ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΣ (1770 - 1861)

νας πόστολος το λληνισμο κα τς ρθοδοξίας
το κ. Νικολάου Δακορώνια


   μοναχς Χριστοφόρος Παναγιωτόπουλος Παπουλάκος εναι νας σύγχρονος πόστολος το λληνισμο κα τς ρθοδοξίας. Παρ τατα μορφ κα δράση του π κατν πενήντα κα πλέον χρόνια τελοσε π μφισβήτηση κα παρεξήγηση μέσα στν τεχνητ μίχλη, τν ποία εχαν δημιουργήσει κακία κα ντινομίες τς ποχς του, κα μόλις στς μέρες μας ποκαταστάθηκε μ λη του τ λαμπρότητα.


   Στν ποχή του, ρισμένοι π σύγχυση μπάθεια τν ποκάλεσαν γύρτη, τ πίσημο κράτος τν συνέλαβε κα ερ Σύνοδος, π τν πίεση τς ξουσίας, τν περιόρισε δι βίου στς Μονς τς Θήρας κα τς νδρου. λλ λας π γενι σ γενιά, σν μέσα σ θρύλο, μ ελάβεια κα σεβασμ στ μνήμη του διατήρησε τν στορία του, τ φήμη κα τ σημεα του. τσι, τώρα πο χρόνος τν πομάκρυνε π τς σύγχρονες περιστάσεις, μπορομε ν τν δομε κα ν τν κρίνουμε καλύτερα.


   Χριστοφόρος Παπoυλάκoς Παπουλάκης γεννήθηκε τ 1770 στ χωρι ρμπουνα το δήμου Κλειτορίας τν Καλαβρύτων. Μετέρχονταν τ οκογενειακ πάγγελμα το κρεοπώλη. ταν νθρωπος φιλήσυχος κα δίκαιος. Σ ριμη λικία βλέπει κάποιο οράνιο σημεο κοντ στ σπίτι, κε πο κατοικοσε. Δν γνωρίζουμε τί ταν κριβς. Δέχεται τν προσταγ ν φιερωθε ξ λοκλήρου στν Χριστ ς κήρυκας - μοναχός. μέσως χτίζει πι ψηλ π τ χωρι του τ σκήτη του, τ «Κοίμηση τς Θεοτόκου». ταν νθρωπος πλός, παίδευτος κα ο γνώσεις του περιορίζονταν στς στοιχειώδεις γραμματικς γνώσεις. ς κ τούτου δν θ μποροσε ν κατακτήσει κάποια πεύθυνη θέση στν νώτατο κλρο. Εχε μως τν τύχη ν ζήσει στν πι ντονη περίοδο το θνους μας. Συμμετεχε στ μεγάλη προετοιμασία κα στν γώνα γι τν πελευθέρωση τς λλάδος π τ μακρόχρονο θωμανικ ζυγό.


   τσι ζυμώθηκε μ τ θνικ νάματα κα τν πνευματικότητα, πο πορρέουν π τ μακραίωνη παράδοσή μας. ταν ο Βαυαρο κα τ ργανά τους θέλησαν ν λλοιώσουν τ λληνορθόδοξο πνεμα μ παράδεκτες κα ποπτες καινοτομίες, Χριστοφόρος τέθηκε πικεφαλς στν γώνα γι τν λήθεια κα τν λευθερία. Μαζί του λόγιοι ρασοφόροι τς ποχς του, πως κ Κεφαλληνίας Κοσμς Φλαμιάτος, Μεγαλοσπηλιώτης γνάτιος Λαμπρόπουλος, Κωνσταντνος ξ Οκονόμων, Διονύσιος πιφανιάδης, κα λοι ο Κολλυβάδες κα πνευματικο νθρωποι π λα τ κοινωνικ κα μορφωτικ στρώματα.


   Παπουλάκος περιοδεύει τότε σ λόκληρη τν Πελοπόννησο, στν ττικ κα σ πολλ νησιά, πως στς Σπέτσες, στν δρα, στν Πόρο κα στν λαφόνησο, διδάσκοντας τ Λόγο το Θεο. Ο διδαχς του εναι βάλσαμο κα λπίδα γι τος τα-λαίπωρους νθρώπους τν περιοχν ατν. Παντο στηλιτεύει τς προσπάθειες τς ξενόφερτης ξουσίας κα τν προστατν ατς, πο προσπαθον ν λλοιώσουν τν παράδοσή μας. Μ τ λόγο του μεταμορφώνει τ λαό, στε ν πικρατε γάπη, δικαιοσύνη κα συγχώρηση. Τύπος τς ποχς γράφει πώς: «τι δν κατάφεραν ο νόμοι, τ κατόρθωσε μ τ κήρυγμά του Χριστοφόρος». φιλανθρωπία κα καλο-σύνη ξαπλώνονται παντο π' που περν.


   ερ Σύνοδος ρχικ προτείνει ν τν φήσουν λεύθερο, διαπιστώνοντας: «τι που ν πλθε, κηρύξας τν λόγον το Θεο, οτε γυρτείαν, οτε διοτελείαν τιν φάνη μετελθών, λλ' φιλοκερδν κα κτήμων κα ς π' πλος πλούστατος τν λόγον το Θεο κηρύξας, συνέστειλε κα παντελς παυσε δι τς διδaσκαλίας του τν ζωοκλοπήν, τν δενδροκοπίαν, τν ψευδορκίαν κ. τ λ. κα ... θεωρε ατν τς κατ' ατο γενομένης κατηγορίας θον». στόσο ο σχυρο φοβονται κα πιέζουν ργότερα τν Ι. Σύνοδο ν κδώσει παγορευτικ γκύκλιο γι τ κηρύγματά του.


   Παπουλάκος πιστρέφει στ χωριό του γι περισυλλογή- λλ᾽ὅμως χι γι πολύ. γώνας χει γίνει γι ατν σκοπς τς πάρξεώς του. ταν σ λίγο ξαναβγαίνει στ χωρι κα στν παιθρο, Πελοπόννησος λόκληρη κα πολλ νησι δονονται π νθουσιασμό. Το πιφυλάσσουν πρωτοφαν γι τ χρονικ ποδοχή. Μι μεγάλη πνευματικ λιτανεία διασχίζει π κρου ες κρον τ Μορι μ πικεφαλς τν Παπουλάκο. Παντο τ πλθος μαζ μ τν κλρο, τν ποθεώνει κα τν κολουθε ψάλλοντας τ « Τ περμάχω Στρατηγ.... ». μεγάλη πορεία τς πίστεως φθάνει μέχρι τν Καλαμάτα. Τότε Κυβέρνηση κα Ι. Σύνοδος νησυχον κα πoφασίζoυν ν ντιδράσουν. Στρατς κα στόλος ποστέλλονται ναντίον το οπλου γέροντα γι ν καταστείλουν τ «Κίνημα». Παπουλάκος καταφεύγει στ πρόσιτα βουν τς Μάνης, που τν προστατεύει μν γάπη τν κατοίκων, θ τν καταδώσει μως τ πάθος τς φιλαργυρίας. μοιβ τς συλλήψεώς του εχε ριστε σ ξι χιλιάδες δραχμς κα προδότης, δυστυχς, βρέθηκε νάμεσα στν κλρο.


   Γι να χρόνο γωνιστς μοναχς γκλείεται στς γρς κα νήλιες φυλακς το Ρίου. ταν μεταφέρεται στν θήνα γι ν δικαστε, κλρος κα λαός, μ κλάματα κα δεήσεις, πoκλίνoνται π' που κι ν περν. Τ Κράτος δν τολμ ν τν δικάσει, γιατί λας εναι μ τ μέρος του κα τοιμος ν ναιρέσει τς συκοφαντίες. Μ πιέσεις τς πολιτείας στν Ι. Σύνοδο περιορίζεται δι βίου, περιφρουρούμενος στ Μον Προφήτου λιο Θήρας κα ργότερα στ Μον Παναχράντου νδρoυ. λλ λας δν τν λησμονε. π λα τ Βαλκάνια ρχονται προσκυνητς στ σιδερόφρακτα κελιά, που φυλάσσεται, γι ν πάρουν τν εχή του κι να κομμάτι π τ ράσο του γι γιασμό. Κοιμήθηκε στν νδρο στς 18 ανουαρίου 1861. Λίγο νωρίτερα φρουρς του ζήτησε συγγνώμη π τν Γέροντα κα τν ελογία του, γι ν γίνει κι ατς μοναχός. Εχε τν πεποίθηση τι κάτω π τν κατάλευκη γενειάδα του κπορεύονταν τ φς κα λήθεια.

   Παπουλάκος κοιμήθηκε γνοημένος π τος σχυρούς, πο προσπάθησαν κα μετ τ θάνατό του ν κηλιδώσουν τ μνήμη του. λλ κλρος κα λας τν θελε πάντα κοντά του. Πολλο ναο χτίζονταν στ νομά του, σο κόμα ζοσε, προσωπικά του ντικείμενα τοποθετονται, μαζ μ τ μορφή του σ δαγκερoτυπία, στ εκονοστάσια. π πατέρα σ παιδ μ ελάβεια μεταφέρεται σπόρος πο ριξε φωτισμένος ατός, λλ κα θαρραλέος, γωνιστής-μοναχός. Μ σεβασμ ναφέρονται λοι στν πορεία τς ζως του, π τ σπίτι του στν ρμπουνα Κλειτορίας μέχρι τ Μον Παναχράντου, « δ γεννήθηκε Παπουλάκος » «π δ πέρασε» «σ ατ τν πέτρα νεβασμένος κήρυξε».

   Μετ πολλ χρόνια ρχεται ναγνώριση. Εναι κα ατ να π τ χαρακτηριστικ τς φυλς μας. δ ο ρωες, ο γιοι κα ο μεγάλες προσωπικότητες δν νακηρύσσονται, οτε πιβάλλονται μ δόγματα κα μ διατάγματα. δ, τος μεγάλους τος ναδεικνύει λαός μας, φο χρόνος ξεκαθαρίσει τς ποπτες λληλεπιδράσεις τς ποχς κα τν συνανθρώπων τους.

   τσι, Παπουλάκος, φτωχς μοναχός, περν δη στ χορεία τν γίων τς ρθοδοξίας κα τιμται τν μέρα τς κοίμησής του, τν 18η ανουαρίου, καθς κα τν 18η Αγούστου σ νάμνηση τς λιτάνευσης τς εκόνος κα τς τιμίας κά-ρας του, κατ τ θέρος το 1973, στν χαΐα .

 

νοριακ Νέα Νοεμβρίου 2009

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

 
Κορυφή