Ἡ σύγχρονος ἀποστασία
«Η ΔΥΣΗ ΔΕΝ ΠΑΡΑΓΕΙ ΑΓΙΟΥΣ»
Τοῦ κ. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου
Ὁ Φώτης Κόντογλου μέ τόν ὡραῖο ἐκφραστικό του λόγο, γράφει γιά τούς ἀρνητές τῆς Δύσης: «Σέ μιά στιγμή, πού εἶναι οἱ ἴδιοι πεθαμένοι, φωνάζουν μέ μιά δαιμονική χαρά πώς πέθανε ὁ Θεός!... Ἄς δοῦνε ποῦ μᾶς φέρανε οἱ βαθυστόχαστες φιλοσοφίες κι οἱ “μεγάλοι” ἄνδρες, οἱ δαιμονόψυχοι Νίτσιδες καί οἱ Σάρτρηδες, πού διαλύσανε τόν στερεό ἀνδριάντα τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς... Μέ τέτοιους καθηγητάδες, τέτοια προ-κοπή κάναμε»!
Ὁ ἄνθρωπος τῆς Δύσης μέ τόν ὀρθολογισμό καί τήν ἀθεΐα του, ἔφερε τή σύγχυση καί τήν ταραχή στή δυτική σκέψη καί τή διανόηση. Μέ τήν ἀλαζονεία του ἔχτισε πύργους «βαβέλ» ἀνθρώπινης ματαιοδοξίας. Νόμισε πώς δέν τοῦ χρειάζεται ὁ Θεός καί τόν πέταξε μακριά ἀπ’ τή ζωή καί τά ἐνδιαφέροντά του.
Ἀπορροφήθηκε ἀπ’ τόν τεχνικό πολιτισμό καί στηρίχτηκε στήν ἐπιστήμη καί τήν εὐημερία τῆς ζωῆς, λησμονώντας κάθε μεταφυσικό καί πνευματικό ἐνδιαφέρον. Θεώ-ρησε τόν ἑαυτό του αὐτάρκη, ἔγινε πλούσιος στά ὑλικά, ἀλλά φτώχηνε πνευματικά. Προσκολλήθηκε στή γῆ, ἀλλά ἔχασε τόν οὐρανό. Ξέχασε πώς, «ἡ ψυχή τοῦ πολιτισμοῦ εἶναι ὁ πολιτισμός τῆς ψυχῆς».
Δίχως μεταφυσική ἐνατένιση καί σύνδεσμο μέ τό Θεό, δίχως ἐσωτερική τῆς ψυχῆς καλλιέργεια, ὁ ἄνθρωπος γίνεται τό μεγάλο καί τραγικό θύμα τῆς δικῆς του δημιουρ-γίας. Ὁ τεράστιος τοῖχος πού οἰκοδομοῦσε, πέφτει καί τόν πλακώνει καί θάβεται κάτω ἀπό τά ἔργα τῶν χεριῶν του.
«Ἐκεῖ πού δέν ὑπάρχει Θεός, δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος πιά», γράφει ὁ Μπερντιάεβ. Δικαιολογημένα ὁ Romano Guardini ρωτάει: «Σέ τί μπορεῖ νά μᾶς βοηθήσει ἡ κάθε τεχνική, ὅταν ὁ ἄνθρωπος στό βάθος τῆς οὐσίας του γίνεται ὁλοένα φτωχότερος καί συνεχῶς πιό ἀδύνατος στήν κατάκτηση τῆς ἐλευθερίας του»;
Πολιτισμός χωρισμένος ἀπ’ τό Θεό, μετέωρος καί ἄθρησκος, δέ μπορεῖ νά ἐμπνέει, νά φωτίζει, νά καθοδηγεῖ. Ἄν παραμερίσουμε τίς αἰώνιες χριστιανικές ἀξίες, τότε, μέ τί θ’ ἀντικατασταθοῦν; Ὑπάρχει τίποτε ἀνώτερο ἀπ’ τόν Χριστιανισμό καί ἄριστος θεμελιωτὴς ἀπό τόν Ἰησοῦ Χριστό;
Κάποιες πολύ ὡραῖες καί βαθυστόχαστες σκέψεις διάβαζα τελευταῖα, τοῦ σύγχρονου ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, οἱ ὁποῖες ἀναφέρονται στήν ἀποστασία τῆς Δύσης. Ἀνάμεσα στ’ ἄλλα, γράφει καί αὐτά ὁ σοφός αὐτός ἱεράρχης τῆς Σερβίας:
«Ὁ Χριστός βρίσκεται ὑπεράνω τῆς ἀνατολικῆς φιλοσοφίας καί τῆς δυτικῆς ἐπιστήμης. Βρίσκεται ὑπεράνω τῆς βαπτισμένης μά καί τῆς ἀβάπτιστης ἀνθρωπότητας. Ὁ Ἰησοῦς ζυγίζει μά δέ ζυγίζεται... Ναί, Κύριε, ἀποδέχομαι αὐτό πού μοῦ προσφέρεις καί ἀπορρίπτω ἐκεῖνο πού μοῦ προσφέρουν οἱ ἐχθροί Σου ἀπό τή Δύση καί τήν Ἀνατολή... Ἡ αἰτία τῆς ταραχῆς στή Δύση, εἶναι ἡ ἴδια ἐκείνη τῆς ταραχῆς τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὔας, τότε πού γύρισαν τήν πλάτη τους στό Θεό – Δημι-ουργό καί ἔστρεψαν τό πρόσωπό τους πρός τόν Σατανᾶ... Γιαυτό στή Δύση ὅλα τέθη-καν σέ ἀμφισβήτηση, ὁ Θεός, ἡ ψυχή, ἡ ἠθική, ὁ γάμος, ἡ οἰκογένεια, ἡ κοινωνία, τό κράτος... Ἡ Δυτική ἐπιστήμη δέν ἔλυσε μήτε ἕνα ἐρώτημα. Γιατί “ἡ δυτική ἐπιστήμη εἶναι τό ἀτσάλινο χτένι στά χέρια τοῦ ἀντίχριστου, ἕνα χτένι πού ξύνει παλιές πληγές καί ἀνοίγει καινούριες”».
Καί προσθέτει: «Ἡ Δύση σταμάτησε νά παράγει ἁγίους καί σοφούς. Αὐτό χρονολογεῖται ἀπό τότε, πού οἱ πάπες σταμάτησαν νά εἶναι ἅγιοι καί σοφοί καί ἔγιναν πολιτικοί καί διπλωμάτες.
Ἡ καταξίωση καί τό μέλλον τοῦ πολιτισμοῦ, ἐξαρτᾶται ἀπό τίς σχέσεις του μέ τίς χριστιανικές ἀξίες. Προπάντων ἐξαρτᾶται ἀπ’ τίς σχέσεις του μέ τόν ἴδιο τόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν ἀνακαινιστή τοῦ σύμπαντος κόσμου. Μόνο μέ τόν Ἰησοῦ ἀνθίζει ὁ πολιτι-σμός. Κατά κοινή ὁμολογία, ex ecclesia lux. Ἀπ’ τήν Ἐκκλησία τό φῶς.
Δυστυχῶς ἡ σύγχρονη δυτική κοινωνία βουλιάζει στόν ἀμοραλισμό, τή διαφθορά καί τήν ἀποστασία. Ἡ παρακμή στό ἀποκορύφωμά της. Ἡ διανόηση, ἀλαζονική καί φί-λαυτη, ἀργοσβήνει στό μηδενισμό της. Κατά τόν Παῦλο, «φάσκοντες εἶναι σοφοί, ἐμωράνθησαν» (Ρωμ. Α΄ 22).
«Ὁ κεφαλαιοκρατικός πολιτισμός τῶν μοντέρνων καιρῶν σκοτώνει τήν ἰδέα τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὁ πιό ἀσεβής πολιτισμός», λέει ὁ Ν. Μπερντιάεβ.
Τό μεγάλο ἔγκλημα τῆς ἐποχῆς μας εἶναι ἡ ἄρνηση τῆς χριστιανικῆς πίστης καί ζωῆς καί ἡ ἀφοσίωση στά νέα εἴδωλα. Προχώρησε στή διαλυτική διαδικασία τῶν ἠθικῶν καί πολιτιστικῶν ἀξιῶν.
Τήν Εὐρώπη συνηθίζουν νά τή λένε «γηραιά ἤπειρο»! Γέρασε ἡ Εὐρώπη, ὄχι μόνο ἱστορικά, ἀλλά γέρασε πολιτιστικά καί ἠθικά. Γέρασε ὡς πρός τίς ἀξίες, πού ἐκπροσωποῦσε. Γέρασε στήν πίστη καί τήν ἀρετή. Ἔπαθε πνευματικό μαρασμό. Ἔχασε τίς ἠθικές της δυνάμεις. Τήν ἐξασθένησε καί τή μάρανε ἡ ἀποστασία καί ἡ ἄρνηση. Τήν κουρέλιασε ὁ ἀθεϊσμός της.
Ἡ Δύση θέλησε νά σκοτώσει τό Θεό, ἀλλά σκότωσε τόν ἄνθρωπο. «Ἡ θεοκτονία καταλήγει πάντοτε στήν αὐτοκτονία». Ἡ Δύση προτίμησε τό θάνατο ἀντί τή ζωή. Ἔδιωξε τό Χριστό καί καλοδέχτηκε τό διάβολο. Ἡ ἀπόρριψη τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τό κορύφωμα τῆς ἀπιστίας τῆς Δυτικῆς κοινωνίας. Λησμόνησε ὁ Δυτικός κόσμος ὅτι, «διά τούτου (τοῦ Ἰησοῦ) ἠνεῴχθησαν ἡμῶν οἱ ὀφθαλμοί τῆς καρδίας, καί διά τούτου ἡ ἀσύνετος καί ἐσκοτωμένη διάνοια ἡμῶν ἀναθάλλει εἰς τό θαυμαστόν αὐτοῦ φῶς», λέγει ὁ Ἅγιος Κλήμης Ρώμης.
Ἡ Δύση πρόδωσε τό Χριστό. Μονάχα ἡ μετάνοια τή σώζει. Θ’ ἀνακτήσει τή δύναμη γιά τήν ἐπιστροφή στόν Πατέρα;
«ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ» αρ. φυλ. 1807
ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ