ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
«ΠΡΟΣ ΣΤΑΓΕΙΡΙΟ ΔΑΙΜΟΝΙΖΟΜΕΝΟ ΑΣΚΗΤΗ» (ΙΗ´.)
Μετά τον Σαούλ ας δούμε τον Δαυΐδ, που τον διαδέχθηκε. Διάβασε στους ψαλμούς τους θρήνους του, τους μακρούς και συνεχείς, για να εννοήσεις τι υπέφερε. Εγώ θα σου περιγράψω μερικά από τα βάσανά του, που προκάλεσαν αυτούς τους θρήνους.
Ο Δαυΐδ στην αρχή της ζωής του υπήρξε ποιμήν.
Αντιμετώπισε τις δυσκολίες της φροντίδας των αλόγων ζώων. Αντίξοες καιρικές συνθήκες, ζέστα την ημέρα, κρύο την νύχτα. Λίγος ύπνος και συνεχής επαγρύπνηση μήπως τα άγρια ζώα ή οι ληστές αρπάξουν το ποίμνιό του. Ας θυμηθούμε ξανά τον Ιακώβ να περιγράφει τι τράβηξε ποιμαίνοντας τα ζώα του θείου του Λάβαν και ας θυμηθούμε τι ο ίδιος ο Δαυΐδ έλεγε στον Σαούλ για το λιοντάρια και τις αρκούδες που αναγκαζόταν να αντιμετωπίζει συνεχώς και να τα σκοτώνει με τα χέρια του, αρπάζοντας τα ζώα από το στόμα τους!
Μετά από ποιμήν έγινε στρατιώτης και στρατηγός.
Άρχισε τις πολεμικές επιχειρήσεις, κινδυνεύοντας συνεχώς και υφιστάμενος μύρια όσα από τους εχθρούς αλλά και από τους δικούς του που συνεχώς τον ζήλευαν και τον υποβλέπαν. Τον διμέτωπο αγώνα που αντιμετώπισε ο Μωυσής, όταν διοικούσε τους Ισραηλίτες, τον αντιμετώπισε και ο Δαυΐδ.
Από τη στιγμή δε που νίκησε τον Γολιάθ και ευεργέτησε τον Σαούλ, με αυτή τη νίκη έκανε τον Σαούλ πιο φοβερό εχθρό του κι από τον Γολιάθ. Η νίκη και η επιτυχία έχει πάντα το τίμημά της· την έχθρα και την ζήλευα. Δίνει προβολή στον νικητή και τον κάνει λαοφιλή αλλά συγχρόνως υποκινεί τον φθόνο και το μίσος των ανταγωνιστών του. Ο Σαούλ ήταν πιο επικίνδυνος εχθρός, διότι δεν ήταν φανερός αλλά ύπουλος και κρυφός. Βάζοντας το προσωπείο του φίλου και υποκρινόμενος τον άνθρωπο που τον τιμά και τον ευεργετεί τον καταδίωκε συνεχώς και τον παγίδευε ασταμάτητα. Ας θυμηθούμε εδώ τον προφήτη Ιερεμία που θρηνεί, διότι του ανταποδίδονται κακά αντί των αγαθών που προσφέρει (Ιερ. 18,20). Και κανένα άλλο δεινό να μην υπήρχε, η διαρκής ζήλευα του Σαούλ προς τον στρατηγό του και η συνεχής δυσαρέσκεια που εκδήλωνε σε κάθε παρουσία του Δαυΐδ, ήταν ένα αγκάθι που τον κεντούσε συνεχώς. Οι διαρκείς δε επιβουλές και μηχανορραφίες κατά της ζωής του δημιουργούσαν μια ατμόσφαιρα αφόρητη. Ποιος βίος μπορεί να υπάρξει χειρότερος από τον βίο του Δαυΐδ!
Κι όμως ο Δαυΐδ, ενώ υπέφερε όλα αυτά, ανεχόταν να συζεί με αυτόν που ήθελε να τον φονεύσει και συγχρόνως αναλάμβανε τις πολεμικές του επιχειρήσεις, προστατεύοντας έτσι τον εχθρό του, που συνεχώς τον καταδίωκε και τον υπέβλεπε, με αποτέλεσμα να τον αναγκάζει να καταφεύγει ακόμη και στους Φιλισταίους.
Έτσι κάποτε, μετά την Νομβά, αναγκάσθηκε να καταφύγει στον Φιλισταίο βασιλιά της Γεθ, τον Αγχούς. Αλλά εκεί οι κάτοικοι της Γεθ θύμισαν στον βασιλιά τους ότι αυτός σκότωσε τον Γολιάθ και ταπείνωσε το έθνος τους. Με αποτέλεσμα ο Δαυΐδ να φοβηθεί και να προσποιείται τον τρελλό και τον επιληπτικό. Χτυπούσε τις πύλες της πόλεως, όπως χτυπούν τα πολεμικά τύμπανα, κινούσε παράδοξα τα χέρια του, έπεφτε στη θύρα του ανακτόρου του Αγχούς και από τα γένια του έτρεχαν τα σάλια του. Πόσο ξευτελίστηκε για να σώσει τον εαυτό του! Τότε ο Δαυΐδ έλιωνε περισσότερο από τους πραγματικά δαιμονισμένους, αναλογιζόμενος σε ποια κατάσταση τον οδήγησε, ο Σαούλ, που τόσο τον ευεργέτησε.
Άλλοτε ο Δαυΐδ, ενώ βρισκόταν μακριά από τον Σαούλ για να σωθεί και ενώ ο Σαούλ φόνευσε όλο το ιερατείο της Νομβά, όπως διηγηθήκαμε ήδη, γιατί τον βοήθησε, με 400 άνδρες έσωσε την πόλη Κεϊλά από τους Φιλισταίους μετά από αίτησή της. Χωρίς να έχει κάποια πόλη σαν ορμητήριο, ούτε φρούριο δικό του, ούτε συμμάχους, ούτε έσοδα κι ενώ τον καταδίωκε ο βασιλιάς της χώρας του, εκείνος δέχθηκε να πολεμήσει για να σωθεί η Κεϊλά, που τον παρακάλεσε να έρθει προς βοήθειά της (Α´Βασ. 23ο κεφ.). Κι όμως η ίδιοι οι κάτοικοι, όταν έμαθε ο Σαούλ ότι εκεί βρίσκεται, ετοιμάστηκαν να τον παραδώσουν, ξεχνώντας την ευεργεσία του. Πόσο πικράθηκε ο Δαυϊδ από την συμπεριφορά τους.
Τον Δαυΐδ τον ειδοποίησε για την προδοσία της Κεϊλά ο Αβιάθαρ, ο μόνος ιερεύς που σώθηκε από το ιερατείο της Νομβά, αφού ρώτησε τον Θεό τι πρόκειται να συμβεί. Ο Αβιάθαρ έμενε συνεχώς μαζί με τον Δαυΐδ, για να τον προστατεύει εκείνος από το μίσος του Σαούλ. Αλλά η παρουσία του Αβιάθαρ θύμιζε πάντα στον Δαυΐδ ότι αυτός υπήρξε η αιτία, χωρίς να το θέλει βέβαια, να καταστραφεί όλο το ιερατείο της Νομβά (Α´Βασ. 22,22) με αποτέλεσμα να θρηνεί συνεχώς για την υπαιτιότητά του.
Αχάριστος αποδείχτηκε και ο Ναβάλ, ένας πλούσιος που είχε 3.000 πρόβατα και 1.000 γίδια. Ο Δαυΐδ με τους άνδρες του προστάτευε τα ποίμνια και τους βοσκούς του στην έρημη ύπαιθρο που βρισκόταν από τις ληστρικές συμμορίες, χωρίς να ζητά τίποτα ούτε και να εκβιάζει για μισθοδοσία έναντι της προστασίας που παρείχε. Κάποτε όμως που κούρευε τα πρόβατά του ο Ναβάλ (μέρα ανάλογη με τον τρύγο των γεωργών, δηλαδή μέρα γιορτής και προσφοράς προς τους φίλους κάποιων προϊόντων), ο Δαυΐδ έστειλε τους άνδρες του να του ευχηθούν τις ανάλογες ευχές και να του ζητήσουν κάποια ενίσχυση για τον επισιτισμό τους. Ο Ναβάλ αρνήθηκε με αγενή και χυδαίο τρόπο, ονομάζοντας τον Δαυΐδ δραπέτη και φυγά, και ο Δαυΐδ ετοιμάστηκε να τον τιμωρήσει, αλλά έσωσε την κατάσταση η συνετή σύζυγός του η Αβιγαία, η οποία πήγε στον Δαυΐδ τα εφόδια και συνετέλεσε με αυτό τον τρόπο να ανακαλέσει ο Δαυΐδ την απόφασή του (Α´Βασ. κεφ. 25).
Ο Δαυϊδ, αφού λυπήθηκε δύο φορές τον Σαούλ που έπεσε στα χέρια του και μπορούσε να τον σκοτώσει (κεφ. 24 και 26) και βλέποντας ότι ο Σαούλ δεν αλλάζει με τίποτα, αναγκάζεται πάλι να καταφύγει στον βασιλιά των Φιλισταίων Αγχούς, στην πόλη Γεθ, από κει που ήταν ο Γολιάθ, και εκείνος του δίνει, μετά από αίτησή του, την πόλη Σεκελάκ για να μείνει με τα παλληκάρια του (κεφ. 27). Τι περίεργο ο Δαυΐδ να βρίσκει καταφύγιο στον εχθρό που νίκησε και ξεφτίλισε και να έχει διώκτη του και άσπονδο εχθρό του τον βασιλιά της χώρας του, πού τόσο ευεργέτησε. Εκεί έμεινε για ένα χρόνο και τέσσερις μήνες. Από κει ορμώμενος χτυπούσε συνεχώς τους Αμαληκίτες, τους οποίους κατ’ εντολή Θεού έπρεπε να καταστρέψουν οι Ιουδαίοι και ο Σαούλ δεν το έκανε. Έκανε τον φιλάνθρωπο σ’ αυτούς και τον παλιάνθρωπο στον ευεργέτη και σωτήρα του Δαυΐδ! Έτσι ενεργώντας ο Δαυΐδ κατέκτησε την απόλυτη εμπιστοσύνη του Αγχούς, τον οποίον απάλλαξε κι από τις ληστρικές συμμορίες που λυμαίνονταν την χώρα του. Ο Αγχούς τον έκανε αρχηγό της σωματοφυλακής του.