους δοσίλογους, τους χρησιμοποιούσαν τότε οι Γερμανοί κατακτητές, όσο τους χρειάζονταν. Μετά τους καθάριζαν. Αυτό θα γίνει και τώρα, καθότι «Στα χέρια του Θεού είναι το λίπασμα που λιπαίνει την αυριανή άνθηση».

«Μή συσχηματίζεσθαι τῶ αἰῶνι τούτω, ἀλλά μεταμορφοῦσθαι τῆ ἀνακαινώσει τοῦ νοός ὑμῶν» (Ρωμ.12,2).

Αρίσταρχος