«Και όταν έλθει το τέλος του καθορισμένου χρόνου θα συγκρουστεί με τον βασι­λέα του νότου. Θα επέλθει ο βασιλιάς του βορρά με άρματα και ιππείς και πολλά πλοία και θα εισέλθει στη γη της Αιγύπτου θα συντρίψει την άμυνα της και θα φύγει.

»Θα εισβάλει επίσης στην χώρα Σαβεί και πολλοί θα υποφέρουν. Θα διασωθούν όμως από τα χέρια του η Εδώμ (Ιδουμαία), η Μωάβ και το κυριώτερο τμήμα της χώρας των Αμμωνιτών.

»Θα επιτεθεί και σε άλλες χώρες και η χώρα της Αιγύπτου για άλλη μια φορά θα καταστραφεί.

»Θα γίνει επίσης κύριος των κρυμμένων θησαυρών του χρυσού και του αργύρου και όλων των πολύτιμων αντικειμένων της Αιγύπτου, των Λιβύων και των Αιθιόπων, που θα είναι κρυμμένα στα οχυρά τους.

»Όμως ανησυχητικές ειδήσεις και επείγουσες πληροφορίες, που θα φθάσουν από τις ανατολικές και βόρειες περιοχές θα του προξενήσουν ταραχή και θα μεταβεί εκεί εξοργισμένος για να εξαφανίσει και να καταστρέψει πολλούς.

»Θα στήσει την σκηνή αυτού ανάμεσα στην Νεκρά και την Μεσόγειο θάλασσα, στο όρος Σαβεί το άγιο. Τότε όμως θα βρεθεί στο τέλος του βίου του και δεν θα βρε­θεί κανείς να τον βοηθήσει και να τον σώσει» (Δαν. 11,40-45).

Εις τους στίχους που παραθέσαμε φαίνεται ότι έχουμε ακόμη μία εκστρατεία (τρί­τη) του Αντιόχου Δ´κατά της Αιγύπτου ή μία σύγκρουση με την Αίγυπτο. Γι' αυτήν την εκστρατεία μας μιλά μόνο ο Πορφύριος και όχι άλλοι ιστορικοί. Ο Πορφύριος λέγει ότι συνέβη περί το τέλος της βασιλείας του Αντιόχου (166-165 π. Χ.). Πράγμα­τι το ενδέκατο έτος της βασιλείας του ο Αντίοχος εισέβαλε και πάλι στην Αίγυπτο, καθ' οδόν δε κατέλαβε την Παλαιστίνη, η οποία και πάλι δεινοπάθησε. Τους Ιδουμαί­ους, Μωαβίτες και Αμμωνίτες δεν τους πείραξε, διότι ήταν φανατικοί εχθροί των Ιουδαίων και όπως αναφέρεται στο Α´ Μακαβ, 4,61 και 5,3. τους χρησιμοποίησε εναντίον των Ιουδαίων. Οι Λίβυες και οι Αιθίοπες ήταν σύμμαχοι των Αιγυπτίων, αλλά μετά την ήττα της Αιγύπτου, όπως αναφέρει το εβραϊκό κείμενο, έγιναν σύμμα­χοι του Αντιόχου. Κατά την εκστρατεία αυτή δεν αναφέρονται σφαγές και άλλες κα­ταστροφές αλλά συνέβησαν μεγάλες λεηλασίες και αρπαγές πολυτίμων μετάλλων και θησαυρών, ακόμη και από τους Λιβύους και τους Αιθίοπες.

Όμως φήμες περί επαναστάσεως ορισμένων επαρχιών του τον υποχρέωσαν να επι­στρέψει στην Ανατολή. Ο Αρταξίας, βασιλιάς της Αρμενίας, ενώ ήταν υποτελής του επαναστάτησε και το ίδιο έκανε και ο αρχηγός των Πάρθων Αρσάκης. Το γεγονός αυτό όπως αναφέρει ο ιστορικός Τάκιτος εξόργισε πολύ τον Αντίοχο Δ´, διότι ενώ ήταν έτοιμος να εξαλείψει εντελώς το έθνος των Ιουδαίων, αναγκάστηκε να εκστρα­τεύσει εναντίον των επαναστατών. Είναι οι επεμβάσεις που επιτρέπει ο Θεός, ώστε να καταστρέφονται τα σχέδια των ανά των αιώνων Αντιχρίστων. Κατά την επιστρο­φή του από την εκστρατεία αυτήν ο Αντίοχος Δ´πέθανε ενώ βρισκόταν στην περσική πόλη Τάβας το 164 π. Χ. όπως λένε και ο Πορφύριος και ο Πολύβιος.

Εδώ πρέπει να παραθέσουμε το πολύ επίκαιρο για την περίπτωση αυτή εκκλησια­στικό τροπάριο· «Αληθώς ματαιότης τα σύμπαντα, ο δε βίος σκιά και ενύ­πνιον και γαρ μάτην ταράττεται πας γηγενής, ως είπεν η Γραφή· όταν τον κόσμον κερδήσωμεν, τότε τω τάφω οικήσομεν, όπου ομού βασιλείς και πτωχοί. Διό, Χριστέ ο Θεός, τους μεταστάντας ανάπαυσον, ως φιλάνθρωπος» (Παρακλητική, όρθρος Σαββάτου ήχου πλαγίου β´). Τουλάχιστον για τους χριστιανούς αυτό εύχεται η Εκ­κλησία μας, για τον Αντίοχο όμως κανείς δεν θα κλάψει και κανείς δεν θα ευχηθεί. Είναι η αμοιβή που επιφυλάσσει ο Διάβολος για όσους τον υπηρέτησαν με συνέπεια.

ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ