Να μη ντραπείς το μαρτύριον του Κυρίου, δηλαδή το πάθος του και το σταυρικό του θάνατο, αλλά ούτε και μένα που είμαι δέσμιος εξαιτίας του, συμβουλεύει ο Παύλος τον μαθητή και συνεργό του Τιμόθεο. Να μη μοιάσεις λέγει, κατά τον άγιο Χρυσόστομο, ομάδα αιρετικών που θεωρεί ότι απάδει και δεν αρμόζει στον Χριστό η ανθρώπινη του φύση και μάλιστα ασθενής όπως παρουσιάζεται στα ευαγγέλια. Η κένωση, η πτωχεία και η αδυναμία του Χριστού είναι για να δείξει την αγάπη του και το πάθος του να μας σώσει, χωρίς να καταργήσει το αυτεξούσιό μας και την ελευθερία μας, εμπνέοντας μας να τον ακολουθήσουμε με την άκρα ταπείνωση και αγάπη που έδειξε.

Ο σταυρός, για την αγία Γραφή, δεν είναι κάτι το μειωτικό και μη αρμόζον στη μεγαλοπρέπεια και στη παντοδυναμία του Θεού. Ο Θεός ποτέ δεν είναι τόσο δυνατός, όσο όταν είναι τέλεια ασθενής. Ποτέ δεν είναι τόσο μεγαλόπρεπα δοξασμένος, όσο όταν είναι τέλεια νικημένος. «Όταν γαρ ασθενώ, τότε δυνατός ειμί» (Β΄ Κορ. 12,9). Και «αμήν αμήν λέγω υμίν, εάν μη ο κόκκος του σίτου πεσών εις την γην αποθάνη, αυτός μόνος μένει· εάν δε αποθάνη, πολύν καρπόν φέρει (Ιω. 12,24). Ασχέτως αν «Ιουδαίοι σημείον αιτούσι και Έλληνες σοφίαν ζητούσιν» οι απόστολοι κηρύττουν «Χριστόν εσταυρωμένον», που για τους Ιουδαίους είναι σκάνδαλο και για τους εθνικούς μωρία (Α΄ Κορ. 1,22-25), γιατί γνωρίζουν και έχουν εμπειρία, ότι ο σταυρός είναι η δόξα του Χριστού και η δύναμη. «Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθή ο υιός του ανθρώπου» (Ιω. 12,23)· είπε ο Ιησούς στους μαθητές του, όταν πλησίαζε ο καιρός του σταυρικού του πάθους. Και όταν ο Ιούδας εξήλθε από το Μυστικό Δείπνο για να φέρει εις πέρας το σιχαμερό του έργο, τότε ο Ιησούς αναφώνησε· «νυν εδοξάσθη ο υιός του ανθρώπου και ο Θεός εδοξάσθη εν αυτώ» (Ιω. 13,31). Δόξα θεωρεί λοιπόν το πάθος και την προδοσία του μαθητού του! Ας δούμε όμως κάπως λεπτομερέστερα, μέσα από την αφήγηση του ευαγγελίου, την ορθότητα των όσων παραθέσαμε.

Όταν ο Πέτρος, φωτισμένος από το Άγιο Πνεύμα, ομολόγησε την θεότητα του Χριστού, αμέσως ο Χριστός προείπε το θάνατο και την ανάστασή του (Ματθ. 16,16-21).  Ήθελε ν’ αποκαλύψει στους μαθητές του ότι το ότι είναι Θεός δεν αποκλείει ότι θα πεθάνει. Αλλά η ειδοποιός διαφορά θα είναι ότι, ενώ θα πεθάνει σαν άνθρωπος, δεν θα παραμείνει στην εξουσία του θανάτου, διότι θ’ αναστηθεί. Ούτε, το ότι είναι Θεός, σημαίνει ότι θα παραμένει ανίκητος σαν τους ειδωλολατρικούς θεούς, που από complex θα λέγαμε, δεν δεχόταν να νικηθούν από τους ανθρώπους, αλλά θα γίνει κάτι το θαυμαστό που θα γελοιοποιήσει και θα ταπεινώσει τους εχθρούς του· θα τους νικήσει μέσα από την αδυναμία του και την φαινομενική ήττα του, με την ανάστασή του.

Δυστυχώς ο Πέτρος δεν τα κατάλαβε αυτά και άρχισε να επιτιμά τον διδάσκαλό του, μ’ αποτέλεσμα ν’ ακούσει το γνωστό· «ύπαγε οπίσω μου σατανά· σκάνδαλόν μου ει· ότι ου φρονείς τα του Θεού αλλά τα των ανθρώπων» (Ματθ. 16,23). Αμέσως μετά ο Χριστός προειδοποίησε τους μαθητές του, και μέσω αυτών τους ανά τους αιώνες πιστούς, ότι όχι μόνο δεν πρέπει να τον εμποδίζουν από τη σταύρωση, αλλά αντίθετα ο κάθε χριστιανός που θέλει να τον ακολουθήσει, πρέπει, αφού απαρνηθεί τον εαυτό του, να σηκώσει κι αυτός, μιμούμενος τον διδάσκαλό του, τον προσωπικό  σταυρό του. Κι όποιος θέλει να σώσει τη ζωή του, δηλαδή να είναι συνεχώς νικητής, επιτυχημένος, ασφαλισμένος, τακτοποιημένος και ατσαλάκωτος, αυτός θα τη χάσει. Εκείνος όμως που θα τη χάσει για το Χριστό και εν Χριστώ, δηλαδή θα νικηθεί, θ’ αποτύχει, θα κακοπάθει, θα μαρτυρήσει, χωρίς να μισήσει τους εχθρούς του ούτε ν’ ανταποδώσει το κακό που του κάνανε, εκείνος θα την σώσει. Και όχι μόνο θα την σώσει αλλά θα αμειφθεί και θα δοξασθεί από το Θεό με αμάραντη και αιώνια και θεϊκή δόξα (πρβλ. Ματθ. 16,24-27).

Φοβερά μεγαλόπρεπα σημεία έγιναν στη σταύρωση του Χριστού. Επικράτησε σκότος από την στ΄ ώρα έως την θ΄, σχίσθηκε το καταπέτασμα του ναού, έγινε σεισμός, άνοιξαν μνήματα και οι νεκροί βγήκαν έξω και περπατούσαν στους δρόμους των Ιεροσολύμων (Ματθ. 27,51-53). Τα φοβερά αυτά σημεία θυμίζουν τις αστραπές, τις βροντές, τους καπνούς, το γνόφο, τη νεφέλη, τις σάλπιγγες που ηχούσαν, όταν στο Σινά παρουσιάσθηκε ο Θεός στο Μωυσή, και είναι μία έμπρακτη απάντηση σ’ αυτούς που κορόιδευαν το Χριστό λέγοντας· «άλλους έσωσεν, εαυτόν ου δύναται σώσαι· ει βασιλεύς Ισραήλ έστι, καταβάτω νυν από του σταυρού και πιστεύσωμεν επ’ αυτώ· πέποιθεν επί τον Θεόν, ρυσάσθω νυν αυτόν, ει θέλει αυτόν· είπε γαρ ότι Θεού ειμί υιός» (Ματθ. 27,42-44).

Επιπλέον η φωνή του Θεού πατέρα που ακούστηκε για πρώτη φορά στη βάπτιση του Χριστού «ούτος έστιν ο υιός μου ο αγαπητός εν ω ευδόκησα» (Ματθ. 3,17) και ξανακούστηκε ολόιδια στο Θαβώρ με την προσθήκη «αυτού ακούετε» (Ματθ. 17,5), ξανακούστηκε πάλι στο Γολγοθά, εκ μέρους των ανθρώπων πλέον και μάλιστα των κακοποιών και των ειδωλολατρών· «μνήσθητί μου Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου (Λουκ. 23,42) κραύγασε ο ληστής αναγνωρίζοντας έτσι τη θεότητα του Χριστού και «αληθώς Θεού υιός ην ούτος» (Ματθ. 27,54) διακήρυξε ο εκατόνταρχος και οι στρατιώτες του. Έχουμε συνεπώς και την αναγνώριση των ανθρώπων στη θεότητα του Χριστού. Η θεοφάνεια του Γολγοθά έγινε ενώπιον όλων, πιστών και απίστων. Ήταν το τελευταίο σημείο που έδειξε ο Χριστός στους καλοπροαίρετους ανθρώπους για να μετανοήσουν (πρβλ. Λουκ. 23,48).

Εκτός τούτου, σ’ αυτή του τη θεοφάνεια, φανέρωσε και την θεϊκή του αγάπη την άνευ προηγουμένου· «πάτερ, άφες αυτοίς· ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» (Λουκ. 23,34). Τι μεγαλύτερη θεοφάνεια απ’ αυτή! Συγκλονίζει περισσότερο και από το άκτιστο φως της μεταμορφώσεως!!! Και αποδεικνύει ότι και το άκτιστο φως· ότι το πάθος του Χριστού ήταν εκούσιο και το υπέστη για να μας αποκαλύψει την άβυσσο της αγάπης του.

Αλλά ας έρθουμε και στον δέσμιο Παύλο. Ο άγιος Χρυσόστομος σχολιάζοντας τη φυλάκιση του Παύλου στους Φιλίππους (Πρξ. 16, 16-34) λέγει τα εξής·

«Τίποτα δεν είναι τόσο λαμπρό όσο η φυλακή για τον Χριστό. Όσο οι αλυσίδες που κρατούν δέσμια τα άγια χέρια. Ούτε το να είσαι απόστολος, ή διδάσκαλος, ή ευαγγελιστής, ούτε το να κατοικείς στους ουρανούς, ούτε το να καθίσεις δεξιά του Χριστού, ούτε το να καθίσεις στους δώδεκα θρόνους και να κρίνεις τον κόσμο, ούτε το να τιμάσαι παντοειδώς από τον Χριστό, είναι μεγαλύτερα από το να είσαι φυλακισμένος και διωκόμενος για τον Χριστό. Το να υποφέρεις για τον Χριστό είναι μεγαλύτερο από το να θαυματουργείς· από το να έχεις οράματα και αποκαλύψεις. Το να έχεις τα στίγματα των παθών του Χριστού είναι μεγαλύτερο από το να κάνεις θαύματα. Εάν με έβαζαν να διαλέξω μεταξύ του ουρανού και της αλυσίδας του Παύλου, την αλυσίδα εγώ θα προτιμούσα. Εάν με έβαζαν ανάμεσα στους αγγέλους ή με τον Παύλο στη φυλακή, τη φυλακή θα προτιμούσα. Εάν ήταν δυνατό να γίνω άγγελος ή φυλακισμένος για τον Χριστό, το δεύτερο θα προτιμούσα. Δεν μακαρίζω τον Παύλο γιατί ανηρπάγη στον Παράδεισο, αλλά τον μακαρίζω γιατί τον έρριξαν στη φυλακή. Δεν τον μακαρίζω γιατί άκουσε άρρητα ρήματα, αλλά τον μακαρίζω γιατί υπέμεινε τα δεσμά».

ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ