Δι' αυτό μας έδωσε ο Θεός τον λόγον και τα χέρια και τα πόδια και την σωματική δύναμη και τον νου και την φρόνηση, διά να τα χρησιμοποιήσουμε όλα αυτά και για την δική μας σωτηρία, αλλά και διά την ωφέλειαν του πλησίον.
Έτσι ο λόγος δεν είναι χρήσιμος μόνο για να υμνούμε και να ευχαριστούμε τον Θεό, αλλά είναι χρήσιμος και για να διδάσκουμε και να συμβουλεύουμε. Εάν έτσι τον χρησιμοποιήσουμε, μιμούμεθα τον Δεσπότη· εάν δε διά τα αντίθετα μιμούμεθα τον Διάβολο.
Διότι και ο Πέτρος, όταν μεν ομολόγησε τον Χριστό, μακαρίστηκε επειδή ομολόγησε τα λόγια του Πατρός (Ματ. 16,16-18). Όταν όμως παρακαλούσε τον Κύριο να αποφύγει την σταύρωση, επιτιμήθηκε πολύ, διότι φρονούσε εκείνα που αρέσουν στον Διάβολο (Ματ. 16,22-23). Και αυτό, αν και λέχθηκε τότε διότι αγνοούσε ο Πέτρος το σωστό, κατηγορήθηκε ο Πέτρος δριμύτατα. Τώρα όμως που αμαρτάνουμε με την θέλησή μας (κι ενώ έχουμε πλήρη γνώση του θελήματος του Θεού) ποια συγγνώμη μπορούμε να περιμένουμε;
Ας μιλάμε λοιπόν έτσι, ώστε με την ομιλία μας να γίνονται φανερά τα λόγια του Χριστού.
Διότι δεν λέγω τα λόγια του Χριστού μόνο όταν πω «Έγειραι και περιπάτει» (Πραξ. 3,6) ούτε αν πω «Ταβιθά ανάστηθι» (Πραξ. 9,40).
Αλλά πολύ περισσότερο, όταν ενώ υβρίζομαι ευλογώ, ενώ απειλούμαι προσεύχομαι υπέρ εκείνου που απειλεί (Ματ. 5,44).
Άλλοτε έλεγα ότι η γλώσσα μας είναι το χέρι που ψαύει τα πόδια του Θεού. Τώρα όμως λέω κάτι πολύ πιο σπουδαίο· ότι η γλώσσα μας μπορεί να μιμείται την γλώσσα του Χριστού, εάν δείχνει την αρμόζουσα προσοχή, εάν λέγει εκείνα που θέλει ο Χριστός.
Και ποιά θέλει να λέμε ο Χριστός;
Είναι τα γεμάτα πραΰτητα και επιείκεια λόγια με τα οποία μιλούσε Εκείνος, όταν τον έβριζαν και τον συκοφαντούσαν. «Εγώ δεν έχω δαιμόνιο» (Ματθ. 11,18). Και αλλού· «Εάν μίλησα κακώς μαρτύρησε το κακό που είπα» (Ιω.18,23). Εάν έτσι ομιλείς και συ, εάν ομιλείς αποβλέπων στη διόρθωση του πλησίον, έχεις γλώσσα που μοιάζει με την γλώσσα του Χριστού. Και αυτό το λέγει ο ίδιος ο Θεός· διότι λέγει «αυτός που βγάζει έντιμο από ανάξιο είναι σαν το στόμα μου» (Ιερ. 15,19). Όταν λοιπόν η γλώσσα σου είναι όπως η γλώσσα του Χριστού, και το στόμα σου γίνει το στόμα του Πατρός, και είσαι ναός του Αγίου Πνεύματος, ποιά τιμή θα μπορούσε να γίνει ισάξια προς αυτήν;
Διότι ούτε αν το στόμα σου ήταν κατασκευασμένο από χρυσάφι, ούτε αν ήταν από πολύτιμους λίθους, θα έλαμπε τόσο, όπως τώρα, φωτιζόμενο από τον κόσμον της επιεικείας. Διότι τι είναι πιο ποθητό από ένα στόμα που δεν ξέρει να βρίζει, αλλά έχει μάθει να ευλογεί και να μιλά χρηστά;
Εάν δε δεν ανέχεσαι να ευλογείς εκείνον που σε καταράται, σιώπα, έτσι να φερθείς στην αρχή. Και έπειτα σιγά-σιγά να κατορθώσεις να αποκτήσεις στόμα Χριστού.
Και μη νομίσεις ότι είναι τολμηρό αυτό που είπα. Διότι ο Δεσπότης είναι φιλάνθρωπος και αυτό θα σου δοθεί σαν δώρο της αγαθότητάς του. Τολμηρό είναι να έχεις στόμα που να μοιάζει το στόμα του Διαβόλου, να έχεις γλώσσα όμοια με τον πονηρό δαίμονα, ιδιαιτέρως μάλιστα εκείνος ο οποίος συμμετέχει σε τόσο μεγάλα μυστήρια και κοινωνεί την ίδια την σάρκα του Δέσπότου.
Αναλογιζόμενος λοιπόν αυτά, γίνε όπως ταιριάζει εις Εκείνον όσο μπορείς. Όταν λοιπόν γίνεις τέτοιος, δεν θα μπορέσει ο Διάβολος πλέον να σε δει κατά πρόσωπο. Διότι διακρίνει τον χαρακτήρα τον βασιλικό· γνωρίζει τα όπλα του Χριστού, με τα οποία ηττήθηκε. Ποιά δε είναι αυτά; Η επιείκεια και η πραότητα. Διότι, όταν κατά τους πειρασμούς τον ξέσχισε στο όρος και τον εξέπληξε, δεν ήταν γνωστό ότι ήταν ο Χριστός, αλλά τον έδιωξε με λόγια μόνο, τον νίκησε με την επιείκεια, τον κατατρόπωσε με την πραότητα.
Αυτό κάνε και συ. Όταν δεις άνθρωπο ο οποίος έγινε Διάβολος και σε πλησιάζει, έτσι νίκησέ τον. Σου έδωσε ο Χριστός την δύναμη. Αυτός που μιλεί με πραότητα και ακακία είναι ανώτερος από αυτόν που προφητεύει. Διότι η μεν προφητεία είναι χάρισμα, ενώ εδώ χρειάζεται και πνευματικός κόπος. Πρβλ. Ματθ. 7.22 προφητείες στο όνομα του Χριστού και Αριθμ. 12,3 (Μωυσής πραΰς περισσότερο από όλους τους ανθρώπους). Κάνε λοιπόν το στόμα σου στόμα Χριστού.
Πρόσεξε όμως μη γίνεις στόμα Διαβόλου.
Πως γίνεται αυτό; Με κατάρες με ύβρεις, με βασκανίες, με επιορκίες, με συκοφαντίες. Όταν χρησιμοποιείς τα λόγια του, τότε γίνεσαι στόμα Διαβόλου. Ποιά συγχώρηση μπορεί να έχει αυτό; Όταν στόμα που γεύεται το σώμα και το αίμα του Χριστού, μιλά με λόγια Διαβόλου.
Αν θες να σε ακούσει ο Χριστός στην προσευχή, να μιλάς όπως Εκείνος στη ζωή σου. Αν βρεθείς σε πένθος να φερθείς όπως φέρθηκε εκείνος όταν έμαθε το θάνατο του Λαζάρου. Αν βρεθείς προ κινδύνου και μηχανορραφίας πάλι να κάνεις το ίδιο. Να ενδιαφέρεσαι για το θέλημα του Θεού και όχι για το δικό σου.
Έργα, Χρυσοστόμου Ε.Π.Ε. 12, 95-103
Για την αντιγραφή· ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ