ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

«ΠΡΟΣ ΣΤΑΓΕΙΡΙΟ ΔΑΙΜΟΝΙΖΟΜΕΝΟ ΑΣΚΗΤΗ» (Ι´.) 

 

Και του Νώε ποιά ήταν η τύχη του; Καθόσον κι αυτός ήταν δίκαιος και τέλειος και ο μόνος που, ενώ οι άλλοι διεφθάρησαν και δυσαρέστησαν τον Θεό, αυτός φάνηκε αρεστός και αγαπητός στο Θεό. Υπέφερε πολλές και ανυπόφορες θλίψεις. Δεν πέθανε αμέσως όπως ο Άβελ ούτε υπέστη αυτό που θεωρείς εσύ ασήμαντο, τον θάνατο, αλλά υπέφερε μέσα σε απέραντη μοναξιά στην πολύχρονη ζωή του. 

Ένα έτος κατοίκισε στην πιο περίεργη και φοβερή φυλακή που υπήρξε ποτέ στον κόσμο, στην κιβωτό. Ανάμεσα στα διάφορα ζώα, ακούγοντας τα ουρλιαχτά τους, μυρίζοντας τις κοπριές τους, υποφέροντας από την στενότητα του χώρου, ζώντας την αγωνία και τον πόνο της καταστροφής όλου του σύμπαντος και όλων των ανθρώπων. Εμείς μέσα στα σπίτια μας και τρέμουμε με μεγάλες καιρικές αναστατώσεις. Μία οικία ή μία πόλη αν καταστραφεί το θεωρούμε τραγωδία. Αυτός μέσα στο πλοίο να κλυδωνίζεται και να νεροδέρνεται από παντού, παρατηρώντας συγχρόνως την μεγαλύτερη καταστροφή που συνέβη στον κόσμο. 

Κι όταν βγήκε αντί να χαρεί πάλι είδε την ερήμωση και την καταστροφή του κόσμου, είδε όλη τη γη να είναι ένα απέραντο νεκροταφείο ανθρώπων και ζώων και λιποψύχησε και πικράθηκε. Βέβαια οι άνθρωποι αυτοί ήταν αμαρτωλοί και ασεβείς εις το έπακρον και το σπουδαιότερο αμετανόητοι. Αλλά και πάλι οι άγιοι τους λυπόταν.

 Έτσι και ο Ιεζεκιήλ όταν είδε τους Ισραηλίτες να κατασφάζονται, παρόλο που ήξερε ότι είναι οι πιο πονηροί απ’ όλους τους ανθρώπους, εν τούτοις λυπήθηκε πάρα πολύ και είπε προς τον Θεό· «Αλλοίμονον, Κύριε, καταστρέφεις το υπόλοιπο του λαού σου Ισραήλ;» (Ιεζ. 9,8). Το ίδιο ένιωσε όταν είδε τον Ιεχονία, τον βασιλιά του Ισραήλ, να φονεύεται (Ιεζ. 8, 1-13). 

Το ίδιο ένιωθε και ο Μωυσής που τόσα τράβηξε από τους Ισραηλίτες και που όταν αποφάσισε ο Θεός να τους καταστρέψει είπε· «Εάν τους συγχωρέσεις την αμαρτία συγχώρεσέ την· διαφορετικά, σβήσε και μένα από το βιβλίο που με έγραψες (Εξ. 32,31-32). Ο άγιος δεν μπορεί να ευτυχεί, όταν οι άλλοι υποφέρουν ή χάνονται. Γι’ αυτό προκρίνει τη σωτηρία των άλλων από τη δικιά του.

 Κι ενώ αντιμετώπισε ο Νώε όλα αυτά στο τέλος ήρθε και η προσβολή του παιδιού του (Γεν. 9,20-27), που ήταν πράξη ανυπόφορη, διότι ήταν γεμάτη από πολύ ντροπή και πόνο. Όσο βαρύτεροι είναι οι πόνοι εκ μέρους των φίλων από τους πόνους που προξενούν οι εχθροί, τόσο περισσότερο ανυπόφοροι είναι από αυτούς τους πόνους οι πόνοι που προέρχονται εκ μέρους των παιδιών. Διότι, όταν δει κάποιος αυτόν που τον γέννησε, που τον ανέθρεψε, που τον εκπαίδευσε, που υπέμεινε χάριν αυτού πολλούς πόνους, μόχθους και φροντίδες να συμπεριφέρεται απέναντί του με τον πλέον προσβλητικό τρόπο, δεν μπορεί ν’ αντέξει την λύπη που τον καταλαμβάνει. Η προσβολή στους ελευθέρους ανθρώπους –αυτή καθ’ εαυτή– είναι ανυπόφορη, όταν όμως προέρχεται εκ μέρους των παιδιών, μπορεί να οδηγήσει σε τρέλλα τους γονείς.

Αλήθεια πόσο σάπιος χαρακτήρας ήταν ο Χαμ! Ενώ είχε δει τόσα φοβερά, αυτός κατά την διάρκεια του κατακλυσμού, ενώ χανόταν το παν, είχε συζυγικές σχέσεις με τη γυναίκα του. Γι’ αυτό ενώ μπήκαν οκτώ άτομα στην κιβωτό, βγήκαν εννέα, διότι είχε γεννηθεί ο Χαναάν από τον Χαμ. Συνεπώς φαίνεται ότι η διαφθορά του δεν ήταν στιγμιαία αλλά καθεστώς στη ζωή του. Κι αυτός που σώθηκε χάρις στον πατέρα του και έπρεπε να του οφείλει σεβασμό και ευγνωμοσύνη, αυτός τον κορόιδεψε και τον διαπόμπευσε κατά τον χειρότερο τρόπο. Ας φαντασθούμε, αν αυτά τα έκανε μετά τον κατακλυσμό, πόσο σάπιος ήταν πριν τον κατακλυσμό. Τότε σώθηκε, γιατί υπάκουσε στον πατέρα του και δεν αντέδρασε. Γενικά η οικογένεια του Νώε δεν είχε την πνευματικότητά του· απλώς υπάκουσε στα δύσκολα εκείνα χρόνια στις εντολές του και σώθηκε.

 

Τον Νώε λοιπόν πριν τον κατακλυσμό τον πίεζαν τα κύματα της ασέβειας των συγχρόνων του και το πένθος για την ζωή τους, κατά τον κατακλυσμό τα κύματα του νερού και το πένθος για τον χαμό των ανθρώπων, και μετά τον κατακλυσμό τα κύματα της ασέβειας του γιου του και το πένθος για την κατάντια του. Συνεχώς ήταν  μέσα στην τρικυμία! 

Και η ζωή του μακροχρόνια υπέρμετρα την εποχή εκείνη! Δεν είχε τον λίγο χρόνο που ζούμε σήμερα και συνεπώς δοκιμαζόμαστε πολύ λίγο σε σχέση με τους άνδρες της εποχής εκείνης. Και παρά ταύτα ο Νώε αγωνιζόταν σ’ όλη τη ζωή του να μη παρεκτροπή ουδέ κατ’ ελάχιστο. Πόσο δύσκολο αυτό το καταλαβαίνει κανείς αν σκεφθεί το πλήθος των μοναχών που φεύγουν μέσα από την κοινωνία για να μπορέσουν να ζήσουν σύμφωνα με τη Γραφή. Ο Νώε όμως ζούσε μέσα στην κοινωνία και μάλιστα ήταν ο μόνος που ζούσε κατά Θεό. Πόσο το μεγαλείο του και η αρετή του αλλά και η δοκιμασία του. Σήκωνε συνεχώς βάρη χωρίς να παίρνει καμμία αναπνοή.

Για την διασκευή· ΑΡΧΙΜ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ